२ अर्ब बजेटका काम गुणस्तरहीन, अनुगमन माग गर्दै स्थानीयले काम रोकिदिए

परासी : पश्चिम नवलपरासीको सदरमुकाम परासी बजारमा भइरहेका करोडौं बजेटबाट सञ्चालित अधिकांश पूर्वाधार निर्माणका काम गुणस्तरहीन भएको पाइएको छ ।

यस्तो भेटिएपछि महंगो बजेटमा सञ्चालित केही निर्माण कार्य त स्थानीयले फेनि बनाउनुपर्ने भन्दै भत्काइदिएका छन् । गुणस्तरहीन काम भइराख्दा पनि सम्बन्धीत निकायले बेवास्ता गरेको भन्दै आक्रोशित स्थानीयहरुले काम रोकेका हुन् । स्थानीय र जिल्ला तहका अनुगमन समितिबाट पनि गुणस्तरीय काममा छानविन गर्नुपर्ने स्थानीयको माग छ ।

निर्माण व्यवसायी र कार्यालयका ईन्जिनियरले समेत कमसल सामाग्री प्रयोग भएको स्वीकार गरेपछि निर्माणका काम भत्काइएको हो । अधिकांश स्थानमा कमसल इट्टाको प्रयोग, सिमेन्ट र बालुवासमेत गुणस्तरहीन भएको स्थानीयको भनाइ छ ।

मापदण्ड अनुसार अवल (१ नं.) इट्टा प्रयोग गर्नुपर्ने भए पनि सेम (कमसल) इट्टा प्रयोग गर्ने गरेको पाइएको थियो । मापदण्ड अनुसार एक बोरा सिमेन्टमा चार बोरा बालुवा राख्नुपर्ने भए पनि ८ देखि १२ बोरासम्म बालुवा राख्ने गरेको भेटिएको थियो ।

स्थानीयको अवरोधपछि कार्यालयले सामाग्री जाँच गर्न प्रयोगशालामा पठाएको जनाएको छ । २०७४ असारमा सम्झौता गरी २०७५ पुस मसान्तभित्रै सम्पन्न गर्ने सम्झौतामा उल्लेख भए पनि काम सम्पन्न हुन अझै १० महिना लाग्ने बताइएको छ ।

सदरमुकाममा अहिले ‘सघन शहरी कार्यक्रम’ अन्तरगत सञ्चालित विभिन्न कार्यक्रममाथि स्थानीयले नै प्रश्न उठाएका हुन् । जब कि, यस कार्यक्रमका लागि २ अर्ब रुपैयाँ निकासा भएको छ । उक्त रकमबाट सडक निर्माण र नमुना बस्ती निर्माणका काम सुरु भइरहेका छन् । कार्यक्रम अन्तरगत सबै काम सघन शहरी तथा भवन निर्माण आयोजना’ चितवनबाट भइरहेका हुन् ।

जसमध्ये ठूला रकम अन्तरगत दुई सडक निर्माण कार्यमा गुणस्तरहीन काम भएको पाइएको हो । कार्यालयले सडक निर्माण कार्य सम्पन्न गर्न दुई निर्माण कम्पनीलाई ठेक्का दिइएको थियो । तर कार्यालयले नियमित अनुगन नगर्दा निर्माण कम्पनीले गुणस्तरहीन सामाग्री प्रयोग गरेर काम गरिरहेका हुन् ।

सदरमुकामको परासी–सुनवल सडक खण्डअन्तरगत निलो गेटदेखि परासी बुद्धचोकसम्म निर्माण कार्य भइरहँदा नाला निर्माणमा गुणस्तरहीन सामग्री प्रयोग गरिएको हो । ‘फोर लेन’ सहितको डेढ कि.मी. सडक र नाला विस्तारका लागि महालक्ष्मी सुनकोशी वल्र्डवाइड जेभी काठमाडौंले १४ करोड रुपैयाँमा ठेक्का लिएको हो ।
नालाको चौडाई पूर्वतर्फ १.४५ मिटर र पश्चिमतर्फ १.२० मिटर रहेको छ । निर्माण कम्पनीले नाला निर्माणमा प्रयोग हुने सामग्री गुणस्तहीन प्रयोग गरेको पाइएको हो ।
यस्तै झरही खोलादेखि पुरानो नगरपालिका हुँदै मञ्जरीया चोक र वाइपास रोडसम्म नाला सहित सडक विस्तारको काममा पनि गुणस्तरहीन सामग्री प्रयोग गरिएको थियो । निमार्ण काममा इट्टा र अन्य सामाग्रीसमेत कमसल प्रयोग भएको स्थानीयको भनाइ छ । उक्त सडकसहित पार्क जाने ८ कि.मि.एप्रोच रोड निर्माण सुधारमा समेत यस्तै लापरवाही भएको हो ।

सघन शहरी तथा भवन निर्माण आयोजना फिल्ड कार्यालय परासीका ईन्जिनियर माधव कटुवालले भने मापदण्ड विपरित सामग्री भएका स्थानमा त्यसलाई हटाएर गुणस्तरीय सामग्री प्रयोग गर्न लगाइएको बताएका छन् ।

केही स्थानका अन्य निर्माण सामाग्री भने जाँचका लागि प्रयोगशालामा पठाइएको कटुवालले बताए । फिल्ड कार्यालयमा प्राविधिक अभावका कारण अनुगमन गर्न समस्या भएको पनि उनको भनाइ छ । फिल्ड अफिसमा ईन्जिनियर सहित एकजना ओभरसियर र एकजना सुपरभाइजर मात्र छन् । चितवनस्थित कार्यालयसँग जनशक्ति बढाउन आग्रह गरे पनि अहिलेसम्म नपठाउँदा समस्या भएको ईन्जिनियर कटुवाल बताउँछन् ।

नगरपालिकालाई नै छैन मतलव
नगर क्षेत्रमा भइरहेका कामको अनुगमन गर्न नगरपालिकामा अनुगमन समिति छ । अनुगमनका नाममा लाखौं रुपैयाँ खर्चसमेत हुँदै आएको छ । तर सदरमुकाममै रहेको नगर क्षेत्रमा गुणस्तरहीन काम हुँदा जनप्रतिनिधि वा समितिका सदस्यले समेत चासो नदेखाएको भन्दै स्थानीयले आलोचना गर्न थालेका छन् ।

अनुगमन समितिका संयोजक एंव रामग्राम नगरपालिकाका उपप्रमुख रम्भा कुँवरले भने गुनासो आएका स्थानमा प्राविधिक खटाएर त्यसको प्रतिवेदन पेश गर्न लगाइएको बताइन् । साथै लापरवाही भएका ठाउँमा छानविन गर्ने उनको प्रतिवद्धता छ ।