जसको नसा नसामा नृत्य छ
काठमाडौं : ‘अब नाच्छ नेपाल’ भन्ने नाराका साथ एपी वान टेलिभिजनले सुरु गरेको प्रथम डान्स रियालिटी सो बुगीवुगीमा कडा प्रतिस्पर्धा चलिरहेको छ । शुक्रबार राति भएको एलिमिनेसन राउन्डबाट छानिएका उत्कृष्ट पाँच प्रतियोगी टाइटल विजेता बन्ने प्रतिस्पर्धामा छन् ।
बुगीवुगीका लागि अनलाइन अडिसनमार्फत देशभरबाट तीन हजार डान्सर सहभागी भएका थिए । तीमध्ये एक सय ५० डान्सरलाई दोस्रो राउन्डको अडिसनका लागि काठमाडौं बोलाइएको थियो । उनीहरूमध्येबाट उत्कृष्ट १८ प्रतियोगी छानिए । उनीहरूबाट पनि भिडियो राउन्ड, कला प्रदर्शन राउन्डलगायत विभिन्न चरणका कठिन सिँढी उक्लँदै उत्कृष्ट पाँच छनोट भएका हुन् ।
डान्स रियालिटी सोको ग्रान्ड फिनाले साउन १२ गते काठमाडौंमा हुने कार्यक्रम प्रमुख सुरेश पौडेलले जानकारी दिए ।
भारतको सोनी टेलिभिजनसँगको सहकार्यमा एपी वान टेलिभिजनले नेपालमा पहिलो पटक अन्तर्राष्ट्रिय फेन्चाइजको रियालिटी सो आयोजना गरिरहेको छ ।
एपी वान टेलिभिजनको स्टुडियोसँगै रहेको एउटा घरको चौथो तल्ला । बुगीवुगीमा सहभागी डान्सरहरू सात महिनादेखि यही घरमा छन् । बुधबारको दिन, यतिबेला कोही लुगा मिलाउँदै थिए त कोही जुत्ता सफा गर्दै । कोही कोठाभित्र नृत्यका विभिन्न मुद्राको अभ्यासमा व्यस्त थिए । बुगीवुगीको अन्तिम ६ सहभागीको प्रर्फमेन्स राउन्डको छायांकन सुरु हुने समय हुन लागेको थियो । हजारौंबाट छानिएर उत्कृष्ट १८ हुँदै विभिन्न एलिमिनेसन राउन्ड पार गर्दै यहाँसम्म आइपुगेका जुझारु ६ जनामा थिए सृष्टि महर्जन, प्रगति पुन, प्रतिष्ठा पौडेल, रविन भुजेल, सरोज मोक्तान र कविता नेपाली ।
बुगीवुगीको ‘क्लोज क्याम्प’ मा उनीहरूको दिनहुँ तालिम र अभ्यास चलिरहेको छ । सात महिना भइसक्यो घर जान नपाएको । कहिले होमसिक हुन्छन् त कहिले परिवारको यादमा विचलित पनि ।
प्रतिष्ठा भन्छिन्, ‘भाइसँग मात्र सानो परिवारमा हुर्केकी म । सुरुसुरुमा त निकै गाह्रो भयो । अहिले सहभागी नै परिवारजस्तो भएका छांै ।’ सबैलाई बुगीवुगीको टाइटल जित्ने भोक छ । बिहान ५ बजे उठेदेखि उनीहरू नृत्यको अभ्यासमा लागिहाल्छन् । कुनै स्टेप राम्रोसँग मिलेन भने उनीहरू रातभर पनि अभ्यास गरिरहन्छन् । नृत्यबाहेक उनीहरूलाई केही सोच्ने फुर्सद छैन ।
बुगीवुगीको सेटमा आएदेखि नै उनीहरूले धेरै सिक्ने मौका पाए । समूहमा घुलमिल हुने, फरक मान्छे र वातावरणमा सामञ्जस्य मिलाउने तरिका उनीहरूले यहीँ आएपछि सिके ।
विजेता को हुने हो त्यो त प्रतियोगिताको आगामी चरणले बताउँदै जानेछ तर उत्कृष्ट प्रतियोगीको संघर्षको कथा भने सबैका लागि प्रेरणाको स्रोत बनिरहन्छ ।
सृष्टि महर्जन
स्वयम्भूकी १६ वर्षीया सृष्टि मर्हजन संयुक्त परिवारमा हुकेकी हुन् । अजा, अजी, बुवा, आमा, काका, काकीहरू सगोलमा छन् । घरमा दिदी नाचेको देखेरै उनी पनि सानैदेखि नाच्न थालिन् । स्कुलमा हुने कार्यक्रममा अक्सर पनि जितेर आउने गर्थिन् । सृष्टिको नृत्य कलाको औपचारिक शिक्षा भने सन् २०१० सुरुबाट भएको हो । स्वयम्भूको ढल्कुमा नेपाल डान्स एकेडेमी स्थापना भएपछि उनी त्यहीँ जान थालिन् । उक्त एकेडेमीमा कोरियोग्राफर थिइन् रोहिया महर्जन ।
त्यही एकेडेमीमा सिक्न आउनेलाई आफूले जानेको सिकाउने र आफू पनि सिक्ने गरिन् । यसले उनको क्षमता थप माझिने मौका पायो । उनको घरमा गाई फर्म छ । उनका बुवा फोटोग्राफर हुन् ।
सिर्जना आर्ट कलेजमा फाइन आर्टकी विद्यार्थी हुन् उनी । पढाइमा समेत अब्बल सृष्टिले अघिल्लो सेकेन्ड सेमेस्टरको परीक्षामा गोल्डमेडलसमेत पाएकी थिइन् । बिहान कलेज त्यसपछि डान्स एकेडेमीमा सात÷आठ घन्टा समय बिताउने उनले बुगीवुगी कार्यक्रमको प्रोमोमा समेत गु्रप डान्स गरेकी छन् ।
जित्छु नै जस्तो लाग्छ त ? उनी भन्छिन्, ‘खै सकेसम्म आफूले वेस्ट दिने हो । जजको कति मन खान्छ र दर्शकले कसरी लिनुहुन्छ त्यो उहाँहरूको अधिकारको कुरा हो ।’ भन्छिन्, ‘टप ६ मा पुगेपछि जिम्मेवारी बढेको जस्तो लाग्छ । विजेता बने पनि नबने पनि यहाँसम्म आइपुग्नु नै मेरो लागि विशेष हो । यहाँ सिकेका सीप र ज्ञान अरू समक्ष बाड्ने योजना छ । रिजल्ट फेयर हुन्छ भन्ने पूर्ण विश्वास छ ।’ नेपालमै बसेर डान्समै केही गर्न धेरै भन्दा धेरै ज्ञान हुन जरुरी छ । यसका लागि विदेश पढ्न जाने सोच उनले बनाएकी छन् ।
प्रतिष्ठा पौडेल
भक्तपुर बालकोटकी १९ वर्षीया प्रतिष्ठा पौडेल मल्टिमिडिया विषयमा स्लिलिङ्टन कलेज कमलपोखरीमा स्नातक दोस्रो वर्षमा अध्ययनरत छिन् । सानो हँुदा औपचारिक रूपमा डान्स सिक्ने मौका नमिले पनि उनलाई घरमा भने कुनै कुराको अभाव थिएन । बुवाआमाले जहाँ जे गर्छु भने पनि लैजाने गर्थे उनलाई । स्कुलको डान्स टिचरबाट नृत्यका केही स्टेप सिक्ने अवसर पाएकी उनी स्कुलबाट विभिन्न डान्स प्रतियोगितामा भाग लिने अवसर पाएकी थिइन् ।
प्रतिष्ठा ब्युटी पेजेन्ट लिटिल लेडी भक्तपुरकी विजेता तथा लिटिल चाम्सकी विजेता हुन् । उनी डीआईडी लिटिल मास्टरको सिजन २ मा पनि टप सयसम्म पुगेकी थिइन् । पटनामा दुईवटा अडिसन, कोलकातामा दुई पटक र मुम्बईमा एक पटकको अडिसनमा छनोट भएपछि मात्र उनी डीआईडीमा पुगेकी थिइन् ।
। उनका बुवाआमा दुवै सरकारी जागिरे हुन् ।
उनी भन्छिन्, ‘नाच मेरो रगतमा बगेको छ जस्तो लाग्छ । म नाच्नकै लागि जन्मेकी छु सायद । डान्स गर्दा अद्भुत खालको महसुस हुन्छ । डान्स नै मेरो जिन्दगी हो ।’
डान्सको टेक्निकल पाटोमा आफूलाई केही थाहा नभएको र बुगीवुगीमा आएपछि मात्र यसको धेरै कुरा सिक्ने मौका पाएको बताउँछिन् उनी । कोरियोग्राफर गम्भीर विष्टसँग एक वर्ष डान्स सिकेकी छन् उनले ।
फिल्म बनाउने तथा भिडियो खिच्ने काममा पनि चाख राख्ने प्रतिष्ठा डान्स भनेको आफूमा लुकेर रहेको आफ्नो विशेष परिचय हो भन्छिन् । ‘मान्छेले बोलेरभन्दा पनि शरीरको हाउभाउबाट बढी देखाउन सक्छ । कोहीसँग कुरा गर्दा होस् या बस्दा, हिँड्दा जे गर्दा हातखुट्टाले ताल समाइरहेको हुन्छ । म आफैंसँग रमाइरहेको हुन्छु ।’
प्रगति पुन
पोखरामा रहेको क्रु क्रिस्टल क्लबमा काम गर्ने तनहँुकी प्रगति पुन क्लबमै नाच्ने, सिकाउने र नाचसम्बन्धी सम्पूर्ण काम गर्थिन् । त्यहीँ उनले डान्सको भिडियो बनाउने, गु्रप डान्समा प्रस्तुति दिने काम गर्दागर्दै नृत्यमा रस बस्यो । जिन्दगीको सबैभन्दा खुसी हुने वस्तु वा चिज नै डान्स हो जस्तो लाग्छ उनलाई । भन्छिन्, ‘नाच्न थालेपछि सब दुःख बिर्सन्छु ।’
उनी उक्त डान्स क्लबमा २०१४ बाट काम गर्न थालेकी हुन् । नेपालमा हुने डान्स प्रतियोगिता भोटिङ राउन्ड सुरु भएर भोटकै आधारमा निर्णय हुने हुँदा फेयर हुन्छ र जित्न सकिन्छ जस्तो लाग्दैनथ्यो उनलाई । तर अहिले एपी वानले सुरु गरेको कार्यक्रममा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको प्रक्रिया अपनाइन्छ भनेर उनलाई साथीहरूले भनेका थिए । उनी अनलाइन अडिसन दिएर छनोट भएकी हुन् ।
कक्षा ११ को परीक्षा दिएपछि नै उनलाई पढ्न मन लागेन । पढाइ छाडेर डान्सतिर लागिन् । आमाले पनि बारम्बार फोन गरेर हौसला बढाइरहने गरेको उनी बताउँछिन् । । २०१२ मा बुवा गुमाएकी प्रगतिको घरमा आमा र भाइमात्र छन् । टप ६ मा आउनपाउँदा अत्यन्त खुसी लागिरहेको र डान्सबाट नसोचेको सफलता पाइरहेकोमा उनले खुसी व्यक्त गरिन् । उनी आफू नै विजेता बन्नेमा पनि आशावादी देखिन्छिन् ।
कविता नेपाली
श्री शान्ति विद्या श्रम ललितपुर ११ कक्षामा अध्ययन गर्ने सर्लाहीकी कविता नेपाली नाच के हो भन्ने थाहा नहुँदादेखि नै नाच्न थालेकी हुन् । उनलाई हात खुट्टा हल्लाउने, उफ्रने नै नाच हो भन्ने लाग्थ्यो । ‘स्टार आर्ट कल्चर’ मा सहभागी कविता त्यहीँको गु्रप ‘द अल इन वान’ मार्फत सक्रिय भएर यो क्षेत्रमा काम गर्दै आएकी छन् ।
आमाबुवाले त नाचबाट केही हुन्न, नजाऊ भनेका थिए उनलाई । उनका आमाबुवा दुवै ढलानको काम गर्छन् । सिमेन्टको काम गरेर, ज्यामी काम गरेर उनलाई पढाएका हुन् । दुवैजनाले उनलाई धेरै पढाउने सपना देखेका छन् ।
उनी मार्सल आर्टकी खेलाडी पनि हुन् । कलेजकी अब्बल विद्यार्थी पनि हुन् उनी । उनलाई नाचसँगै पढाइ पनि अघि बढाउने चाहना छ । उनी केही अगाडिसम्म मार्सल आर्ट खेल्थिन् । खेल्दाखेल्दै खुट्टामा चोट लागेपछि उनको खेल खेलेर अन्तर्राष्ट्रिय अवार्ड जित्ने चाहना अपुरो भयो ।
त्यसपछि उनलाई नाचमै केही गर्नुपर्छ भन्ने लाग्यो । ‘अवार्ड त नृत्यबाट पनि त पाइने रहेछ’, उनले आत्मविश्वास पोखिन् । जित्नभन्दा पनि राम्रो सिक्न र अब्बल प्रस्तुति दिनका लागि बुगीवुगीमा आएको बताउने कविताले डान्समा विस्तारै अवसर बढ्दै गएको जानकारी दिइन् । प्रतियोगितामा जित्नकै लागिभन्दा पनि केही सिक्न र राम्रो प्रस्तुति दिन सहभागी हुनुपर्ने उनको भनाइ छ ।
यहाँ आएपछि जजहरूले पनि अत्यन्त राम्रो सहयोग गर्ने तथा सुटिङ सकिएपछि पनि व्यक्तिगत रूपमा कमजोरी बताइदिने गरेको उनले जानकारी दिइन् । कोरियोग्राफरले पनि दिन रात नभनी अत्यन्त सहयोग गरिरहेकोमा उनी दंग छिन् ।
रविन भुजेल
विराटनगर मिल्स एरियाका रविन भुजेलले सानै हुँदा नै बुवा गुमाउनुप¥यो । हजुरबुवासँग बसेर काम गर्दै, पढ्दै गरेका हुन् उनले । तर ८ कक्षामै रोकियो उनको पढाइ । घरको सबै जिम्मेवारी उनको टाउकोमा थियो । फिल्म हलमा बरफ बेच्ने काम होस् या जुट मिलमा कामदार बनेर होस् उनले घरका आवश्यकता पूरा गर्ने काम गर्थे ।
फिल्म हेर्न मन पराउने उनी साथीसँग समूहमा नाच्ने र एक्टिङ गर्ने गर्थे । सञ्जय तामाङसँग नृत्यको सामान्य सीप सिकेका हुन् उनले । त्यसपछि डान्सर सुरज प्रधानसँग पनि लामो समय संगत गरे । सँगै हिँड्ने, नाच देखाउने गर्थे । काठमाडांै र इन्डियाका होटेलमा नाचेरै उनले जीवन गुजारेका छन् ।
बुगीवुगीमा आउनुअघि सिक्किमको क्यासिनोमा काम गर्ने रविनले डान्सकै लागि धेरै पटक हन्डर खाएका छन् । छमछमी सिजन २ को टप १२ सम्म पुगेर उनी बाहिरिएका थिए ।
रविन नेपालमा डान्सरको खासै राम्रो अवसर नभएको बताउँछन् । उनले बुगीवुगी अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको प्रतियोगिता भएकाले पनि केही बढी आशा गरेका छन् । यसपछि यो क्षेत्रमा केही अवसर प्राप्त हुनेमा उनी विश्वस्त छन् ।
भारतबाट पनि डान्स टिचर बोलाएर बुगीवुगी आयोजकले अत्यन्तै राम्रो तालिम दिएकोमा उनले खुसी व्यक्त गरे । कहिल्यै नगरेको स्टेप पनि सिक्ने मौका पाएको उनले जानकारी दिए ।
जीवनमा धेरै समय डान्सकै लागि समर्पण गरेका उनी भन्छन्, ‘सबैले मलाई छाडेको बेलामा नृत्यले मलाई साथ दियो । आजसम्म मेरो जे जे छ त्यो सबै मेरो डान्सको कलाले दिएको हो । यो कार्यक्रममा विजेता भए पनि नभए पनि म जीवनभर नाचिरहन्छु । शरीरमा हुने आत्मा जस्तै हो मेरा लागि डान्स ।’
सरोज मोक्तान
काभ्रेका २४ वर्षीय सरोज मोक्तान विश्व निकेतन कलेजमा स्नातक पढ्दापढ्दै छोडिदिए । उनलाई पढाइभन्दा नाच नै ठूलो काम हो जस्तो लाग्छ । आमाले सुन्धाराको गेटमा नाङ्लामा व्यापार गर्छिन् भने उनका बुवा साझा यातायातको गाडी चलाउँछन् ।
त्रिपुरेश्वर एरियाको सुकुमवासी बस्तीमा बस्दै आएका सरोजले माओवादीको कलाकार संघमा नृत्य सिक्ने मौका पाए । त्यही केही समय कलाकार भएर काम पनि गरे । राष्ट्रवादी र प्रगतिशील गीतमा नाच्दानाच्दै उनमा नाचको भोक यति जाग्यो कि उनले जीवनमा नाच्नेबाहेक अन्य काम देखेनन् । डिल्लीबजारको डान्स सेन्टरमा नृत्य सिकाउने र आई क्लबमा समेत काम गर्ने मौका पाए ।
‘नृत्य देखाउने कला हो । यो अरूका लागि गरिँदैन आफ्ना लागि गरिन्छ । आफूभित्र भएको भाव व्यक्त गर्ने कला हो डान्स । मेरो जिन्दगी हो डान्स’, उनले भने । सरोज बाटोमा हिँड्दा पनि ज्यान हल्लाउने, हातका स्टेप देखाउने उनी थप्छन्, ‘कानमा इयरफोन लगाएर गीतको तालमा नाच्दै हिँड्ने डान्सरलाई कतिपयले पागलसमेत भन्ने गरेका छन् ।’
विजेता बन्ने कति विश्वास छ भन्ने प्रश्नमा उनी भन्छन्, ‘विजेता बन्नु एउटा कुरा हो, सबैको मनमा बस्नु अर्को कुरा हो । म जित्छु नै भन्न त सक्दिनँ तर सबैको मनमा बस्न सकुँ भनेर राम्रो गर्ने कोसिस गरिरहेको छु ।’ ०००