डबलीमा खगेन्द्र संग्रौला र देवेन्द्रराज पाण्डे
काठमाडौं : बाक्लो दर्शकमाझ देवेन्द्रराज पाण्डेद्वारा लिखित ‘द आइडिया इन्टेग्रिटी एन्ड युनिभर्स अफ करप्सन एन्ड एन्टिकरप्सन’ नामक पुस्तक सार्वजनिक भएको छ । पाण्डेको पुस्तकसँगै खगेन्द्र संग्रौलाले अनुवाद गरेको ‘सत्यजित रायको कथा’ संग्रह पनि सार्वजनिक गरियो । दुवै पुस्तकलाई रेड इंक प्रकाशनले बजारमा ल्याएको हो । रेड इंक बजारमा आएको नयाँ प्रकाशन गृह हो ।
दुई किताब कमलादीस्थित नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा शुक्रबार दिउँसो विमोचन गरिएको हो । पाण्डेको पुस्तकमाथि आदित्य अधिकारी, अमिना सिंह र कृष्ण ज्ञवालीले टिप्पणी गरेका थिए ।
यो पुस्तक आफूले दैनिक रूपमा बटुलिरहेको ज्ञानको समग्र रूप भएको पाण्डेको भनाइ थियो । पुस्तकले नेपालको मात्र नभएर विभिन्न देशका बेथिति, भ्रष्टाचारका विषयमा कुरा उठाएको उनले बताए । पुस्तक समीक्षा गर्दै अमिना सिंहले भनिन्, ‘भ्रष्टाचार के हो, किन हो, कसले गर्छ, यसको प्रभाव के हुन्छ भन्नेमाथि किताबले बोलेको छ ।’ किताबलाई लिएर वक्ताहरूले विभिन्न दृष्टिकोण राखेका थिए । यो सामाजिक सिद्धान्तको पुस्तक भएको र यसले समाजको बेथितिलाई उजागर गरेको आदित्य अधिकारीको भनाइ थियो । उनले भने, ‘पुस्तकमा तथ्यहरू छन्, मान्छेको मनोविज्ञान र धर्मका कुराहरू छन् ।’
पाण्डेको पुस्तक पाठकलाई बुझ्न जटिल भएको अर्का वक्ता कृष्ण ज्ञवालीको भनाइ थियो । उनले पाण्डेलाई व्यंग्य गर्दै भने, ‘तपाईंले किताब लेखेर मात्र सुख पाउनु भएन । यसलाई नेपालीमा पनि अनुवाद गर्नुस् वा गर्न लगाउनुस् ।’
त्यसो त सत्यजित रायको कथासंग्रहको नेपाली अनुवाद माथि खगेन्द्र संग्रौला र नारायण वाग्लेको टिप्पणी पनि कम चाखलाग्दो थिएन । वाग्लेले भने, ‘संग्रौलामाथि मैले धेरै कुरा भन्नै पर्दैन । उनी नेपाली साहित्यका डा. गोविन्द केसी हुन् ।’ सत्यजित राय चित्रकार, संगीतकार, निर्देशक सबैथोक भएको भन्दै उनको लेखनको प्रशंसा गर्न पनि वाग्लेले छुटाएनन् ।
उनले कथामाथि मात्रै होइन, समग्र अनुवाद माथि पनि बोलेका थिए । सत्यजितका बारे धेरै कुरा थाहा पाए पनि उनी कथाकार हुन् भन्ने कुरा आफूले धेरैपछि मात्र थाहा पाएको संग्रौलाले बताए । उनले अनुवादमाथि प्रस्ट्याउँदै भने, ‘अनुवाद गर्न भाषा र संस्कृतिमाथि दक्खल राख्नुपर्छ ।’ साहित्य पुरानो नहुने र सत्यजित रायको बारेमा सबैले पढून् भनेरै आफूले यो पुस्तक अनुवाद गरेको उनले बताए । उनले भने, ‘साहित्य पुरानो हुने भए ग्रिक साहित्य अहिले पढिँदैनथियो ।’ हतारमा गरिएको अनुवाद फुर्सदमा विमोचन गरिएको संग्रौलाले बताए।