भैरहवा/बेँसीसहर : महामारीका रूपमा गत पुसदेखि चीनमा फैलिएको कोरोना भाइरसको प्रत्यक्ष असर नेपालका ठूला आयोजना निर्माणमा परेको छ । चिनियाँ कामदारले निर्माण गरिरहेका नेपालका राष्ट्रिय गौरवका आयोजना प्रभावित बनेका हुन् ।
अन्तिम चरणमा पुग्न लागेको गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणको काम सुस्ताएको छ । यस्तै, बेँसीसहरमा निर्माणधीन न्यादी जलविद्युत् आयोजनाको काम ठप्प भएको छ । चिनियाँ कम्पनीले निर्माण जिम्मा लिएका आयोजनामा आवश्यक जनशक्ति र सामग्री आपूर्ति हुन नसक्दा काम प्रभावित बनेको आयोजनाले जनाएका छन् ।
नयाँ वर्ष मनाउन चीन गएका कामदार कोरोना भाइरसको संक्रमणका कारण काममा फर्किएका छैनन् । एक महिना अघि नयाँ वर्ष मनाउन चीन गएका प्राविधिकसहित ५६ जना कामदार नेपाल फर्किएका छैनन् । उनीहरू नआउँदा काम ठप्प भएको आयोजनाले जनाएको छ । मस्र्याङ्दी गाउँपालिका–६ बाहुनडाँडास्थित ३० मेगावाटको आयोजना ीनको चचियाङ हाइड्रोपावर कन्स्ट्रक्सन एन्ड इन्स्टलेसन कम्पनीले आयोजना निर्माण गरिरहेको छ ।
आयोजनाका जनसम्पर्क अधिकृत विजय गुरुङले भने, ‘आयोजना प्रमुख, इन्जिनियर, प्राविधिक, कामदार सबै चीनमै अड्किएका छन् । यहाँ ४ जना चिनियाँ मात्र छन् । निर्माण ठप्प छ ।’ एक महिनायता निर्माण रोकिएको आयोजनाले जनाएको छ । उनीहरू फेब्रुअरी ५ मा नेपाल फर्किने तालिका थियो । कोरोना भाइरसका कारण उनीहरूलाई आउन दिइएको छैन । ‘उनीहरू नेपाल आउने तालिका अझै अनिश्चित छ,’ गुरुङले भने, ‘उनीहरू नआउन्जेल निर्माण अघि बढ्न सक्दैन । निर्माण रोकिँदा निर्धारित लक्ष्यमा काम नसकिने देखिन्छ ।’ ०७३ चैतमा निर्माण थालिएको आयोजना निर्माणको अन्तिम चरणमा छ । आगामी चैतमा विद्युत् उत्पादन गर्ने आयोजनाको लक्ष्य थियो ।
आयोजनाको बाँध क्षेत्रको जग खनिसकिएको छ । न्यादी हाइड्रोपावर कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत उत्तम अमात्यका अनुसार ३ दशमलव ८४ किलोमिटर लामो मुख्य सुरुङको ८५ प्रतिशत ढलान सकिएको छ । विद्युत्गृहको सिभिल संरचना निर्माण पनि सकिएको छ । आयोजनामा सुरुङसहित ७ सय २५ मिटर पेनस्टक पाइप रहनेछ । आयोजना सम्पन्न गर्न ६ अर्ब रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको छ ।
यस्तै, गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणका लागि पनि आवश्यक प्राविधिक जनशक्ति र सामग्री आउन सकेको छैन । कोरोना फैलिने त्रासका कारण जनशक्ति र सामग्री कम्पनीले ल्याउन सकेको छैन । ‘विमानस्थलमा सम्बन्धित कामको लागि चीनबाट समूहगत रूपमा दक्ष जनशक्ति आवतजावत गर्छन्’ आयोजना प्रमुख प्रवेश अधिकारीले भने, ‘तर अहिले कोरोना भाइरसका कारण चीनबाट आवत जावत रोकिएको छ । जसको असर आयोजनामा परेको हो ।’
विमानस्थलमा आइसीबी वान अन्तर्गत उपकरण जडान गर्न सकिएको छैन । टर्मिनल भवनमा ‘ब्यागेज हेन्डलिङ सिस्टम’ (बीएचएस) र धावनमार्गका लागि लाइटिङ साम्रगी जडानका सामग्री चीनबाटै आउने हो । तर अहिले आवतजावत ठप्प हुँदा प्राविधिक जनशक्ति र सामग्री दुवै आएको छैन ।
जसकारण विमानस्थलमा हाल जडान गर्नुपर्ने उपकरणहरू जडान हुन नसकेको उनले बताए । भौतिक संरचना निर्माणतर्फ साना काम भने जारी छ । हाल विमानस्थलमा एक सय ८५ जना कामदारहरूले काम गरिरहेका छन् । दक्ष प्राविधिकसहित ३७÷३८ जना चिनियाँ कामदार हुनुपर्नेमा अहिले २०÷२२ जनामात्र छन् । जनशक्ति अभावले मुख्य काम रोकिएको आयोजना प्रमुख अधिकारीले बताए ।
विमानस्थलको निर्माण कार्य अन्तिम चरणमा छ । भाइरसको प्रभाव हटेमा तोकिएको अवधिभित्र काम सकिने भए पनि चीनबाट सामग्री र कामदार नआए काम लम्बिने प्रमुख अधिकारीको भनाइ छ । विमानस्थलको काम सम्पन्न गर्नका लागि चौथो पटक यही मार्च ३१ सम्मको लागि म्याद थपिएको छ ।
उनका अनुसार विमानस्थलको धावनमार्गको लाइटिङबाहेक लगभग सबै काम सकिएको छ । एप्रोनको काम पनि सकिएको छ । फिनिसिङको काम ४ प्रतिशत मात्र बाँकी छ । विमानस्थलको कुल ८६ दशमलव ५ प्रतिशत काम सकिएको आयोजनाले जनाएको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
