डोटी : सुदूरपश्चिमलीहरुको मुख्य पर्व गौरा सुरु भएको छ । पहिलो दिन आज बिरुडा भिजाएर पर्व सुरु भएको हो । गौरा पर्व भाद्र शुक्ल वा कृष्ण पञ्चमीदेखि अष्टमीसम्म विभिन्न कार्यक्रमहरूको आयोजना गरेर मनाइन्छ । गौरा पर्वको पहिलो दिन निराहार बसेका महिलाहरुले आ-आफ्नो घरमा तामा वा पित्तलको भाँडोमा पाँचथरीका गहुँ, केराउ, गहत, मास र गुराउस गेडागुडी भिजाउने गर्छन् ।
यसरी भिजाएको गेडागुडीलाई ‘बिरुडा’ भन्ने गरिन्छ । महिलाहरुले दोस्रो दिन घर नजिकै रहेको पानीको मुहान र पँधेरामा गई सामूहिक रुपमा बिरुडा पखाल्ने गर्दछन् । त्यसैगरी सप्तमीका दिन गौरा देवीलाई नजिकको मठ मन्दिरमा डालोमा स्थापना गर्ने चलन छ । गौरा भित्र्याएर पूजा अर्चना गरी ब्रतालु महिलाले दुबो, धागो चढाउने गर्छन् । साथै महिलाले आफ्नो अटल सौभाग्य समृद्धि सन्तान र परिवारमा सुख शान्तिका लागि ब्रत बसी पूजाआजा गर्ने चल्न छ ।
गौरा पर्वमा व्रतालु तथा श्रद्धालु महिलाले गौराघरमा गई गरिने शिव र गौरीको पूजा अर्चनामा बिरुडालाई अक्षता र प्रसादका रूपमा प्रयोग गर्छन्। यसरी गौरा भित्र्याइसकेपछि बिसर्जन नगरिएसम्म गौराघर अथवा खुला स्थानमा पुरुष तथा महिलाहरू छुट्टाछुट्टै रूपमा गोलबद्ध भइ स्थानीय लोक भाषामा धमारी, देउडा खेल खेलेर रमाउने गर्दछन ।
तिथि हेरी उपयुक्त दिन बिसर्जन गरिने गौरा पर्वले धार्मिक, आस्था, आपसी सद्भाव बढाउन मद्दत पुर्याउने मात्र नभई ब्रत बसी शिव र गौरीको पूजाआजा गर्नाले सुख शान्ति प्राप्त हुने, ईष्ट र कुलदेवता प्रसन्न हुने जनविश्वास छ ।
प्रदेश बाहिर रहेका सुदूरपश्चिमेलीहरु देउडामा रमाउन फर्किने गर्छन् । गौरामा विवाहित चेलीहरु पनि माइत आउने गर्छन्। सुदूरपश्चिममा मात्रै नभएर कर्णाली प्रदेशको केही जिल्ला र छिमेकी देश भारतको उत्तराखण्डको कुमाउँ क्षेत्रमा समेत यो पर्व धुमधामका साथ मनाउने गरिन्छ ।
पौराणिक कालमा भगवान शिव महेश्वर प्राप्तिका लागि गौरी देवी अर्थात् पार्वतीले निराहार नित्य आराधना गरी ब्रत बसेपछि शिव प्राप्त गरेको भनाइ छ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
