प्रेरणादायी कैदी : जेलभित्रै उद्यम, मनग्य आम्दानी
गाईघाट : अपराध गर्नेलाई दण्ड दिने ठाउँ मात्रै हैन कारागार । सँगै प्रायश्चित गर्ने ठाउँ पनि हो ।
गाईघाटको जिल्ला कारागार त सुधारगृह जस्तै बनेको छ । यहाँका कैदी बन्दीहरुले नयाँ सीपमुलक काम गर्दैआएका छन् । तीन दर्जनको हाराहारीमा रहेका उनीहरुले पछिल्लो समय त उद्यमीको रुपमा आफ्नो पहिचान बनाएका छन् ।
रोचक त के भने उनीहरु कारागारभित्रैबाट आफ्ना सीपमुलक उत्पादन बेचेर परिवारको दैनिक खर्च जुटाउँदै आएका छन् । ५ वर्षदेखि जेल जीवन बिताइरहेका देवेन्द्र अधिकारी पलङ, आल्ना, टेबल लगायत फर्निचरका सामाग्री बनाउँछन् ।
क्यारेमबोर्ड खेलेरै बिताउने समय सीपमुलक काममा लगाउन पाउँदा खुसी लागेको बताउँछन् देवेन्द्र । यसरी उत्पादन गर्ने फर्निचरका सामाग्री जिल्ला बाहिर पनि बिक्री गर्दैआएको उनले बताए ।
अधिकारी जस्तै प्रकाश राई, वीरबहादुर मगर, झगरे दमाई मुढा बनाएर आयआर्जन गरिरहेका छन् । उनीहरुका अनुसार एक जनाले दैनिक कम्तिमा एउटा मुढा तयार पार्न सम्भव छ ।मुढा चाहिँ ४ सय ५० रुपैँयाको दरले बिक्री हुँदै आएको उनीहरुले बताए । साथै मुढा बनाएरै आफूहरुले मासिक २० हजारसम्म आम्दानी गर्ने गरेको उनीहरुले सुनाए । त्यसो त, कारागारबाट मुक्त भएपछि उद्योग नै स्थापना गर्ने योजनामा छन् अधिकांश कैदी बन्दीहरु । ‘एक जना हेल्पर पाउने भए त छोटो समयमै बनाउन सकिन्थ्यो,’ देवेन्द्रले भने, ‘यहाँबाट छुटेपछि त उद्योग नै स्थापना गर्ने छु ।’
निर्मित सामाग्री बजार भने प्रसस्त नरहेको उनीहरुको गुनासो छ । बजारको अभावका कारण केही सामाग्री त गोदाममै थन्किने गरेको झगर दनुवार बताउँछन् । दनुवारले भने, ‘बनाउन केही समस्या छैन्, बनेको सामग्री बिक्री गर्न समस्या छ ।’ सामान बिक्रीका लागि बजार व्यवस्थापनमा सहयोग गरिदिन उनीहरुले कारागारमै अपिल पनि गरेका छन् । कतिपयले त आफैले निर्माण गरेका सामाग्री श्रीमति वा परिवारका सदस्यलाई बिक्रीका लागि बजार पठाउँदै आएका छन् ।