तम्घास : धान रोप्ने समयमा पानी नपरेपछि गुुल्मीका किसान निराश बनेका छन् । पानी नपर्दा ब्याडमा तयार भएको बीउ सुुक्न थालेको छ । गत वर्ष यही समयमा गुल्मीमा ७० प्रतिशतसम्म रोपाइँ सकिएको थियो ।
‘असारे मासको दवदवे हिलो छुुनलाई घिन लाग्यो’ लगायत असारे गीत गाउँदै रोपाइँमा जुुट्ने किसानलाई अहिले आकाश हेरेर दिन बिताउनु परेको छ । मालिका गाउँपालिका–५ की सावित्रा थापा ब्याडको बीउ गोड्दै आकाशको पानी पर्खिरहेको बताउँछिन् । ‘खेत रोप्न आकाशकै पानीको भर पर्नुु पर्छ’, उनले भनिन्, ‘चार÷पाँच दिन भयो सुुक्खा मौसम छ ।’ उनलाई असारमा पानी नपरे खेत बाँझै रहने चिन्ताले सताएको छ ।
पहाडी क्षेत्रका किसानको धान खेती आकाशे पानीकै भरमा हुुन्छ । आकाशे पानीले खेत भरिएपछि मात्रै हलगोरु लिएर किसान खेतमा पस्छन् । किसानलाई ब्याडको बीउ सुुक्ने हो कि भन्ने चिन्ता छ ।
इस्मा गाउँपालिका–५ का बोमबहादुुर कुुमाल पनि हलो, जुुवा र गोरु लिएर बिहानैदेखि खेतमै रहेको बताए । आकाशबाट पानी पर्ला कि भन्दै किसानले दिन बिताउन थालेका छन् । ‘वर्षभरी खाने अन्न उब्जाउने समय हो’, उनले भने, ‘पानी परेको छैन । सुुक्खा खेतमा जोतेर के गर्नुु ? ’ विगत वर्षमा जेठमै पानी पर्ने र खेत रोपाइँ गरेर सकिने भए पनि यस वर्ष असार लाग्दासमेत पानी नपर्दा धान उत्पादन राम्रो नहुुने उनको भनाइ छ ।
जिल्लाका धेरै ठाउँमा जेठको अन्तिम साता र असारको पहिलो हप्तातिरै किसानले खेत रोपाइँ गरेर सकी सक्ने जिल्ला कृषि विकास कार्यालयले जनाएको छ । कतिपय स्थानमा भने चैतमा रोपेको धान असारको पहिलो हप्तातिर काट्ने र सोही ठाउँमा पुुनः असारे धान रोपाइँ हुुन्छ । तर यो वर्ष भने अधिकांश स्थानमा किसानले रोपाइँ गर्न सकेका छैनन् ।
जिल्लाका शान्तिपुुर, खैरेनी, छल्दी पनाह, चौरासीलगायत ठाउँहरू धान उत्पादनका लागि पकेट क्षेत्र हुन् । उक्त ठाउँमा चैत र असार दुुवै महिनामा धान रोपाइँ गर्छन् । धुुर्कोट, मदाने, मालिका, इस्मा, अर्खले, रुरुलगायत स्थानमा असारमै रोपाइँ हुन्छ । मुुहानहरू सुुक्दै गएको र कुुलोमा आउने पानी पनि कम भएकाले धानखेती मारमा परेको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
