वर्षाले खेतमै कुहियो टमाटर
सिरहा : तरकारी खेतीमा वर्षा र असिनाको असर देखिन थालेको छ । पटक÷पटकको वर्षा र असिनाका कारण खेतमै टमाटर कुहिन थालेपछि सिरहाको लहान नगरपालिका २४ झुटकी गाउँका किसान मारमा परेका छन् ।
वर्षातले समयमा बजार पुर्याउन सकेनन् । साथै, खुर्सानी, टमाटर, काक्रोलगायत तरकारी बालीमा लागेको फूल पनि झरेका छन् । तरकारी खेतीको लागत पनि उठ्न नसक्दा उनीहरू चिन्तित छन् ।
झुटकीका किसान शिवदत्त रायले एक बिघामा तरकारी खेती गरेका छन् । त्यसमध्ये पाँच कठ्ठामा त्रिशूल जातको टमाटर खेती गरेका छन् । यो जातको टमाटर एक बोटमा कम्तीमा १० किलोसम्म फल्ने गरेको उनले सुनाए । ६ कठ्ठामा खुर्सानी र अरु खेतमा परबल, काक्रो, फर्सी, लौकालगायत तरकारी लगाएको छ । पटक÷पटकको वर्षाले टमाटर, खुर्सानीमा नसोचेको क्षति पुर्याएको उनले बताए । ‘बजार पुर्याउने बेला भएकै थियो लगातार वर्षा, असिना भयो । खेतमै टमाटर कुहिँदै छ । खुर्सानी कुहिन थालेको छ’, उनले भने, ‘वर्षा र असिनाले क्षति पुर्याएको तरकारी बाली देखेर अहिले बिक्रीका लागि बजार पुर्याउँदा पनि भाउ दिँदैनन् ।’
वर्षा र असिनाले क्षति गर्यो अहिले स्थानीय बजारमा बाहिरबाट तरकारी आउँदा यहाँका किसान झन् मारमा परेको उनले बताए । ‘हामीले गरेको तरकारी खेतीमा लगानी धेरै पर्छ’, उनले भने, ‘त्यही अनुसार तरकारी महँगोमा बेच्नु पर्छ तर, बाहिरको व्यापारीले मूल्य कम गरी बेच्न थालेपछि आफूलाई मार पर्ने गरेको छ ।’ यस पटक त पुँजी पनि उपर गर्न धौँ–धाँै भएको उनले बताए ।
सोही गाउँका श्रीलाल महताले पनि चार कठ्ठामा टमाटर खेती गरेका छन् । ‘महिनाँै मेहनत लगाएर तरकारी बाली लगाएको थिएँ तर, वर्षाले नराम्रो क्षति पुर्यायो’, उनले भने, ‘काक्रो, खुर्सानीको फूल झरेपछि फल्न छाडेको छ ।’ सबै मेहनत बेकार लाग्न थालेको उनले बताए ।
खेतमा गोडमेल गरिरहेका बेला भेटिएका किसान काशिन्द्र रायले बेमौसमी तरकारी खेतीमा लगानी धेरै लाग्ने गरेको बताए । ‘त्यस्तो तरकारीलाई बचाउन पनि मुस्किल हुने गरेको छ’, उनले भने, ‘यसपालिको त लगानी र मेहनत दुबै वर्षाका कारण खेर गयो ।’ हावाहुरीले खेतमा लगाएको परबलको सबै बोट लडेर क्षति पुगेको उनले बताए । वर्षाले खुर्सानीको बोट सुक्न थालेको उनको भनाइ छ ।
जिल्ला कृषि विकास कार्यालयका प्रमुख डा. रामचन्द्र यादवका अनुसार जिल्लामा १७ हजार हेक्टरमा तरकारी खेती हुँदै आएको छ । वर्षा र असिनाले किसानले लगाएको तरकारी खेतीमा क्षति पुगेको छ तर यसको विवरण अहिलेसम्म नआएको उनले बताए । लहरे तरकारी, तरबुजा, काक्रो, टमाटर, खुर्सानीलगायत बालीमा क्षति पुगेको उनले जानकारी दिए ।
सिरहाको लहान नगरपालिका २४ को झुटकी टोल तरकारीका लागि जिल्लामै प्रख्यात छ । डेढ सय घरपरिवारभन्दा बढीको वस्ती रहेको यस गाउँका अधिकांश घरपरिवारको मुख्य पेसा नै तरकारी छ ।