२४ सय ७४ घर मापदण्ड विपरित, २४ हजारकाे गुनासो
हेटौंडा : २०७२ सालको भूकम्पमा भत्किएका घर पुनर्निर्माणको क्रममा मकवानपुरमा मात्रै २४ सय ७४ वटा घर सरकारको मापदण्ड विपरित बनेका छन् ।
राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरण जिल्ला आयोजना कार्यान्वयन इकाइका अनुसार निर्माण भएका घरहरु मापदण्ड विपरित रहेको पाइएको हो । मापदण्ड विपरित भए पनि ती घरहरु भूकम्प प्रतिरोधी छन् कि छैनन् त्यसबारे यकिन भएको छैन ।
इकाइका अनुदान व्यवस्थापन तथा स्थानीय पूर्वाधार प्रमुख सोमराज तिमल्सिनाले भने, ‘प्राधिकरणले उपलब्ध गराएको मापदण्डमा नबनेका घरहरु हाम्रा प्राविधिकले भूकम्प प्रतिरोधी छ कि छैन चाँज गर्छन्, छैन भने पुन निर्माण गर्नुपर्छ ।’
तीमध्ये १ सय ६ वटा घर प्रमाणीकरण हुन बाँकी रहेको उनले बताए । साथै सुधार भएका घरका लागि पनि अनुदान रकम दिने तिमल्सिनाले बताए ।
२४ हजारको गुनासो
भूकम्पले क्षति भएको घर मुल्याङ्कनमा प्राविधिकले त्रुटी गरेको र आफ्नो घर छुटेको भन्दै २३ हजार ९ सय ६१ परिवारले गुनासो फारम भरेका छन् । तीमध्ये १७ हजार १ सय ३९ घरको पुनः जाँच गरेको इकाइले जनाएको छ ।
‘पुनः जाँच गराइएकामध्ये १४ हजार ८ सय ९५ गुनासो सम्बोधन भएको छ’, तिमल्सिनाले भने, ‘यो मंसिरसम्म थप ३ हजार ८ सय ७५ गुनासो दर्ता भएका छन् ।’
११ हजार ७५ घर पुनर्निर्माण सम्पन्न
तथ्यांक अनुसार मकवानपुरमा भूकम्पले क्षति पुगेका ११ हजार ७५ घरको पुनर्निर्माण सम्पन्न भएको छ । ३३ हजार ९ सय ७४ घर पूर्ण क्षति भएकोमा ११ हजार ८ सय ५३ परिवारले तेस्रो किस्ता प्राप्त गरिसकेको राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरण जिल्ला आयोजना कार्यान्वयन इकाइ हेटौंडाले जनाएको छ ।
मकवानपुरमा ९० हजार ९ सय ७४ घरको सर्वेक्षण गरिएको थियो । पूर्ण क्षति भएकामध्ये २६ हजार ६ सय १८ परिवारले घर पुनर्निर्माणको लागि सम्झौता गरिसकेको इकाइका अनुदान व्यवस्थापन तथा स्थानीय पूर्वाधार प्रमुख सोमराज तिमल्सिनाले बताए ।
तीमध्ये २५ हजार ७ सय ९७ परिवारले पहिलो र १८ हजार ३ सय १८ परिवारले दोस्रो किस्ता प्राप्त गरेको उनले बताए । पूर्ण क्षति पुगेको घर पुनर्निर्माणसँगै भूकम्पले क्षति पुगेको घर मर्मतको लागि ४ हजार ४ सय ३५ परिवारले सम्झौता गरेको इकाइको तथ्याङ्क छ । मकवानपुरमा मर्मत (प्रवलिकरण) गर्नुपर्ने घरको संख्या ११ हजार ६ सय ३५ छ । घर मर्मतको लागि ४ हजार २ सय २५ परिवारले पहिलो किस्ता लिइसकेको बताइएको छ ।
निजी आवासमा ४ अर्ब ७५ करोड
जिल्लामा निजी आवास पुनर्निर्माणमा हालसम्म ४ अर्ब ७५ करोड खर्च भएको इकाइको तथ्याङ्क छ । चालु आर्थिक वर्षको हालसम्म ६७ करोड, गत आर्थिक वर्ष २०७४÷७५ मा ३ अर्ब २९ लाख र आर्थिक वर्ष २०७३÷७४ मा ७९ अर्ब रुपैयाँ खर्च भएको इकाइले जनाएको छ ।
अब पुनर्निर्माण र मर्मत हुन बाँकी रहेका घरहरुको काम २०७६ जेठ मसान्तभित्र सकाउन प्राधिकरणले भनेको छ । उक्त अवधिभित्र घर पुनर्निर्माण र मर्मत नगरेका भूकम्प पीडितले प्राधिकरणबाट अनुदान नपाउने प्राधिकरणले स्पष्ट पारेको छ ।
प्राधिकरणले घर पूर्ण क्षति भएकाहरुलाई पुनर्निर्माणको लागि पहिलो किस्ता ५० हजार, दोस्रो किस्ता १ लाख ५० हजार र तेस्रो किस्ता १ लाख रुपैयाँ दिने गरेको छ । मर्मतको लागि भने पहिलो किस्ता ५० हजार र दोस्रो किस्ता ५० हजार रुपैयाँ दिने गरेको छ ।