कोरला नाकामा आन्तरिक पर्यटकको लर्को
जोमसोम : चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतसँग सीमाना जोडिएको मुस्ताङको उत्तरी कोरला नाका अवलोकन गर्न आन्तरिक पर्यटकको लर्को लाग्ने गरेको छ।
भारतीय नाकाबन्दीपछि एकाएक चर्चामा आएको मुस्ताङको उत्तरी कोरला नाका पछिल्लो समय आन्तरिक पर्यटकका लागि पर्यटकीय स्थल बनेको हो।
समुन्द्री सतहदेखि झन्डै ४५ सय मिटर अग्लो उचाइमा अवस्थित उत्तरी कोरला नाका लोमान्थाङबाट करिब २० किमी उत्तरमा पर्छ।
तिब्बतको खुल्ला पठार भूगोल जस्तै नेपालतर्फ पनि उस्तै खुल्ला पठार मरुभूमि छ। भारतीय नाकाबन्दीपछि सरकारले उत्तरतर्फका नाकाबाट व्यापारिक मार्ग विस्तार गर्न पहल थालेको थियो।
सोही अवधारणा अनुसार सरकारले २०७४ सालदेखि बेनी-जोमसोम-कोरला सडक आयोजना सुरु गरेको थियो। बेनी-जोमसोम ७६ किमी र जोमसोम-कोरला ११० किमी दूरी तय गरेपछि मुस्ताङको उत्तरी कोरला नाका पुग्न सकिन्छ।
राष्ट्रिय गौरवको सडकमार्ग अन्तर्गत जोमसोम कोरला सडकको सातवटा प्याकेज मध्ये ६ प्याकेज निर्माण भइसकेको छ भने चराङ-छोसेर २५ किमी सडक अन्तिम चरणमा छ।
पछिल्लो समय सडक सहज भएसँगै नेपाली पर्यटकको रोजाइ उपल्लो मुस्ताङ र कोरला नाका बन्न पुगेको हो।
उपल्लो मुस्ताङ र उत्तरी कोरला नाका अवलोकन गर्न यतिबेला दिनहुँ १५० देखि २०० सम्म आन्तरिक पर्यटक उपल्लो मुस्ताङ आउने गरेको लोमान्थाङस्थित होटल हिमालयनका सञ्चालक गोम्बो गुरुङले जानकारी दिए।
उनले दसैं तिहार र छठ पर्वको बिदामा नेपाली पर्यटक उपल्लो मुस्ताङ र कोरला नाका हेर्न आउने गरेको बताए।
उपल्लो मुस्ताङको पृथक भूगोल, प्राचिन कलासंस्कृति, मुस्ताङी राजाको ऐतिहासिक दरबार, विश्वकै पहिलो र पुरानो दावी गरिएको लोघेकर-१ मराङको घर गुम्बा, छोसेर गुफा ,पर्खालले घेरिएको लोमान्थाङ र पुरातात्विक तथा जैविक विविधिता मनोरम प्राकृतिक भुगोल, उपल्लो मुस्ताङको मौलिक कलासंस्कृति उपल्लो मुस्ताङको महत्वपूर्ण विशेषता भित्र पर्दछ।
विश्व सम्पदा सूचीमा सूचीकृत उपल्लो मुस्ताङमा पर्यटकीय दृष्ट्रिकोणले मात्र नभई विभिन्न खोज अनुसन्धान लगायतको अवलोकन केन्द्र बनेको छ।
दसैं अघिको अविरल वर्षाले निर्धारित तालिका अनुसार मुस्ताङ आउन नसकेका कतिपय आन्तरिक पर्यटक अहिले मोटरसाइकल चढेर आइरहेका छने भने कतिपय पर्यटक सवारी साधन लिएर मुस्ताङ आउने गर्छन्।
मुक्तिनाथको दर्शन गरी उत्तरी कोरला नाका अवलोकन गर्न आन्तरिक पर्यटक माथि उक्लिन्छन्। दसैं-तिहार बिदाको अवसर मिलाएर काठमाडौंदेखि मोटरसाइकल चढेर मुस्ताङ आएका पर्यटक दिपेश रिजालले मुस्ताङको कोरला नाका पुगेर फर्किदा स्वर्ग नै पुगेको अनुभूति भएको सुनाए।
यसअघि हिमाल र यहाँका जस्तो भौगोलिक दृष्य कही नदेखेको उल्लेख गर्दै मुस्ताङ आएका रिजालले मुक्तिनाथको दर्शन र कोरला नाका हेरी आफ्नो टोली मार्फा फर्किएको बताए।
मुस्ताङमा बर्सेनि पाँच लाख बढी आन्तरिक पर्यटक आउने गरेका छन्। यद्यपी मुस्ताङमा विदेशी पर्यटकको मात्र तथ्यांक राखिने भएकाले आन्तरिक पर्यटकको एकिन तथ्यांक संकलन हुँदैन।
सदियौं वर्ष पहिले पहाड नै खोपेर बनाइएको छोसेर गुफाको बेग्लै इतिहास छ। लोमान्थाङ-कोरला सडकदेखि पूर्वतर्फ छोसेर गुफा अवस्थित छ।
गुरु पद्यसम्भवदेखि तिब्बती खम्पा बिद्रोहीहरूको इतिहाँसले समेत जोडिएको उपल्लो मुस्ताङमा बिष्ट, गुरुङ र ल्होवा समुदायका मानिसको बसोबास छ।
पछिल्लो समय जोमसोम-कोरला सडक सहज भएसँगै अहिले त्यहाँ यात्रुवाहक बस, ट्रक, जीप, ट्याक्सी र मोटरसाइकल सहज पुग्न सक्छन्। सडक सहज भएसँगै नेपाली पर्यटकहरू उपल्लो मुस्ताङ घुम्न जाने क्रम बढेको हो।