काठमाडौं : राष्ट्रियसभाका ५९ सदस्यको कार्यकाल गोलाप्रथाबाट टुंगो लगाइएको छ । राष्ट्रियसभा सदस्यको पदावधि २, ४ र ६ वर्षको हुने संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार सोमबार संघीय संसद् भवन नयाँ बानेश्वरमा गोलाप्रथाबाट सांसदको कार्यकालको अन्तिम टुंगो लगाइएको हो । अब २० जनाको छ वर्ष, २० जनाको चार वर्ष र १९ जना सदस्यको पदावधि दुई वर्ष भएको छ । सांसद आफैंले गोला तानेर आफ्नो कार्यकालको फैसला गरेका हुन् ।
६ वर्षको हुने राष्ट्रियसभामा पूरा कार्यकाल काम गर्न पाउनेमा रमेशजंग रायमाझी, जितेन्द्रनारायण देव, रामबहादुर थापा, गणेशप्रसाद तिमिल्सिना, खिमलाल भट्टराई, भैरवसुन्दर श्रेष्ठ र हरिराम चौधरी छन् । यस्तै बिना पोखरेल, प्रमिलाकुमारी, दिलकुमारी रावल, दीपा गुरुङ, अनिता देवकोटा, नन्दा चपाईं, इन्दु कडरिया, नरपति लोहार, सिंहबहादुर विश्वकर्मा, प्रकाश पन्थ, महेशकुमार महरा, रामचन्द्र राई र विमला राई पौडेलको पनि पदावधि ६ वर्ष कायम भएको छ ।
चार वर्ष कार्यकाल हुनेमा परशुराम मेघी गुरुङ, सुमनराज प्याकुरेल, राधेश्याम अधिकारी, दीनानाथ शर्मा, चन्द्रबहादुर खड्का, खगेन्द्रप्रसाद पुरी, शेरबहादुर कुँवर, रामनारायण बिँडारी र नैनकला ओझा छन् । यस्तै शशिकला दाहाल, उदया शर्मा पौडेल, शान्तिकुमारी अधिकारी, कोमल ओली, कविता बोगटी, तारादेवी भट्ट, खिमकुमार विक, चक्र स्नेही, रामलखन चमार, जीवन बुढा र अगम वान्तवा राई चार वर्षका लागि राष्ट्रियसभा सदस्य चयन भएका छन् ।
गोलाप्रथाबाटै दुई वर्षको कार्यकाल टुंगो लाग्ने राष्ट्रियसभा सदस्यमा हरिचरण शिवाकोटी, रमेशप्रसाद यादव, बलरामप्रसाद बाँस्कोटा, सुरेन्द्रराज पाण्डे, दुर्गाप्रसाद उपाध्याय, कालीबहादुर मल्ल र बद्रीप्रसाद पाण्डे छन् । यस्तै डा. युवराज खतिवडा, सरिता प्रसाईं, मुक्ताकुमारी यादव, धनकुमारी खतिवडा, विन्दादेवी आले, मीना बुढा, युटोल तामाङ, कमलाकुमारी ओली, खेमराज नेपाली, रामप्रीत पासवान, राजकुमार कुँवर र वृषेशचन्द्र लालले अब दुई वर्ष मात्र राष्ट्रियसभा सदस्यका रूपमा काम गर्न पाउने टुंगो लागेको छ ।
राजपाका तर्फबाट राष्ट्रियसभा सदस्य रहेका वृषेशचन्द्र लाल र रमेश यादवको कार्यकाल दुई वर्षको हुनेछ । फोरमबाट सांसद रहेकी प्रमिला यादव ६ वर्ष र रामप्रीत पासवान दुई वर्ष राष्ट्रियसभा सदस्य रहनेछन् ।
गोलाप्रथा गर्ने क्रममा पाँच समूहमा राष्ट्रियसभाका सदस्यलाई विभाजन गरिएको थियो । पहिलो समूहमा सातै प्रदेशका तीनतीन गरी गरी २१ महिला सदस्य, त्यसपछि सातै प्रदेशका एकएक गरी सात दलित सदस्य, सात अपांगता भएका वा अल्पसंख्यक समूहका सदस्यले गोलाप्रथामा भाग लिएका थिए । अन्तिममा सातै प्रदेशका तीनतीन गरी २१ खुला सदस्य र राष्ट्रपतिद्वारा मनोनीत तीन सदस्यले गोला तानेका थिए ।
खोल्न मिल्ने गोलाकार बलमा सेतो कागजमा रातो अक्षरले २ वर्ष, ४ वर्ष, ६ वर्ष लेखिएका चिठ्ठा पट्याएर राखिएको थियो । सांसदले गोला तानेपछि संघीय संसद्का महासचिवले बल तानेपछि महासचिवले खोलेर चिठ्ठा देखाएका थिए ।
कांग्रेसका चार सदस्यको कार्यकाल ६ वर्ष
राष्ट्रियसभामा प्रमुख प्रतिपक्षी दल कांग्रेसका तर्फबाट १३ सांसद रहेकोमा ४ जनाले मात्र पूरा कार्यकाल काम गर्ने अवसर पाएका छन् । गोलाप्रथाअनुसार ७ जना सांसदको पदावधि दुई वर्ष भएको छ भने दुईजनाको कार्यकाल चार वर्षको हुनेछ ।
६ वर्ष कार्यकाल हुनेमा रमेशजंग रायमाझी, अनिता देवकोटा, जितेन्द्रनारायण देव र प्रकाश पन्थ छन् । यस्तै ४ वर्षका लागि राधेश्याम अधिकारी एवं तारादेवी भट्ट र २ वर्षको पदावधि हुनेमा सरिता प्रसाईं, सुरेन्द्रराज पाण्डे, धनाकुमारी खतिवडा, बद्री पाण्डे, मुक्ताकुमारी यादव, दुर्गाप्रसाद उपाध्याय र बिन्दादेवी आले राना छन् । कांग्रेसका तर्फबाट राष्ट्रियसभामा दल नेता सुरेन्द्र पाण्डे र प्रमुख सचेतक सरिता प्रसाईं दुवैको कार्यकाल दुई वर्षको मात्र भएको छ । ‘गोलाप्रथाबाट भएको हो, अरूले जस्तै हामीले पनि गोला तान्दा यस्तो नतिजा आयो । यसलाई अन्यथा मान्ने कुरा आउँदैन’, प्रसाईंले भनिन् । सांसद बद्री पाण्डेले भने गोलाप्रथाले पनि कांग्रेसलाई साथ नदिएको टिप्पणी गरे ।
गृहमन्त्री ६ वर्ष, अर्थमन्त्री दुई वर्ष
राष्ट्रियसभामा सरकारका तर्फबाट मनोनीत तीनमध्ये दुई जना सरकारका मन्त्री छन् । गृहमन्त्री रामबहादुर थापा ६ वर्ष र अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडा दुई वर्षका लागि सदस्य बन्नेछन् । अर्का मनोनीत सदस्य रामनारायण बिडाँरीको कार्यकाल चार वर्षको हुने भएको छ । राष्ट्रियसभा अध्यक्ष गणेशप्रसाद तिमिल्सिनाको कार्यकाल भने ६ वर्षको हुनेछ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
