विश्वप्रकाश भन्छन्ः अस्पताल पुगेको कांग्रेस सानोतिनो उपचारले निको हुँदैन
प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा निर्वाचनमा नराम्ररी पराजित भएपछि नेपाली कांग्रेसका युवा नेता विश्वप्रकाश शर्माले कांग्रेसलाई पुनर्जीवित गर्न मेची–महाकाली अभियान थालेका छन् । कांग्रेसलाई पुनर्जागरण गर्नका लागि उनी अहिले देशदौहाडमा रहेका छन् । झापा क्षेत्र नम्बर १ मा वाम गठबन्धनका उम्मेदवार राम कार्कीसँग आफू पनि पराजित भए लगत्तै शर्माले अब कांग्रेसलाई नयाँ ढंगबाट अगाडि बढाउनको विकल्प नरहेको निचोडसहित मेची–काली अभियान थाल्ने बताएका थिए । त्यही अभियानका क्रममा रहेका शर्मासँग अन्नपूर्ण पोस्ट् डटकमका लागि सुरेन्द्र काफ्लेले गरेको टेलिफोन सम्वाद:
तपाईँले थाल्नुभएको मेची–महाकाली अभियानको उद्देश्य के हो ?
सबैलाई थाहा छ , हालै सम्पन्न निर्वाचन परिणामपछि देशभरका कांग्रेस कार्यकर्ताको मनोबल घटेको छ । कार्यकर्तामा निराशा पनि उत्तिकै छाएको छ । यस अवस्थाका कांग्रेस कार्यकर्ताको आत्मबल बढाउन र पार्टीलाई नयाँ ढंगबाट अगाडि बढाउन मेची–महाकाली अभियान थालेका हौँ । जिल्लास्तरमा भेटघाट र छलफल चलाउन यो अभियान सुरु गरेका छौँ । देशभर पुगेर कांग्रेसलाई नयाँ स्वरुप दिने विषयमा छलफल चलाउने यो अभियानको मुख्य उद्देश्य हो ।
निर्वाचनमा कांग्रेस नराम्ररी पराजित भएको छ । यसबारे तपाईँ के भन्नुहुन्छ ?
धेरैले कांग्रेसको हारलाई अप्रत्यासित र स्वभाविक भनेका छन् । मेरो विचारमा यो परिणाम कांग्रेसका लागि स्वभाविक हो । एकाएक प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभाको निर्वाचनको मुख आएर स्थानिय निर्वाचनमा पहिलो एमाले र तेस्रो शक्ति माओवादीको गठबन्धन भयो । ‘म्याथ म्याटिकल्ली’ नै हामी कमजोर भयौँ र हाम्रो नतिजा कमजोर भयो । कांग्रेस पराजित हुनुको पछाडि आन्तरिक र बाह्य दुवै करण छन् ।
कांग्रेस हार्नुका कारणबारे पनि बताइदिनुस् न ।
हाम्रो पराजयको पहिलो कारण त आन्तरिक नै हो । शान्ति प्रक्रियालाई निष्कर्शमा पुर्याउने काम कांग्रेसले गर्यो, नयाँ संविधान निर्माण हाम्रै नेतृत्वमा भयो । मधेस मुद्दाको समाधानमा कांग्रेसको नेतृत्वदायी भूमिका रह्यो । तर हामीले गरेका काम नागरिकस्तरमा पुर्याउनै सकेनौं । देशका यति ठुला–ठुला परिवर्तन कांग्रेसकै नेतृत्वमा भयो । कांग्रेस सरकारमा रहँदा मुलुकमा धेरै विकास निर्माणमा काम पनि भए । तर हामीले गरेका राम्रा कुरा ‘क्यास’ गर्नै सकेनौं । हाम्रो नेतृत्वमा सरकार भएका बेला भएका नराकात्मक कामको मात्रै धेरै प्रचारबाजी भयो । त्यसलाई पनि हामीले रोक्न सकेनौं, यो हाम्रो आन्तरिक कमजोरी हो ।
यति मात्र हुन् त कांग्रेस हार्नुका कारण ?
आन्तरिकसँगै बाह्य कारण पनि छन् । मैले भनिसकेँ निर्वाचनको मुख अस्वभाविकरुपमा एमाले र माओवादीको गठबन्धन भयो । पहिलो दल र तेस्रो दल मिल्दा हामी गणितीय रुपमै कमजोर भयौं । अर्को कुरा निर्वाचनमा एमाले र माओवादीको अन्तर्विरोध चिर्न सकेनौं । एमालेको जनताको बहुदलीय जनवाद र माओवादीले बोकेको भिन्न विचार कसरी एक हुन सक्छ ? भनेर हामीले खेल्न पनि सकेनौं ।
संविधान संशोधन गर्नुहुँदैन भन्ने एमाले र संविधान संशोधन गर्नुपर्छ भन्ने माओवादीबीचको भिन्नभिन्न धारणाले मुलुकलाई कहाँ पुर्याउछ त त्यो पनि जनता माझ पुर्याउनमा नसक्नु हाम्रो कमजोरी हो । संगठनात्मक स्वरुपमा पनि कांग्रेस कमजोर रह्यो ।
कमजोरी चाँहि कसको हो त ? कांग्रेस पराजित हुनुमा को–को दोषी छन् ?
अहिले यो या त्यो दोषी भनेर आरोप प्रत्यारोप गर्ने बेला होइन । कांग्रेस अहिले अस्पताल भर्ना भएको विरामी जस्तो भएको छ । डाक्टरहरु चौरमा जम्मा भएर एउटाले यो औषधि दिनुपर्छ, अर्कोले त्यो होइन यो औषधिले ठीक पार्छ भन्ने बेला होइन यो । राम्रोसँग उपचार गर्न पहिले रोग पत्ता लगाउनु जरुरी छ । अहिले कांग्रेसको रोगको जड पत्ता लगाएर उचित उपचार गर्नु जरुरी छ ।
सभापति शेरबहादुर देउवा, वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेललेदेखि मसम्म सबै दोषी छौं । कमजोरी हामी सबैबाट भएको छ । धेरथोर मात्र होला, अहिलेको अवस्थामा कांग्रेस पुग्नमा केन्द्रदेखि गाउँसम्मकै कांग्रेसका नेता कार्यकर्ता दोषी छौं । एकअर्कालाई आरोप लगाएर कोही भाग्न सक्ने अवस्थामा छैनौँ ।
कांग्रेसमा पराजयपछि अन्तर्घातका कुरा धेरै उठ्ने गर्छ नि ?
कांग्रेसको कमजारी नै यही हो । हारेपछि अन्तर्घातको नाममा आरोप प्रत्यारोप गर्ने । यही कमजोरीलाई सुधार्न हामी लागेका छौँ । मेची–महाकाली अभियानको एउटा उद्देश्य यो पनि हो । मैले भनिसकेँ, कसैले अरुलाई आरोप लगाएर आफू पन्छिन सक्ने अवस्थामा हामी छैनौँ । हामी सबै दोषी छौं । हातारिएर दोषादोष नगरी सबै कांग्रेसी कार्यकर्ता संयम हुन आवश्यक छ ।
अहिले यो या त्यो दोषी भनेर आरोप प्रत्यारोप गर्ने बेला होइन । कांग्रेस अहिले अस्पताल भर्ना भएको विरामी जस्तो भएको छ । डाक्टरहरु चौरमा जम्मा भएर एउटाले यो औषधि दिनुपर्छ, अर्कोले त्यो होइन यो औषधिले ठीक पार्छ भन्ने बेला होइन यो । राम्रोसँग उपचार गर्न पहिले रोग पत्ता लगाउनु जरुरी छ । अहिले कांग्रेसको रोगको जड पत्ता लगाएर उचित उपचार गर्नु जरुरी छ ।
कांग्रेसमा नेतृत्व परिवर्तन जरुरी छ त ?
मेरो विचारमा अहिले नेतृत्वमा परिवर्तनको कुरा गर्नुभन्दा समिक्षा गर्नु जरुरी छ । समानुपातिकको समेत नतिजा आएपछि केन्द्रीय कमिटी बैठक बस्छ, त्यहाँ गम्भीर समिक्षा हुनुपर्छ । अनुधानिक पार्टी निर्माणमा सबै गम्भीर हुन जुरुरी छ ।
विशेष अधिवेशन गुर्नपर्ने माग समेत उठिरहेको छ नि ?
मैले भनिसकें, केन्द्रीय समितिको बैठक बोलाएर गम्भीर छलफल हुन जुरुरी छ । अहिले एउटाले अर्कोलाई आरोप लगाउने बेला होइन यो । सबै कुराको गम्भीर समिक्षा हुन जुरुरी छ । हामी बद्लिने छौँ र कांग्रेसलाई बनाउँछौँ भन्ने अठोट प्रत्येक कांग्रेसी कार्यकर्ताले ल्याउन जरुरी छ ।
अब कांग्रेसको पोजिसन के हुन्छ ?
अब कांग्रेसले जिम्मेवार प्रमुख प्रतिपक्षको भूमिका निर्वाह गर्छ । राष्ट्रिय राजनीतिक जटिलतामा सरकारसँग सहकार्य गर्छ । लोकतान्त्रिक प्रक्रियामा अवरोध आउने अवस्थामा आएमा चट्टान भएर उभिने छ । विगतमा भएका कमीकमजोरी सुत्रबद्ध गरी आधुनिक कांग्रेस निर्माणमा जुट्नेछ । अन्तर–प्रेरणा र आत्मविश्वास स्थापित गरेर नयाँ र आधुनिक कांग्रेस बनाउन लाग्नु छ ।
के यो आधुनिक कांग्रेस बनाउने अवसर पनि हो ?
हो, अहिले हामी ऐतिहासिक मोडमा छौं । यो कांग्रेसको पुनर्जागरण गर्ने अवसर पनि हो । आधुनिक कांग्रेस निर्माणको मौका हो यो । अब हामी सबै यही अभियानमा लाग्ने छौं ।
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले किन प्रमबाट राजीनामा दिन ढिलाइए गर्नु भएको ?
निर्वाचनको अन्तिम परिणाम आइसक्दा पनि देउवाले सरकार छोडेनन् भने हामी नै विरोध गर्छौँ र सरकारबाट हट्न दबाब दिन्छौ ? अहिले निर्वाचनको पुरै परिणाम आएको छैन । समानुपातिकको परिणाम बाँकी नै छ । सरकारबाट हट्ने नहट्ने कुरामा देउवाको कुनै हात छैन । सबै परिणाम आएपछि राष्ट्रपतिले नै नयाँ सरकार गठनको लागि आह्वान गर्नुहुन्छ । म त सरकारको लागि हतार गर्ने साथीहरुलाई संविधान राम्रोसँग पढ्न आग्रह गर्छु । उहाँलाई सरकारबाट हट् भन्नु हतार हुन्छ । मलाई पनि लाग्दैन कि प्रधानमन्त्री देउवा सरकारमा टाँसिरहन चाहन्छन् ।
राष्ट्रिय सभा गठनको विषयमा तपाईँको धारण के छ ?
राष्ट्रिय सभासम्बन्धी अध्यादेश राष्ट्रपतिकहाँ अड्किएको छ । कानुन बनाउने काम सरकारको हो । राष्ट्रपतिको टेबलमा अडकिएको अध्यादेशको छिनोफानो छिटो हुनुपर्छ । राष्ट्रिय सभा निर्माणको प्रक्रिया खोलिदिनुपर्छ । राष्ट्रिय सभाले पूर्णता नपाएसम्म संघीय सांसदमा महिलाको प्रतिनिधित्व कति हुने भन्ने निक्र्योल हुँदैन । संसदले पूर्णता नपाएसम्म सरकार बन्ने कुरा समेतमा ढिलाई हुन्छ । यसकारण राजनीतिक वा कानुनी जनुसुकै तरिकाले राष्ट्रिय सभा गठनको विवाद समाधान हुन जुरुरी छ ।