ललितपुर : प्लास्टिकले वातावरणमा नराम्रो प्रभाव पारेको भन्दै ललितपुर महानगरपालिकाले केही दिनभित्र प्लास्टिक निषेध गर्ने तयारी गरेको छ । ललितपुर महानगरपालिकाका मेयर चिरीबाबु महर्जनले विश्व वातावरण दिवस जुन ५ मा साउनदेखि ललितपुर प्लास्टिक निषेधित क्षेत्र हुने भनाइ राखेका थिए । उनले वातावरणविद्सँगको अन्तरक्रियापछि महानगरपालिकालाई प्लास्टिकमुक्त बनाउने निर्णय गरेका हुन् । उनले भने, ‘प्रदूषणका कारण उपत्यकामा दैनिक ९ जनाले ज्यान गुमाएको तथ्य थाहा पाएपछि चाँडोभन्दा चाँडो प्लास्टिकमुक्त बनाउन खोजेको हुँ ।’ उनले इलेक्ट्रोनिक सवारीमा जोड दिने पनि बताए ।
उनका अनुसार यतिबेला प्लास्टिक निषेध तयारी अन्तिम अवस्थामा पुगेको तर प्लास्टिकको विकल्पबारे कपडा र कागजको झोला बनाउनेहरूसँग छलफल भइरहेको छ । ‘उनीहरूले केही समय मागेका छन्’, उनले भने । वातावरणविद् भूषण तुलाधरले ३ वर्षअघि नै नेपालमा प्लास्टिक निषेध गरिए पनि कार्यान्वयन नभएको बताए । २०७२ सालको भूकम्पले कार्यान्वयनमा अवरोध गरेको उनको भनाइ छ । ‘सबैभन्दा पहिले सन् १९९८ मा बंगलादेशले प्लास्टिक निषेध गरेको थियो । त्यसबेला त्यहाँ आएको बाढीले ल्याएको प्लास्टिकले पानीका पाइप थुनिनेलगायत विभिन्न समस्या उब्जेका थिए’, उनले भने ।
‘प्रदूषणका कारण उपत्यकामा दैनिक ९ जनाले ज्यान गुमाएको तथ्य थाहा पाएपछि प्लास्टिकमुक्त बनाउन खोजेको हुँ ।’
–चिरीबाबु महर्जन, मेयर, ललितपुर महानगरपालिका
प्लास्टिक धेरे वर्षसम्म नकुहिने तथा जलाउन पनि हानिकारक भएकाले निषेध नै गरिनुपर्ने उनको सुझाव छ । यहाँ अहिले डिपार्टमेन्टल स्टोर र बिगमार्टमा प्लास्टिकका झोलाको साटो कपडाको झोला राख्न थालिएको दृष्टान्त पनि उनले दिए । उनले भने, ‘प्लास्टिकभन्दा सवारीसाधनले फाल्ने धुवाँ र गुड्दा उड्ने धुलोले वातावरण धेरै नै प्रदूषित भइरहेको छ ।’ साना झोला रिसाइकल गर्न गाह्रो हुने र फाइदा नहुने भएकाले प्लास्टिक संकलन गर्नेलेसमेत यसमा खासै ध्यान नदिने उनको अनुभव छ । वातावरण स्वच्छ राख्न यातायात प्रणालीमा नै परिवर्तन ल्याउनुपर्ने उनी बताउँछन् ।
गत महिना विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ) ले प्रकाशित गरेको प्रतिवेदनअनुसार बर्सेनि वातावरण प्रदूषणका कारण विश्वभर ७ लाख मानिसको मृत्यु हुने गरेको छ । प्रतिवेदनमा उल्लेख छ– प्रत्येक १० जनामध्ये ९ जनाले प्रदूषित श्वास फेरिरहेका छन् ।’ वातावरण प्रदूषणले मुटुरोग, फोक्सोको क्यान्सर, श्वासप्रश्वासमा समस्या, निमोनियालगायत स्ट्रोक हुनसक्ने डब्ल्यूएचओले उल्लेख गरेको छ । प्रदूषण न्यूनीकरण गर्न काठमाडौं र ललितपुर महानगरपालिकाकोे सहकार्यमा विद्युतीय बस सञ्चालन गर्न लागेको र चाँडै तीन वटा विद्युतीय बस नमुनाका रूपमा सञ्चालन गरिने मेयर महर्जनले बताए । यसका लागि काठमाडौं महानगरपालिकाले ५ करोड र ललितपुर महानगरपालिकाले १ करोड छुट्याइसकेका छन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
