ललितपुर : ललितपुरका विभिन्न अस्पतालमा डेंगु लागेका ६५ बिरामी उपचाररत छन् । २० जना ललितपुरकै रहेको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय प्रमुख खगेश्वर गेलालको भनाइ छ ।
यो रोगको औषधि र उपचार नभएकाले सिटामोल, जीवनजल मात्र प्रयोग गर्न गेलालले सुझाएका छन् । उनका अनुसार बिरामीको रगत बाक्लो भएको खण्डमा सलाइन लगाउनेबाहेक अन्य उपचार छैन । स्वास्थ्य कार्यालयले सोमबार सरोकारवालासँग डेंगु नियन्त्रणका विषयमा छलफल चलाएको छ । डेंगु लाग्दैमा बिरामीको मृत्यु भइहाल्छ भन्ने भ्रम फैलिएकाले वास्तविक कुरा बुझाउन कार्यक्रम आयोजना गरिएको गेलालले सुनाए । अफवाहका कारण बिरामी भयभीत बनेको स्वास्थ्यकर्मीले बताएका छन् ।
ललितपुरमा सुरुमा धापाखेलस्थित जेम्स स्कुलका एक विद्यार्थीलाई डेंगु संक्रमण देखिएको थियो । ‘यो संख्या २० पुगिसकेको छ’, गेलालले भने, ‘काठमाडौंको तुलनामा ललितपुरमा संक्रमितको संख्या न्यून छ ।’ ललितपुर महानगरपालिका र महालक्ष्मी नगरपालिकामा डेंगुका बिरामी देखिएका छन् । गोदावरी नगरपालिकाले बिरामीबारे रिपोर्ट नभएको जनाएको छ ।
नेपालमा सन् २००४ सम्म डेंगु देखापरेको थिएन । यसले सन् २००६ मा चितवनमा महामारीको रूप लिएको थियो । एडिस एजिप्टाई जातको लामखुट्टेले टोकेपछि डेंगु संक्रमण हुन्छ । यसलाई ‘टाइगर मस्किटो’ पनि भनिन्छ । अन्यभन्दा यो लामखुट्टे ठूलो र कालोसेतो (छिर्केमिर्के) हुन्छ । विज्ञका अनुसार यसले एक जनालाई मात्र टोकेर चित्त बुझाउँदैन । सामान्यतः उज्यालोमा टोक्ने गर्छ ।
एउटाले उसको जीवनकालमा ५ सयदेखि १ हजारवटा अण्डा पार्छ । उनीहरूको आयु कम्तीमा ३० दिनको हुन्छ । कालो रंग रुचाउने भएकाले काला भाँडामा जमेका पानीमा धेरै अण्डा पार्ने जानकार बताउँछन् । संक्रमित लामखुट्टेले हुर्काएका सबै बच्चा संक्रमित हुन्छन् ।
लामखुट्टेलाई अण्डा पार्न प्रोटिन चाहिन्छ । त्यही भएर सबैभन्दा उपयुक्त मान्छेको रगत हुन्छ । यसले टोकेको ७ देखि १० दिनमा असर देखिन थाल्छ । डेंगु समस्या भएका ९० प्र्रतिशतमा कुनै लक्षण देखिँदैन । लक्षण नदेखिएकालाई टोकेर अरूलाई टोकेको खण्डमा पनि डेंगु सर्न सक्छ । डेंगु लागेका सयमा दुई जनाभन्दा कमलाई मात्रै जटिल हुने भनाइ उनको छ ।
संक्रमणको ३ देखि १० दिनसम्म उच्च ज्वरो आउँछ । वाकवाकी लाग्नु, पेट दुख्नु, आँखाको गेडी निस्केलाझैं दुख्नु, जीउ, जोर्नी दुख्नु, रातोरातो बिमिरा देखिनु यसका लक्षण हुन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
