कांग्रेसको आरोप : सुनियोजित भ्रष्टाचारका अखडा एमाले र माओवादी
काठमाडौं : सत्तारुढ कांग्रेसले मंसिर १० र २१ गते दुई चरणमा हुने प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनका लागि जारी गरेको चुनावी घोषणापत्रमा प्रमुख प्रतिपक्षी एमाले र सत्ता साझेदार माओवादी केन्द्रको वामपन्थी गठबन्धनको उद्देश्य लोकतान्त्रिक आन्दोलन अन्त्य गर्नु र सर्वहारा वर्गको राज्यसत्ता स्थापना गर्नु रहेको आरोप लगाएको छ ।
कांग्रेसले वाम गठबन्धनसँग एक दशकयता रहेका असन्तुष्टिको शृंखला सार्वजनिक गर्दै वर्तमान कम्युनिस्ट गठबन्धन अन्ततः लोकतन्त्रविरुद्धको गठबन्धन हुने दाबी गरेको छ । कांग्रेस उच्च स्रोतले अन्नपूर्णलाई उपलब्ध गराएको ८४ पानाको चुनावी घोषणापत्रमार्फत कांग्रेसले सत्ता साझेदार राप्रपा र राप्रपा (प्रजातान्त्रिक), सत्ता सहयोगी मधेसवादी दलहरूको उच्च प्रशंसा गर्दै संविधान कार्यान्वयनमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेकोमा धन्यवादसमेत दिएको छ ।
संविधान निर्माणपछिको राष्ट्रिय राजनीतिमा अतिवादको जोखिम र चुनौती कायमै रहनुमा प्रमुख बाधक एमाले रहेको ठहर कांग्रेसको चुनावी घोषणापत्रले गरेको छ । संविधान निर्माणदेखि प्रतिस्पर्धी दलहरूप्रति निरन्तर असहिष्णु र आक्रामक रूपमा क्रियाशील एमालेलाई कांग्रेसको नेतृत्वको सरकारमा सहभागी, संविधान निर्माणमा सहकर्मी, आफू सहभागी सरकारको निर्णय प्रक्रियामा खुला मनले सहयोगी र लचिलो भूमिकामा प्रस्तुत हुन नसकेको आरोपसमेत कांग्रेसले लगाएको छ ।
संसदीय पद्धति र आचरणअनुरूप आफू सहभागी सरकारको काम र निर्णयमा उत्साहपूर्ण सहकार्य गर्नुभन्दा गुटगत राजनीतिक भागबन्डा खोज्ने प्रवृत्तिको एमालेले पटक-पटक असहयोगी र अवसरवादी राजनीतिक चरित्र देखाउँदै गएकाले उसको राजनीतिक असहिष्णुता झनै बढेको निष्कर्षमा कांग्रेस पुगेको छ ।
वामपन्थी गठबन्धन एकअर्कालाई धृतराष्ट्रको अँगालोमा बाँध्नेगरी क्रियाशील राष्ट्रियता र लोकतन्त्रको संरक्षक र पहरेदार मधेस
एमालेले सत्तामा रहुन्जेल संविधान संशोधनद्वारा संविधानसम्बन्धी असन्तोषलाई समाधान गर्ने लोकतान्त्रिक विधिलाई समेत समर्थन नगरेको परिणाम उसको अतिवादी राजनीतिक अडानले तराई-मधेसको आन्दोलन झनै चर्को बन्दै गएको उल्लेख छ । एमालेको यो अनुदार प्रवृत्तिका कारण संविधानसभाबाट संविधान निर्माण गर्ने प्रक्रियासमेत जोखिममा परेको थियो । नेपालको लोकतान्त्रिक आन्दोलनमा साना दलको पनि महत्व र भूमिकासमेतलाई एमालेले आत्मसात् गर्न सकेन र ऊ साना दलप्रति पनि अनुदार देखिएको घोषणापत्रमा छ । लोकतन्त्रले नेपाली राजनीतिमा ल्याएको अभूतपूर्व जागरणले मुलुकमा विभिन्न प्रकृतिका अधिकारका आन्दोलनप्रति एमालेले देखाएको नकारात्मक र असहिष्णु व्यवहारले नेपाली राजनीतिलाई गम्भीर र जटिल बनाउँदै लगेको पनि घोषणापत्रमा उल्लेख छ ।
मधेसको आन्दोलनलाई विखण्डनको आन्दोलन र मधेसी जनताप्रति निरन्तर अशोभनीय टिप्पणी गर्दै एमाले यतिखेर अतिवाद र नक्कली राष्ट्रवादको पासोमा पर्दै गएको छ । मधेस र पहाडबीच मतभेद चर्काउने र एमालेको अतिवादी विचारले देशको एकता र सामाजिक सद्भाव, संविधान कार्यान्वयन र लोकतान्त्रिक अभ्यासलाई ठूलो क्षति पुर्याएको छ । संविधान संशोधनको शान्तिपूर्ण र मध्यमार्गी बाटो अवरुद्ध गर्ने, कम्युनिस्ट वर्चस्वको एकदलीय एवं निरंकुश शासनका लागि एमालेको नेतृत्वमा कम्युनिस्ट गठबन्धन निर्माण गर्ने प्रयासले नयाँ संविधानका उपलब्धि, आर्थिक प्रगति, राष्ट्रिय एकता र सामाजिक सद्भाव जोखिममा पर्दै गएको छ ।
कम्युनिस्ट गठबन्धनको नाममा एमाले र माओवादी केन्द्र कम्युनिस्ट वर्चस्वको सरकार, प्रत्यक्ष निर्वाचित कार्यकारी राष्ट्रपति, त्यसबाट प्राप्त हुने कथित राजनीतिक स्थिरता र आर्थिक समृद्धिको नारा उचालेर देश र जनतालाई भ्रममा पार्न खोज्दै छन् । वस्तुतः संसद्मा कम्युनिस्टहरूको वर्चस्वले स्थिरताको ग्यारेन्टी गर्दैन । व्यक्तिमा केन्द्रित कार्यकारी अधिकार भएको राष्ट्रपतीय प्रणालीले पनि स्थिरताको ग्यारेन्टी गर्न सक्दैन । यस्तो अवस्था देशलाई केवल निरंकुश कम्युनिस्ट शासनतर्फ लैजाने तथा मुलुकमा लामो समयसम्म द्वन्द्व सिर्जना गर्ने एउटा खतरनाक प्रयोग मात्र हुन सक्ने कुरामा घोषणापत्रले जोड दिएको छ ।
दोस्रो विश्वयुद्धपछिको ७० वर्षमा एसिया, अफ्रिका र दक्षिण अमेरिकाका थुप्रै मुलुक प्रत्यक्ष निर्वाचित कार्यकारी राष्ट्रपति प्रणालीको प्रयोग गर्र्दै तानाशाही व्यवस्थामा परिवर्तित हुँदै राजनीतिक अस्थिरताको भुमरीमा फसेका छन् । एमाले र माओवादी सुनियोजित रूपमा भ्रष्टाचार गर्ने पार्टी प्रमाणित भएको उदाहरण आफ्नो लेबी बुझाउने सक्रिय नेता र कार्यकर्ताका भ्रातृसंगठनको माध्यमबाट अस्पताल-मेडिकल कलेज, एनजीओ सञ्चालन, सहकारी संस्था, उद्योग, जलविद्युत्, आवास र बैंकिङ क्षेत्रमा लगानी र स्वार्थका कारण व्यावसायिक घरानाको भूमिकामा आफूलाई परिवर्तित गर्दै लगेको कुरा पनि घोषणापत्रमा उल्लेख छ ।
माओवादीको ढुलमुले चरित्रले मुलुकमा दीर्घकालीन अस्थिरता
पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको माओवादी पार्टी एक दशकदेखि अस्थिर राजनीतिक समीकरण, सत्ता स्वार्थको गठबन्धन, वैचारिक अस्पष्टता र असफलताको केन्द्र बन्दै आएको छ । पहिलो संविधानसभामा ठूलो पार्टीको भूमिका र सरकार नेतृत्वको अवसर पाएर माओवादीको परिचय संविधान निर्माण गर्न नसक्ने, दोस्रो संविधानसभामा संविधान निर्माणको महत्वपूर्ण जिम्मेवारी र अवसर पाएर पनि संविधानसभामा ध्वंस मच्चाएर संविधान सडकबाट लेख्न उद्दत हुने, कहिले एमालेसँग र कहिले कांग्रेससँग मिलेर सरकारमै बसी प्रतिपक्षसँग गठबन्धन गर्ने गम्भीर वैचारिक विचलन र भरोसा गर्न नसकिने पार्टी बन्दै आएको छ ।
एउटा विचार र दर्शनमा आबद्ध भएर एघार वर्ष सशस्त्र द्वन्द्वमा होमिएको सिंगो माओवादी पार्टी एक दशकमा टुक्रा-टुक्रा भएको छ । आफू निरन्तर विभाजित भइरहेको माओवादी र एमाले अब एउटै कम्युनिस्ट पार्टी बनाउने नारामा अहिले एकअर्कालाई धृतराष्ट्रको अंगालोमा बाँध्नेगरी क्रियाशील भएका छन् । गठबन्धनको घोषित उद्देश्य आगामी प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनबाट तालमेल गरी एउटै कम्युनिस्ट पार्टीको वर्चस्वको सरकार बनाउने र देशमा साम्यवाद स्थापना गर्ने रहेको छ । यो कम्युनिस्ट गठबन्धनका नेता र योजनाकारहरूले संविधानका आधारभूत लोकतान्त्रिक मूल्य-पद्धति र शासन प्रणालीलाई संशोधन गर्दै प्रत्यक्ष राष्ट्रपतीय प्रणालीका माध्यमबाट एकदलीय कम्युनिस्ट पार्टीद्वारा सत्ता नियन्त्रण गर्ने उद्देश्य राखेका छन् ।
कांग्रेस र यसका लाखौं ऊर्जाशील साथी र समर्थकहरूको पंक्तिले लोकतन्त्र स्थापनाका लागि सामाजिक न्याय र समतामूलक विकाससहितको लोकतान्त्रिक समाजवाद स्थापनाको अभियानलाई अवरुद्ध हुन दिने छैन । कम्युनिस्ट गठबन्धनले अन्ततः संविधानले प्रत्याभूत गरेको संघीय समावेशी लोकतन्त्रका आधारभूत संरचना र अधिकार भत्काउने र अपहरित गर्ने नियत राखेको देखिन्छ । एकदलीय कम्युनिस्ट शासनको सपना र प्रयोगले धेरै मुलुकका स्वाधीनता, स्वतन्त्रता र समृद्धि गुमेको इतिहास छ । पहिलोपटक नेपाललाई यस्तो जोखिमतर्फ धकेल्ने कुचेष्टा वर्तमान कम्युनिस्ट गठबन्धनले गरेको छ ।
राष्ट्रवादको अन्धनारामा मात्र बहकिँदा लोकतन्त्र र देशको एकतामा गम्भीर आघात पुग्न सक्छ, अनि लोकतन्त्र मात्रको कागजी नारामा अलमलिँदा देशको अस्तित्व र स्वाधीनता जोखिममा पर्न सक्छ । यो चुनौतीलाई सामना गर्न कांग्रेस सम्पूर्ण राष्ट्रवादी, लोकतान्त्रिक र प्रगतिशील दलबीच साझा सहमति र सहकार्य आवश्यक छ भन्ने ठहर गर्छ । राष्ट्रिय एकता, मेलमिलाप, सहमति र सहकार्यको साझा अभियानमा कांग्रेस नागरिक समाज, जनताका स्वतन्त्र र पेसागत संगठन, किसान र श्रमिक संगठनसँगै १८ वर्षदेखि ४५ वर्ष समूहका युवाको ऊर्जाशील चेतनालाई एकताबद्ध गर्न चाहन्छ ।
वर्तमान कम्युनिस्ट गठबन्धन अन्ततः लोकतन्त्रविरुद्धको गठबन्धन बन्नेछ । किनभने यो कम्युनिस्ट गठबन्धनले राष्ट्रिय एकता र सहमतिलाई होइन, कम्युनिस्ट एकता र वर्चस्वको शासन र संरचनाको आह्वान गर्दै छ । ११ वर्ष लामो माओवादी द्वन्द्व समाधान गर्न, ०६२÷६३ को जनआन्दोलनको सफलताको आधार निर्माण गर्न र लामो बहस र संवादबाट सबै राजनीतिक विचार र दर्शनको साझा अभिव्यक्तिको संविधान निर्माण गर्न हामीले प्रयोग गरेको राष्ट्रिय एकता, सहमति र सहकार्यको भावना यो कम्युनिस्ट गठबन्धनले भत्काउने प्रयास गरेको छ । यो दुष्प्रयासलाई पूर्णतः पराजित नगरी देशका राष्ट्रवादी, लोकतान्त्रिक र प्रगतिशील शक्तिले वि श्राम लिने छैनन् । संवाद र सहकार्यको बाटोमा मधेसकेन्द्रित दल आन्दोलनको लामो चक्रव्यूहबाट निस्किएर संविधान संशोधनको माध्यमबाट समस्या समाधान गर्न अग्रसर भएका मधेसकेन्द्रित दलको राजनीतिक निर्णयलाई कांग्रेस प्रशंसा र स्वागत गर्छ ।
राष्ट्रियता र लोकतन्त्रको संरक्षक र पहरेदार मधेस
राष्ट्रियता र लोकतन्त्रको संरक्षक र पहरेदारका रूपमा मधेसका जनताले राष्ट्रिय एकतालाई सुदृढ बनाएकामात्र नभएर अन्न भण्डार र कृषि उत्पादनको केन्द्र बनेर मधेसले राष्ट्रिय समृद्धिको आधार खडा गरेको घोषणापत्रमा उल्लेख छ । सभ्यता र सांस्कृतिक वैभवको राजधानी बनेर मधेस र मधेसी जनताले देशको इतिहास र पहिचान बनाएका छन् । अब मधेसलाई अशान्त र सामाजिक मतभेदको केन्द्र बन्न दिनु हुँदैन भन्ने संकल्पसाथ कांग्रेस सबै मधेसकेन्द्रित दललाई राष्ट्रिय एकता र सहमतिको साझा लोकतान्त्रिक प्रतिबद्धता र सहकार्यमा स्वागत गरेको छ ।
राप्रपा (प्रजातान्त्रिक) र राप्रपा नेपालसँग विश्वसनीय सहकार्य देशको नयाँ संविधानप्रतिको गम्भीर प्रतिबद्धता तथा लोकतन्त्रका विश्वव्यापी मूल्य-पद्धतिमाथिको विश्वास नै कांग्रेस तथा राप्रपा (प्रजातान्त्रिक) एवं राप्रपा नेपालको सहकार्यको आधार हो । राष्ट्रियता र लोकतन्त्र, सामाजिक न्यायसहितको प्रतिस्पर्धात्मक आर्थिक ढाँचा र देशको समृद्ध सांस्कृतिक वैभव र पहिचानको संरक्षण गर्ने संवैधानिक प्रतिबद्धता पनि हाम्रो सहकार्यको आधार हो । कम्युनिस्टहरूको षड्यन्त्रलाई परास्त गर्दै लोकतन्त्र र आर्थिक समृद्धिको बाटोमा देशलाई डोर्याउने उद्देश्यसहित राप्रपा (प्रजातान्त्रिक) र राप्रपा नेपालसँग साझा प्रतिबद्धता र सहकार्यमा कांग्रेस क्रियाशील छ ।
राष्ट्रिय राजनीतिमा पुनः उठ्न थालेको अतिवादी र एकदलीय कम्युनिस्ट वर्चस्वको शासनको सोच र प्रवृत्ति राष्ट्र र लोकतन्त्रका लागि जोखिमपूर्ण छ । दलहरूले सत्ताका निम्ति मात्र दलीय प्रतिस्पर्धा गर्नुको साटो लोकतन्त्र र आर्थिक समृद्धिको मुद्दालाई केन्द्रमा राखेर सहकार्य गर्ने तत्परता देखाउनु जरुरी छ । लोकतन्त्रले प्रदान गरेको ऊर्जा र सिंगो देशको सामथ्र्य र साधन-स्रोतलाई आर्थिक समृद्धिको एजेन्डामा केन्द्रित गर्नुपर्छ भन्ने कांग्रेसको निष्कर्ष छ ।