साना दलको नजर 'समानुपातिक' मा

काठमाडौं : प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभामा आफूले उम्मेदवारी नदिए पनि नयाँशक्तिकी नेत्री हिसिला यमी मक्ख छिन् । गोरखा २ बाट पति बाबुराम भट्टराईले पूर्वसहकर्मी नारायणकाजी श्रेष्ठलाई ६ हजारभन्दा बढी मतले पराजित गरेपछि उनी उत्साहित बनेकी हुन् ।

नयाँशक्तिबाटै गोरखा २ (क) मा हरिशरण आचार्य र रसुवा (ख) मा प्रेम तामाङ निर्वाचित भएका छन् । यमी खुसी हुँदै भन्छिन्, ‘समानुपातिकतर्फ पनि हामीलाई राम्रै भोट आएको अनुमान छ । पाँच लाख मत आउने अपेक्षा लिएका छौं ।' प्रत्यक्षतर्फ प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभामा जितिसकेको हुँदा थ्रेसहोल्ड कटाउनका लागि समानुपातिकमा न्यूनतम मतको आसमा छिन् उनी । राष्ट्रिय पार्टी बन्न प्रत्यक्षतर्फ कम्तीमा एक सिट जित्नुपर्ने र समानुपातिकतर्फ कम्तीमा तीन प्रतिशत मत प्राप्त गर्नुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ ।

प्रदेशसभामा समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीबाट निर्वाचित हुने सदस्यले पनि उपस्थित हुन सक्ने संवैधानिक व्यवस्था छ । त्यो प्राप्त हुनेमा नेत्री यमी आशावादी छिन् । भट्टराई भने राष्ट्रिय पार्टीको हैसियत भइसकेको बताउँछन् । पार्टी स्थापनाको डेढ वर्षमै राष्ट्रिय पार्टी बन्न सम्भव नभए पनि प्रतिनिधित्व हुनु नै ठूलो उपलब्धि भएको नयाँशक्तिका नेताहरूको भनाइ छ ।

नयाँशक्ति, राप्रपालगायत दल राष्ट्रिय हैसियत प्राप्त गर्न समानुपातिक मतको आसमा बसेका छन् ।

मूलधारका राजनीतिक दलका शीर्ष नेताहरूको ध्यान चुनावी अंकगणितमा केन्द्रित भइरहेका बेला वैकल्पिक शक्तिका रूपमा जनतामाझ चुनावी नारा अघि सारेका अन्य पार्टीको ध्यान समानुपातिक मततर्फ रहेको छ । त्यसो त राप्रपा नेपाल र राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको एकीकरणसँगै पार्टी अध्यक्ष कमल थापाले नयाँ वैकल्पिक पार्टीको उदय भएको दाबी गरेका थिए । भरोसायोग्य वैकल्पिक पार्टीको उद्घोष गरे पनि प्रतिनिधिसभामा एक जना मात्र विजयी भए । प्रदेशसभामा जनताले पत्याएनन् । ‘सधैं सबैका लागि, अझ भावी पुस्ताका लागि' भन्ने नारासाथ चुनावमा होमिएको राप्रपाका नेताहरूको नजर पनि समानुपातिक मततर्फ छ ।

मकवानपुर क्षेत्र १ बाट प्रतिनिधिसभा चुनावमा पार्टी अध्यक्ष कमल थापाले पराजय भोगे पनि झापा ३ बाट महामन्त्री राजेन्द्र लिङ्देन विजयी भए । लिङदेनले कांग्रेसका प्रभावशाली नेता कृष्ण सिटौलालाई पराजित गरेपछि राष्ट्रिय पार्टी बन्ने आसमा राप्रपाका नेता छन् । उनको विजयले पार्टीलाई गौरवान्वित तुल्याएको अध्यक्ष थापाले ट्विट गरेका छन् । पार्टी उपाध्यक्ष धवलशमशेर राणा भन्छन्, ‘अब समानुपातिकतर्फ कति मत आउँछ भन्नेतिर नै ध्यान गइरहेको छ । कम्तीमा तीन प्रतिशत ल्याएर राष्ट्रिय पार्टी बन्नेतिर नै लक्ष्य छ ।'

‘यसपटक राष्ट्रिय पार्टी र अर्कोपटक देशको नेतृत्व' नारासाथ चुनावी मैदानमा उत्रिएको विवेकशील साझाबाट प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभामा १ सय ५७ उम्मेदवार उठे पनि कसैले जितेनन् । ०७४ साउन ११ मा पार्टी एकीकरणपछि सांगठनिक सुदृढीकरणबिना चुनावी मैदानमा उत्रिए पनि सम्मानजनक मत पाएकोमा विवेकशील साझाप्रति सामाजिक सञ्जालमार्फत सान्त्वना दिनेहरू धेरै देखिएका छन् ।

काठमाडौं क्षेत्र १ बाट प्रतिनिधिसभामा उम्मेदवारी दिएका संयोजक रवीन्द्र मि श्रले सम्मानजनक मत ल्याए । कांग्रेसका नेता प्रकाशमान सिंहसँग ८ सय १९ मतको झिनो अन्तरमा पराजित भए । मतपरिणामपछि संयोजक मि श्रले प्रेस विज्ञप्ति निकाल्दै भने, ‘समानुपातिकतर्फ सोचेभन्दा बढी मत हासिल गर्ने अपेक्षा गरेका छौं ।'

पार्टी निर्माण प्रक्रिया सुरु भएको चार महिनामै उम्मेदवारी दिँदा पनि युवा र शिक्षित वर्गबाट पाएको मतबाट अर्का संयोजक उज्ज्वल थापा आशावादी छन् । भन्छन्, ‘भरपर्दो वैकल्पिक पार्टीका रूपमा उभ्याउन अब महाधिवेशन गर्ने र गाउँ-गाउँमा पुगेर संगठन निर्माण गर्ने योजना छ ।' उनी काठमाडौं ५ मा तेस्रो पोजिसनमा छन् । जहाँ, एमाले महासचिव ईश्वर पोखरेल विजयी भए ।