साहित्यकार इन्द्रबहादुर राईको निधन
काठमडौं : साहित्यकार इन्द्रबहादुर राईको निधन भएको छ। ९१ वर्षीया नेपाली भाषी साहित्यकार राईको मंगलबार दार्जिलिङस्थित घरमै निधन भएको उनका नाति रनेश राईले अन्नपूर्ण अनलाइनलाई जानकारी दिए। राईको जन्म सन् १९२७ फेब्रुअरी ३ तारिखमा दार्जिलिङमा भएको थियो। दार्जिलिङमा जन्मिएर पनि राईले नेपाली साहित्यमा महत्वपूर्ण योगदान दिएका छन्।
राई नेपाली साहित्यको तेस्रो आयामका अभियान्ता मध्ये एक हुन्। वैरागी काइँला, ईश्वरबल्लभ र राई मिलेर २०२० दशकमा तेस्रो आयाम नामक प्रयोगवादी साहित्यिक अभियान प्रारम्भ गरेका थिए।
एक हप्ताअघि मात्र सिलगुडी घरबाट साहित्यकार राई दार्जिलिङको घरमा पुगेका थिए। दार्जिलिङमा जाडो हुने हुँदा उनको परिवार जाडो मौसममा लिगुडी र गर्मी मौसममा दार्जिलिङ बस्दै आएको थियो।
गतवर्ष श्रीमती बितेपछि मानसिक रुपमले समेत कमजोर बनेका राईको मंगलबार साँझ दार्जिलिङमा निधन भएको हो। राई दार्जिलिस्थिति लोचनगर, २ लरेटो कन्भेन्ट रोडमा बस्दै आएका थिए।
मंगलबार दिउँसोसम्म ठिकठाक भएको खबर पाएका नाति रनेशले साँझमात्र आफ्नो बाजे बितेको खबर पाएका हुन्। ‘एक महिना अगाडिसम्म पनि घरमै थिएँ। बजु (हजुरआमा) बितेपछि एक्लो महसुस गर्नुहुन्थ्यो तर, बुढ्यौलीबाहेक अन्य स्वास्थ्य समस्या केही पनि थिएन’, त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा एफफिल गर्दै गरेका उनका नाति रनेशले भने, ‘एकघण्टाअघि आमा–बुबासँग कुरा गर्दा ठिकै छ भन्नुहुथ्यो, साँझ एक्कैचोटी यस्तो खबर आयो।’ नरेश भोलि नै दार्जिलिङ जाँदै छन्।
आज रमिता छ,उपन्यास, विपना कतिपय, कथासंग्रह, कठपुतलीको मन, निबन्धलगायत कृति चर्चित छन्। सँगै उनका कथास्था, कथासंग्रह, सेतो ख्याकको बनोट र बुनोट, टिपेका टिप्पणीहरू, नेपाली उपन्यासका आधारहरू, सन्दर्भमा ईश्वरबल्लभका कविता, साहित्यको अपहरण, मार्क्सवादी प्रतिवद्धता,अर्थहरूको पछिल्तिर, पृष्ठ पृष्ठलगायत समालोचनात्मक कृति प्रसिद्ध छन्।
राईको निधनपछि नेपाली साहित्यकारहरुले सामाजिक सञ्जालमा श्रद्धाञ्जलि दिएका छन्।