काठमाडौं : गृह मन्त्रालयको एउटा टोली ३३ किलो सुन गायबसम्बन्धी रहस्य खोतल्न व्यस्त छ । सुन गायब हुनु, भरिया मारिनु र मुख्य तस्कर उम्कनुले प्रहरीको भूमिकामाथि शंका गरिएको हो । गृहका सहसचिव ईश्वरराज पौडेलको संयोजकत्वको छानबिन टोलीले तत्कालीन अपराध महाशाखाका प्रमुख एसएसपी दिवेश लोहनी, डीएसपी प्रजित केसी र सई बालकृष्ण सञ्जेललाई जिम्मेवारी हटाएर बयान लिइसकेको छ ।
लोहनी तत्कालीन आफ्नो प्रमुख एआईजी जयबहादुर चन्दलाई नसोधी सीधै तत्कालीन प्रहरी महानिरीक्षक प्रकाश अर्याललाई सोधी फागुन १८ गते डीएसपी केसीसहित विराटनगर पुगेका थिए । विराटनगर पुगेको टोलीले धरान पुगेर स्कोरपियो गाडीबाट सुनका भरिया भनिएका सनम शाक्यको शव बरामद ग¥यो । तर, धरानमा बरामद शव विराटनगरको पोखरिया पुगेर बरामद भएको मुचुल्का तयार गरेपछि यो घटनालाई शंकास्पद रूपमा हेरिएको हो ।
माघ ९ गते दुबईदेखि काठमाडौं उत्रिएको सुन गायब छ र मुख्य तस्कर गोरे उपनामका चूडामणि उप्रेती पनि फरार छन् । गोरे भगाउन सहयोग गरेको र शाक्य हत्या प्रकरणलाई सहज रूपमा दबाउन प्रहरीले नै सहजीकरण गरेको आरोप छानबिन समितिको छ । ‘यो वा त्यो तह भनेर उन्मुक्ति पाउँदैनन् । हामी तस्करको जालोभित्रै छिरेर सत्यतथ्य बाहिर ल्याउँछौं,’ समितिका संयोजक पौडेलले अन्नपूर्णसँग भने, ‘जति पनि पक्राउ परेका छन् । छानबिनको दायरमा आएका छन् । कसुर हेरेर छाड्नुपर्ने छाडिन्छ र कारबाही गर्नुपर्नेलाई सिफारिस गरिन्छ ।’
यसै सन्दर्भमा छानबिन समितिले आरके ज्वेलर्सका सञ्चालक राजेन्द्र शाक्यसँगै २१ जनालाई नियन्त्रणमा लिइसकेको छ । बाकृष्ण श्रेष्ठ, कपिलराज पुरी, गोपालकुमार श्रेष्ठ, दोराम खत्री, सम्बिरप्रसाद तोलांगे, हेमन्त गौतम, ‘तक्लु’ भन्ने पुण्यप्रसाद लामा, वीरेन्द्रमान श्रेष्ठ, लालबहादुर मगर, राजु महर्जन, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (प्रजातान्त्रिक) का नेता भुजुङ गुरुङ र भारतीय नागरिक महावीर गोल्यानलाई नियन्त्रणमा लिएर अनुसन्धान गरिरहेको जानकारी समितिका एक सदस्यले दिए ।
विदेशी नागरिक जोडिनेबित्तिकै अनुसन्धान रोकिने प्रवृत्ति गलत छ । जुन मुलुकका नागरिक जोडिए पनि दूतावासमार्फत उसलाई ल्याउन पहल गर्ने बाटो खुला छ ।
समितिका ती सदस्यका अनुसार सुन तस्करीमा भन्सारका कर्मचारीदेखि विभिन्न एयरलाइन्समा काम गर्ने कर्मचारीको भूमिकासमेत शंकास्पद छ । पौडेलले छानबिन सूक्ष्म ढंगले अगाडि बढेको बताए । उनले भने, ‘सुन कहाँ पुग्यो, मुख्य मालिक कसरी फरार भए र प्रहरीको संलग्नता के छ भन्नेबारे अनुसन्धान तीव्र गतिमा अगाडि बढेको छ ।’ समितिले क्षेत्राधिकारभन्दा बाहिर गएर प्रहरीले घटना नियन्त्रणमा लिन खोज्नु नै मुख्य कमजोरी रहेको औंल्याएको छ ।
समितिले छानबिन गरिरहेकै अवस्थामा महानगरीय प्रहरी वृत्त सिंहदरबारको हिरासतभित्रको शौचालयमा नेपाल एयरलाइन्सका लोडर प्रेमलाल चौधरीले आत्महत्या गरेपछि घटना झन् रहस्यात्मक बन्दै गएको छ । छानबिन समितिले चौधरीको बयान लिइसकेपछि उनले आत्महत्या गर्नुको रहस्यबारे थप छानबिन गर्ने एक सदस्यले बताए । समितिले मोरङ पुगेर घटनास्थलमा खटिएका प्रहरीको समेत बयान लिएको छ । समितिले त्रिभुवन विमानस्थलमा खटिएका तत्कालीन सुरक्षा प्रमुख डीआईजी गोविन्द निरौला, एसएसपी श्याम खत्री, एसपी विकास खनाल र डीएसपी सञ्जय राउतलाई बयानका लागि डाक्न प्रहरी मुख्यालयलाई पत्र काटेको छ ।
मालिक किन उम्कन्छन् ?
-पूर्वएआईजी राजेन्द्र सिंह भण्डारी
सुन तस्कर राज्यको एउटा तहबाट संरक्षित हुन्छ । राज्य संरक्षणको फाइदा उठाएर तस्करले कारोबार सञ्चालन गर्छन् । विशेषगरी दुई गलत प्रवृत्तिले सुनमा जहिल्यै मालिक उम्कने गरेको देखिएको छ । एउटा त नेपाल प्रहरीको अनुसन्धान पद्धतिमा सुधार आवश्यक छ । अर्को, राज्यका राजनीतिकदेखि प्रशासन तहसम्म सुन तस्करको जालो निमिट्यान्न पार्ने समझदारी हुनुपर्छ । प्रहरीले पक्राउ गर्ने तर राजनीतिक तहबाट छुटाउन दबाब दिने भयो भने मालिक सहजै उम्कन्छन् । प्रहरीमा होडबाजी गर्ने प्रवृत्ति पनि गलत छ ।
सुन बरामद भयो कि क्यामेरा ल्याएर देखाइहाल्ने प्रवृत्ति रोक्नुपर्छ । एउटा जालो नभेटिउन्जेलसम्म प्रारम्भिक चरणमा पक्राउ परेका व्यक्तिलाई ‘सेफ हाउस’ मा राखेर अनुसन्धान सकिएपछि मात्रै घटना सार्वजनिक गर्नुपर्छ । होइन भने तत्कालै यस्ता घटना सार्वजनिक गरिहाल्दा मालिकको नेटवर्कले काम गर्छ र ऊ सहजै उम्कन्छ । तस्करी भन्नेबित्तिकै यो संगठित अपराधसँग जोडिन्छ । मुख्य तस्कर कहिल्यै पर्दामा आउँदैनन् । भरियालाई नै प्रयोग गर्छन् । तर, अनुसन्धान पद्धतिलाई सुधार्ने हो भने भरिया मात्रै होइन, मालिक पक्राउ गर्न सहज छ । विदेशी नागरिक जोडिनेबित्तिकै अनुसन्धान रोकिने प्रवृत्ति पनि गलत छ । जुन मुलुकका नागरिक जोडिए पनि दूतावासमार्फत उसलाई ल्याउन पहल गर्ने बाटो खुला छन् ।
निरौला पक्राउ
साढे ३३ केजी सुन प्रकरणमा मुछिएका नेपाल प्रहरीका पूर्वडीआईजी गोविन्द निरौला आइतबार पक्राउ परेका छन् । उक्त प्रकरणको अनुसन्धान गर्न गठित छानबिन समितिले उनलाई पक्राउ गरी थुनामा राखेको हो । छानबिन गर्न गठित समितिका संयोजक एवं गृह मन्त्रालयका सहसचिव ईश्वरराज पौडेलका अनुसार निरौलालाई बानेश्वरबाट पक्राउ गरी प्रहरी हिरासतमा राखिएको हो । निरौलाले चैत ९ गते प्रहरी सेवाबाट अवकाश पाएका थिए । विमानस्थल प्रहरी प्रमुख रहेका बेला तस्कर गिरोहसँग निकटताको आशंकामा उनी समातिएका हुन् । उनी विमानास्थलबाट प्रहरी प्रधान कार्यालयको अन्वेषण योजना निर्देशनालयमा सरुवा भएका थिए।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
