प्रदेश ४ मा प्रत्यक्षमा खसआर्य बहुमत

पोखरा : प्रदेश नम्बर ४ को ३६ निर्वाचन क्षेत्रबाट प्रत्यक्ष चुनाव लडेका उम्मेदवारमध्ये खसआर्यको बहुमत देखिएको छ । त्यसपछि सबैभन्दा धेरै जनजातिले विजयी हाँसिल गरेका छन् । गुरुङ र मगरको उल्लेख्य बसोबास रहेको यो प्रदेशको निर्वाचनमा १७ जनजाति उम्मेदवारले जितेका हुन् । खसआर्यको १९ र दलितको संख्या शून्य छ ।

मनाङ र मुस्ताङबाट प्रदेशसभाका दुवै निर्वाचनमा जितेका ४ जना नै जनजाति छन् । त्यहाँ प्रतिनिधिसभामा पनि जनजातिले नै जितेका हुन् । प्रदेश र प्रतिनिधिसभामा प्रतिस्पर्धीहरु सबै जनजातिमात्रै थिए । वाम गठबन्धनका साझेदार एमाले, माओवादी केन्द्र तथा राष्ट्रिय जनमोर्चा र कांग्रेसबाट गरी यो प्रदेशका ३६ निर्वाचन क्षेत्रमा ३० जना जनजाति उम्मेदवार प्रतिस्पर्धामा थिए । जितेकामध्ये मनाङका राजीव गुरुङ स्वतन्त्र हुन् । तिनलाई एमालेले समर्थन भने गरेको थियो । ती ३० मध्ये १३ जनाले पराजय व्यहोरे । त्यसमध्ये पनि जनजाति–जनजातिबीचको प्रतिस्पर्धामा पराजय व्यहोर्ने केवल ७ जनामात्रै छन् । ४ जना भने मनाङ र मुस्ताङका हुन्, जहाँ गैरजनजाति उम्मेदवारै थिएनन् ।

जितेका जनजातिमध्ये सबैभन्दा धेरै १० जना एमालेका छन् । यसै पनि यो प्रदेशमा एमालेले धेरै सिटमा जितेको छ । उसले उठाएका १८ उम्मेदवारमध्ये मनाङमा दोर्जे गुरुङले कांग्रेसका चिन्तबहादुर घलेसँगबाहेक सबैले जितेका छन् । एमालेपछि ३ जना माओवादीबाट २ जना राष्ट्रिय जनमोर्चाबाट र १ जनामात्रै कांग्रेसबाट छन् । एकमात्रै प्रदेशसभा सदस्य जितेको नयाँ शक्ति पार्टीबाट विजेता हरिशरण आचार्य खसआर्य समुदायका हुन् ।

म्याग्दीमा एमालेकी नरदेवी पुनले प्रदेशसभा २ मा कांग्रेसका जनजाति उम्मेदवार अमबहादुर फगामी मगरलाई हराइन् । सोही जिल्लामा माओवादीका विनोद केसीले प्रदेश नम्बर १ मा कांग्रेसको समर्थनमा उठेका राप्रपा उम्मेदवार भीमप्रसाद गौचनलाई पराजित गरे । नवलपुरमा क्षेत्र नम्बर २ को प्रदेशसभा २ मा एमालेका जनकलाल श्रेष्ठले कांग्रेसका जनजाति उम्मेदवार गणेशमान श्रेष्ठलाई हराए । गोरखा २ (२)मा कांग्रेसका प्रकाशचन्द्र दवाडीले माओवादीका जनजाति उम्मेदवार अमर तमुलाई पराजित गरे ।

बागलुङ १ (१)मा एमालेका इन्द्रलाल सापकोटासँग कांग्रेसका जनजाति उम्मेदवार दीपेन्द्र थापामगर हारे । २ (२) मा जनमोर्चाका टेकबहादुर घर्तीमगरले कांग्रेसका जीतबहादुर शेरचनमाथि जीत लिए । कास्कीको ३ (२) मा एमालेका राजीव पहारीले कांग्रेसका भोजबहादुर गुरुङमाथि जीत प्राप्त गरे भने क्षेत्र नं २ को २ मा कांग्रेसका बिन्दुकुमार थापाले माओवादीका राजकाजी गुरुङलाई हराए । पर्वतको प्रदेश सभा १ मा माओवादीका नेत्र अधिकारीले कांग्रेसका नवराज गुरुङमाथि जीत निकाले भने लमजुङ प्रदेश सभा २ मा कांग्रेसका गर्जबहादुर गुरुङलाई एमालेका धनन्जय दवाडीले हराए ।

प्रदेशसभा जित्ने जनजाति उम्मेदवारमा एमालेबाट मुस्ताङका इन्द्रधारा विष्ट, महेन्द्र थकाली, म्याग्दीकी नरदेवी पुन, लमजुङका पृथ्वीसुब्बा गुरुङ, तनहुँका किरण गुरुङ र रामबहादुर गुरुङ, नवलपुरका रोशन गाहा मगर र जनकलाल श्रेष्ठ, कास्कीका मनबहादुर गुरुङ र स्याङ्जाका मीनप्रसाद गुरुङ छन् । त्यस्तै माओवादीबाट स्याङ्जाका दीपक थापामगर, बागलुङका चन्द्र बुढामगर, गोरखाका लेखबहादुर थापामगर छन् । कांग्रेसबाट मनाङका चिन्तबहादुर घलेमात्रै हुन् । राष्ट्रिय जनमोर्चाले प्रदेशभरिमै २ सिट जितेकोमा बागलुङबाट विजेता बनेका टेकबहादुर घर्तीमगर र कृष्ण थापामगर दुवै जनजाति हुन् । प्रदेश सभा सदस्यका लागि मुख्य दलहरुबाट ४ उम्मेदवार रहेकोमा २ जनाले मात्रै जिते ।

तनहुँ २ को १ बाट माओवादीकी आशा कोइराला र म्याग्दी प्रदेश सभा २ बाट नरदेवी पुनले जिते । कास्कीमा ३ (१) मा कांग्रेसकी शारदा पौडेलले माओवादीका रामजी बरालसँग हारिन् भने गोरखा २ (१) मा नयाँ शक्तिका हरिशरण आचार्यसँग माओवादीकी कमल नहर्की पराजित भइन् । प्रदेश सभामा ३३ प्रतिशत महिला हुनुपर्ने अनिवार्य छ । अब दलहरुले समानुपातिकबाट त्यो अभाव पूरा गर्नुपर्नेछ । दलित प्रत्यक्षमा उम्मेदवारै नउठाएका दलहरुले त्यो अभाव पनि समानुपातिकबाटै पूर्ति गर्नुपर्नेछ ।