बैंक तथा वित्तीय संस्थामा एक महिनामै पाँच अर्ब लगानी
काठमाडौं : चालू आर्थिक वर्षको पहिलो महिना साउनमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले चार अर्ब ७६ करोड रुपैयाँ लगानी गरेका छन् । लगानी बढेसँगै बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रको कुल कर्जा १९ खर्ब ९० अर्ब ९८ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । गएको वर्षको यसै महिना बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रको कुल कर्जा १६ खर्ब ९२ अर्ब १८ करोड थियो । साउनमा वाणिज्य बैंकको कर्जा शून्य दशमलव एक, विकास बैंकको दुई दशमलव नौ र वित्त कम्पनीको शून्य दशमलव तीन प्रतिशत बढेको छ । गत असारमसान्तको तुलनामा साउनमा कृषि क्षेत्रतर्फको कर्जा शून्य दशमलव दुई प्रतिशतले बढेर ९० अर्ब २३ करोड रुपैयाँ पुगेको छ ।
उत्पादनमूलक उद्योगतर्फको लगानी शून्य दशमलव सात प्रतिशतले बढेर तीन खर्ब ३२ अर्ब १३ करोड, निर्माण क्षेत्रतर्फ एक दशमलव ६ प्रतिशतले बढेर दुई खर्ब १५ अर्ब ५३ करोड पुगेको छ । थोक तथा खुद्रा व्यापारतर्फ शून्य दशमलव तीन प्रतिशतले बढेर चार खर्ब ३६ खर्ब १९ करोड पुगेको छ भने यातायात साधन तथा यसका पार्टपुर्जामा दुई दशमलव सात प्रतिशतले वृद्धि भएर ३४ अर्ब ६० करोड पुगेको छ । यस क्षेत्रमा भएको लगानीमध्ये २१ अर्ब ६७ करोड रुपैयाँ सवारीसाधन र यसका पार्टपुर्जामा छ । यातायात, सञ्चार र सार्वजनिक सेवा क्षेत्रमा भने एक दशमलव सात प्रतिशतले लगानी बढेर एक खर्ब ६ अर्ब ८५ करोड पुगेको छ ।
सेवा क्षेत्रका उद्योगतर्फ शून्य दशमलव नौ प्रतिशतले बढेको छ । यस क्षेत्रअन्तर्गत होटलमा बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रले ५१ अर्ब १९ करोड कर्जा प्रवाह गरेका छन् । यस अवधिमा उपभोग कर्जा भने एक दशमलव आठ प्रतिशले घटेर ८३ अर्ब ८१ करोडमा सीमित छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाले साउनसम्म सुन र चाँदीमा ३७ अर्ब ४५ करोड लगानी गरेका छन् । फाइनान्स, इन्स्युरेन्स र स्थिर सम्पत्तिमा एक दशमलव तीन प्रतिशत कर्जा प्रवाह घटेर एक खर्ब ६५ अर्ब ३९ करोडमा खुम्चिएको छ ।
बैंक तथा वित्तीय संस्थाको लगानीमा रहिरहेको कर्जामध्ये ६०.९ घर जग्गाको धितोमा र १४.१ प्रतिशत कृषि तथा गैरकृषिजन्य वस्तुको धितोमा प्रवाह भएको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो धितोमा प्रवाहित कर्जाको अनुपात क्रमशः ६०.७ प्रतिशत र १५ प्रतिशत थियो । २०७४ साउन मसान्तमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट साना तथा मझौला व्यवसायमा प्रवाहित कर्जा दुई दशमलव चार प्रतिशत अर्थात् ४८ अर्ब तीन करोड रुपैयाँ पुगेको छ ।
लगानी बढेसँगै बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रको कुल कर्जा १९ खर्ब ९० अर्ब ९८ करोड रुपैयाँ पुगेको छ ।
हायर पर्चेज कर्जा एक दशमलव एक प्रतिशतले बढेको छ भने ओभरड्राफ्ट कर्जा एक दशमल ६ प्रतिशतले घटेको छ । एक करोड रुपैयाँसम्मको व्यक्तिगत आवासीय कर्जा एक दशमलव नौ र रियल स्टेट कर्जा शून्य दशमलव नौ प्रतिशतले बढेको छ । यसरी नै समीक्षा अवधिमा वाणिज्य बैंकबाट ट्रस्ट रिसिट (आयात कर्जा) ६ दशमलव ६ प्रतिशत (चार अर्ब २८ करोड) ले बढेर ६८ अर्ब ८१ करोड पुगेको छ ।
साढे एक अर्ब लगानी गर्दै राष्ट्र बैंक
नेपाल राष्ट्र बैंकले एक ४८ करोड रुपैयाँ लगानी गर्ने भएको छ । बैंकले आफूसँग भएको बचत रकम लगानी गर्ने प्रस्ताव आह्वान गरेको राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता नारायणप्रसाद पौडेलले जानकारी दिए । बैंकले एक वर्षे मुद्दती निक्षेपमा लगानी गर्न बैंक तथा वित्तीय संस्थासँग प्रस्ताव आह्वान गरेको हो ।राष्ट्र बैंकले कात्तिक १ देखि लगानी गरी २०७५ असोज ३० गते फिर्ता गर्नुपर्ने शर्तसहित रकम लगानी गर्न लागेको हो । यहि असोज २२ गतेसम्म प्रस्ताव पेस गर्न बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई अनुरोध गरिएको पौडेलले बताए । वाणिज्य बैंकमा एक अर्ब १८ करोड ४१ लाख, विकास बैंकमा २२ करोड २० लाख र वित्त कम्पनीका सात करोड ४० लाख रुपैयाँ लगानी गर्ने योजना राष्ट्र बैंकले बनाएको छ ।