चीनले रक्षा बजेट ८ प्रतिशत बढायो, प्रमुख शत्रु भारत या अमेरिका ?

एजेन्सी : नेपालको उत्तरी छिमेकी चीनले आफ्नो सैन्य बजेटमा भारी बढोत्तरी गरेको छ । विश्वकै सबैभन्दा ठुलो सेना रहेको चीनले रक्षा बजेटमा भारी वृद्धि गरेको हो ।

हालैका वर्षहरुमा चीनले आफ्नो सुरक्षाफौजलाई आधुनिकिकरण गर्ने दिशामा लगातार लगानी बढाइरहेको छ । चीनले आगामी वर्षका लागि आफ्नो रक्षा बजेट घोषणा गरेको छ । चीनले आफ्नो सेनाका लागि १.११ ट्रिलियन युआन (१७५ अर्ब डलर) खर्च गर्ने जनाएको छ ।

समाचार एजेन्सी पीटीआईका अनुसार चीन आफ्नो सेनाको आधुनिकीकरणका लागि भारतको भन्दा तीन गुना धेरै बजेट खर्च गर्दैछ । भारतले आफ्नो चालु बजेटमा रक्षा क्षेत्रका लागि ४६ अर्ब डलर राखेको छ । भारतको तुलनामा चीनको यो बजेट धेरै ठुलो हो ।

चीनले यस पटक अघिल्लो सालको तुलनामा आफ्नो रक्षा बजेट आठ प्रतिशत बढाएको हो । बेइजिङमा चीनको संसदको बैठकका क्रममा यसको घोषणा गरिएको हो ।

हालै मात्र इन्टरनेशनल इस्टिच्युट अफ स्ट्र्याटेजिक स्टडिज (आईआईएसएस) विशेषज्ञले अब अमेरिकाले आफ्नो सेनाको मुकाबिला रूससँग नभई चीनसँग गराउने जनाएका थिए, खासगरी समुद्रमा र आकाशमा । यसको प्रष्ट अर्थ भनेको अब चिनियाँ बायु सेना अमेरिकालाई टक्कर दिने हैसियतमा पुगिसकेको छ ।

अमेरिकापछि दोस्रो

विश्व समुदायले नै चीनको सेनाले जुनसुकै देशमा सेनालाई सजिलै टक्कर दिन सक्ने कुरा स्वीकारिसकेका छन् । सन् १९५९ देखि विश्वभरका देशमा सैन्य तयारीको खर्चमा निगरानी गर्दै आएको संस्था आईआईएसएसका विशेषज्ञले नै यसो भन्छन् भने अन्य कयौँ जानकारीले पनि यस कुराको पुष्टि गरिसकेका छन् ।

विशेषज्ञका अनुसार चिनियाँ सेनाको आधुनिकीकरण र सैन्य क्षमताको कुनै जवाफ नै अरु देशसँग छैन । चिनियाँ सेनासँग लामो दुरीसम्म केही सेकेन्डमै मार हान्न सक्ने मिसाइलदेखि पाँचौ जेनेरेसनको फाइटर जेट समेत छ ।

चीनले यस्ता ७५ प्रतिशत हतियारलाई उसले पश्चिमी देशको तुलनामा आधा मूल्यमा बेच्छ जसको क्षमतामा पश्चिमी देशले उत्पादन गरेका हतियारले प्रतिस्पर्धा नै गर्न सक्दैनन् ।

अघिल्लो साल चीनले आफ्नो रक्षा बजेट सात प्रतिशत बढाएर १५०.५ अर्ब डलर बनाएको थियो । अमेरिकापछि रक्षा बजेटमा सबैभन्दा धेरै खर्च गर्नेमा चीन दोस्रो देश बनेको छ ।

चीनले आफूलाई जुनसुकै युद्धको अवस्थाका लागि तयार बनाउँदै दुई अरु विमानवाहक युद्धपोत बनाउने तयारीमा पनि छ । यसका अलावा नयाँ जेट लडाकू विमान र स्टिल्थ फाइटर जे-२० लाई पनि आफ्नो सेनामा सामेल गर्ने तयारी चीनले गरेको छ ।

चीनका सरकारी मिडियाले पनि अघिल्ला दुई वर्षमा बजेटमा वृद्धिको सिलसिला जारी रहेको जनाएका छन् । यस्तोमा रक्षा बजेट बढ्नुलाई पनि जायज मानेका छन् ।

नेशनल पिपुल्स कांग्रेस बैठक

नेशनल पिपुल्स कांग्रेसका प्रवक्ता झाङ्ग येसुईले पनि अन्य ठुला देशको तुलनामा चीनको रक्षा बजेट उसको सबै घरेलु उत्पादन र देशको कुल खर्चको एक सानो भाग मात्रै हो ।

बजेट प्रस्तुत गर्दै प्रधानमन्त्री ली कच्याङ्गले आगामी वर्षका लागि ६.५ प्रतिशतको विकास दरको लक्ष पनि पेश गरेका छन् । समाचार अनुसार नेशनल पिपुल्स कांग्रेसले यसै बैठकबाट राष्ट्रपति पदका लागि अधिकतम दुई कार्यकालको सीमा पनि समाप्त गर्ने तयारीमा छ ।

यस्तो भएमा सी जिनपिङ्ग अनिश्चितकाल कालसम्म राष्ट्रपति पदमा रहिरने बाटो खुल्नेछ । यस कदमबारे लामो समयदेखि प्रतिक्षा गरिएको छ। तर चीनमा यसबारे पनि विवाद छ । माओ त्सेतुङपछि सी जिनपिङ्ग चीनका सबैभन्दा शक्तिशाली नेता बन्ने बाटोमा छन् ।

११ मार्चमा नेशनल पिपुल्स कांग्रेसको बैठकमा यसबारे औपचारिक प्रस्ताव लगिँदैछ । यसलाई सर्वसम्मतिले पास गर्ने अनुमान गरिएको छ । नेशनल पिपुल्स कांग्रेसका ३००० प्रतिनिधि चीनका अलग-अलग प्रान्त र क्षेत्रबाट निर्वाचित हुन्छन् । तर खासमा पार्टीले नै यिनलाई चुन्छ ।