एनसीसी बैंकको डेढ अर्ब घोटाला, को को पक्राउ परे ?
काठमाडौं: कर्जा दुरुपयोग गरेर डेढ अर्ब रुपैयाँ भन्दा धेरै घोटाला गरेको प्रकरणमा नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरोले नेपाल क्रेडिट एन्ड कमर्स बैंक (एनसीसी) बाट १३ जना उच्च अधिकारीलाई शुक्रबार पक्राउ गरेको छ ।
बैंकबाट एक अर्ब ५० करोड ९६ लाख ३३ हजार ९ सय ८४ रुपैयाँ घोटाला गरेको अभियोगमा सीआइबीले बोर्ड बैठक बसिरहेकै बेला बैंकमा छापा मारेर १३ जना उच्च अधिकारीलाई पक्राउ गरेको हो ।
को को पक्राउ परे ?
सीआईबीले पक्राउ गरेकाहरुमा बोर्ड सदस्य विष्णुप्रसाद धिताल (तत्कालीन एपेक्स डेभलपमेन्ट बैंकका अध्यक्ष), तत्कालीन एपेक्स डेभलपमेन्ट बैक सञ्चालकहरु इच्छाबहादुर गुरुङ, सुवर्णराज भण्डारी, मधुवनलाल श्रेष्ठ र ऋषिराज भट्टलगायत रहेका छन् । एपेक्स डेभलपमेन्ट बैंक यसअघि नै एनसीसीसँग मर्जमा गइसकेको छ ।
पक्राउ परेकाहरुले एनसीसी बैंकसँग २०७२ मंसिर ११ गते मर्जरमा जाने सहमति गरेपछि तत्कालीन एपेक्स डेभेलपमेन्ट बैंकको दरबार मार्ग, लोकन्थली, इटहरी, सुर्खेत र नेपालगञ्ज शाखाबाट अनियमितरुपमा नक्कली ऋणी खडा गरेर कर्जा प्रवाह गरी यति ठुलो घोटाला गरेको सीआइबीले जानकारी दिएको छ।
पक्राउ परेकाहरुले मिलेमतोमा नक्कली ऋणी खडा गर्नुका साथै भिरपाखाको, खोलाको बगर छेउको र सडकसहितको पूर्वाधार नै नपुगेको जग्गाको अधिक मूल्याङ्कन गरेर कर्जा प्रवाह गरेको सीआईबीको सुरुवाती अनुसन्धानबाट पुष्टि भएको छ ।
उनीहरुले यो कर्जा प्रवाहका क्रममा कृत्रिम ऋणी खडा गरेको पनि खुलेको छ । कमसल धितोको उच्च मूल्याङ्कन र नक्कली ऋणी खडा गरेर उनीहरुले डेढ अर्ब रुपैयाँको घोटाला गर्न सफल भएको सीआईबीले जानकारी दिएको छ ।
अनुसन्धानले ऋणीको नक्कली आयस्रोतको विवरणलाई पनि स्वीकृत गरी ऋण प्रवाह गरेका थिए । यो घोटालामा संलग्नहरुले धितो निरीक्षण, कर्जा निर्णय, जग्गा किनबेच, रोक्का, कर्जा तमसुक र कर्जा प्रवाह पनि एकै दिनमा गर्न भ्याएको तथ्य खुलेको छ।
यो घोटालाई सफल बनाउन उनीहरुले कम मूल्यका जग्गालाई विभिन्न टुक्रा बनाएर धेरै ऋणीको नाममा धेरै कर्जा दिएको तथ्य पनि खुलेको छ । अर्कातिर एकै दिनमा घोटालालाई सफल बनाउने क्रममा कर्जा तमसुकहरुमा एकल ऋणीको मात्र सहीछाप गराइएको पाइएको छ । साधरणत: बैंकबाट ऋण लिने क्रमा साक्षी अनिवार्य चाहिन्छ । तर यति ठुलो ऋण प्रवाह क्रममा साक्षी समेत नराखेको भेटिएको छ।
घोटालालाई मूर्तरुप दिएपछि पनि सावाँ र ब्याज नियमित नतिरेका ऋणीहरुलाई पुनः कर्जा प्रवाह गरेको रहस्य पनि सिआईबीको अनुसन्धानबाट खुलेको छ।
सिआईबीले बैंकमा एकै व्यक्ति व्यक्ति लामो समय सञ्चालक बसेर खराब ऋणीहरुलाई संरक्षण गरेको पनि जनाएको छ। सिआईबीको अनुसन्धानबाट सर्वसाधारण निक्षेपकर्ताको निक्षेपको सुरक्षा भन्दा बढी ऋणीको सुविधा मात्रै केन्द्रित भएर कर्जा दुरुपयोगमा बैंक सञ्चालक केन्द्रित भएको पत्ता लागेको छ ।
पक्राउ परेका सबैजनाविरुद्ध बैंकिङ कसूर तथा सजाय ऐन २०६४ अुनसार अनुसन्धान अघि बढाइएको जनाउँदै सिआईबीका प्रमुख डिआईजी पुष्कर कार्कीले विस्तारै घोटालाका अन्य पाटा पनि खुल्ने जानकारी दिए ।