पर्यटकको रोजाइमा ‘मुन्दुम ट्रेल’

भोजपुर : एक सय पर्यटकीय गन्तव्यमा परेको टेम्केडाँडा ‘मुन्दुम ट्रेल’ आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको प्रमुख रोजाइ बन्दै गएको छ। मनोरम दृश्य र ट्रेकिङका लागि उद्गम पदस्थल भएकाले पनि पर्यटकको आगमनमा वृद्धि भएको हो।

टेम्केमैयुङ गाउँपालिका, साल्पासिलिछो गाउँपालिका र खोटाङको सिमानामा पर्ने मुन्दुम ट्रेल पर्यटन प्रवद्र्धन गर्ने लक्ष्यले ‘मैयुङडाँडा र हाँसपोखरी’ को सुन्दर स्वाद दिलाउन पैदलमार्गको अवधारणा ल्याइएको थियो। धार्मिक, साँस्कतिक, विविध जातीय महत्त्व बोक्ने मुन्दुम ट्रेललाई सरकारले पर्यटकीय गन्तव्यमा राखेपछि पर्यटकको आगमन बढेको टेम्केमैयुङ गाउँपालिका नागीका स्थानीय सरोज बस्नेतले बताए। उनले भने, ‘पहिले पर्यटक देखिँदैनथे, तर देशविदेशमा हाम्रो पनि पर्यटकीय सम्भावना छ है भन्ने प्रमाण सरकारले दिएपछि आगमन बढेको छ। जिल्लावासीका लागि यो सुखद् खबर हो।’

विशेषगरी किँराती संस्कृतिको सम्वद्र्धन गर्ने उद्देश्यले पदमार्गको अवधारणा ल्याइएको थियो। पदमार्ग क्षेत्रमा किँरात राईको वस्ती, भेषभुषा, संस्कृति संस्कारसँग जोडिने पक्षले गर्दा पदमार्गको नामाकरण किँरात राईको ‘मुन्दुम’ संस्कारबाट ल्याइएको खर्कगोठ संरक्षण विकास तदर्थ समितिका अध्यक्ष पावीहाङ राईले बताए। ‘किँरात राईको संस्कार संस्कृतिसँग जोडिएकाले पदमार्गको नाम मुन्दुम ट्रेल राख्ने निर्णय भयो’, उनले भने, ‘किँरात संस्कृतिलाई जगेर्ना हुने ट्रेलको अवधारण हो, यसलाई बाह्य तथा आन्तरिक पर्यटनसँग किँराती संस्कारबीच घनिष्टता कायम गर्ने हाम्रो सोच हो।’

सिंगो भोजपुरको पर्यटन उकास्न र टुरिजम हब बनाउने लक्ष्यले २०७४ साल पुस २४ देखि २६ गतेसम्म ३१.५ किलोमिटर लामो उक्त पदमार्गको सर्वेक्षण गरिएको थियो। टेम्केमैयुङ गाउँपालिकाले पनि पदमार्गको अनुगमन र सम्पूर्ण सम्भाव्यताको अध्ययन अन्वेषणका लागि ०७४:७५ मा ७ लाख बजेट विनियोजित गरेको थियो।

गाउँपालिकाले चालु ०७५:७६ को चखेवा मेरुङ मैयुङ पर्यटकीय पदमार्ग भौतिक पूर्वाधार निर्माण शीर्षक योजनामा पदमार्गका लागि १९ लाख ४० हजार बजेट छुट्याएको छ। मुन्दुम ट्रेललाई आगामी दिनमा अझ सुव्यवस्थित गरेर आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटन प्रवद्र्धन गर्न पदमार्गमा होमस्टे, आवश्यक सम्पूर्ण भौतिक संरचनाको निर्माण गरिने योजना रहेको गाउँपालिका अध्यक्ष ध्रुवराज राईले बताए।

पर्यटकीय हिसाबले पैदल यात्रा गर्ने पर्यटकका लागि ‘अल्पाइन जोन’ सन्तुलित हावापानी भएको यो पदमार्ग पर्यटकका लागि लेक लाग्ने समस्या नहुने स्थलगत अध्ययनले देखाएको छ। सुचीकृतमा परेपछि अब उक्त पर्यटकीय गन्तव्यलाई व्यवस्थित र विकसित गर्न सकेको खण्डमा सिंगो जिल्लालाई नै आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटनको रूपमा विकास गर्न सकिने सम्भावना रहेको टेम्केमैयुङ गाउँपालिका अन्नपूर्णका स्थानीय हेमन्त मुकारुङ बताउँछन्। उनी भन्छन्, ‘सरकारले सूचीकृतमा पारेको यो पदमार्ग हामी सिंगो जिल्लावासीका लागि गौरवको विषय हो। यसलाई व्यवस्थित र विकास गर्न सके जिल्लाको पर्यटनलाई व्यावसायीकरण गर्न सकिन्छ। सिंगो जिल्लालाई आत्मनिर्भर बनाउन सकिन्छ।’

उक्त टेम्केडाँडा (मुन्दुम पदमार्ग) समुन्द्री सतहबाट २४ सय मिटरदेखि ३३ सय मिटरको दुरीमा फैलिएकाले पर्यटकलाई डाँडैडाँडाको यात्राबाट चारपाटे, म्यारापिक, नुप्से, सगरमाथा, ल्होत्से, ल्होत्सेसार, पिक ३८, चाम्लाङ, मकालु, कञ्चनजंघा, कुम्भकर्णलगायत दुई दर्जनभन्दा बढी सुन्दर हिमशृंखलाको दृश्यावलोकन गर्न सक्नेछन्।