धादिङ-१: दोहोरिने कसरतमा त्रिपाठी, कांग्रेस र माओवादी फकाउँदै राजेन्द्र पाण्डे
धादिङ: अन्य जिल्लाजस्तै धादिङमा पनि चुनावी माहौल तातिएको छ । त्यसमा पनि धादिङ-१ को चुनावी सरगर्मीले धादिङ्गेको ध्यान खिचेको छ ।
यो निर्वाचन क्षेत्रमा सत्ता गठबन्धनको तर्फबाट बागमती प्रदेशका मुख्यमन्त्रीसमेत रहेका नेकपा एकीकृत समाजवादीका केन्द्रीय उपाध्यक्ष राजेन्द्र पाण्डे र एमालेका नेता भूमी त्रिपाठी चुनावी मैदानमा छन् । समग्र राजनीतिक अवस्थालाई विश्लेषण गर्दा यी दुई उम्मेदवारबीच नै कडा प्रतिस्पर्धा हुने देखिन्छ ।
दुवै उम्मेदवार घरदैलो अभियानमा व्यस्त छन् । यो निर्वाचन क्षेत्रमा १४ जनाको उम्मेदवारी परेको छ । जसमध्ये ७ जना स्वतन्त्र उम्मेदवार छन् ।
२०७४ सालको निर्वाचनमा १ लाख १८ हजार १५० मतदाता रहेको यस निर्वाचन क्षेत्रमा यो पटक १ लाख ३२ हजार ३५४ मतदाता छन् । यो पटक गत निर्वाचनको तुलनामा १४ हजार २०४ मतदाता थपिएका छन् । नयाँ मतदाता अधिकांश २० देखि ४५ वर्ष उमेर समूहका छन् ।
यो क्षेत्रमा ६६ वर्षीय पाण्डे, ५७ वर्षीय त्रिपाठीसहित जनता समाजवादी पार्टीका नोरमान तामाङ, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका २५ वर्षीय हीमेश पन्तलगायतको प्रतिस्पर्धा हुने देखिन्छ ।
२०७४ सालको निर्वाचनमा एमालेका त्रिपाठी निर्वाचित थिए । उनले ४९ हजार १२१ मत ल्याएर विजयी भएका थिए । उनका निकटम प्रतिस्पर्धी कांग्रेसका विश्वप्रसाद अर्यालले २१ हजार ९६८ मत ल्याएका थिए । यी दुईबीचको मतान्तर २७ हजार १५६ थियो ।
तेस्रो जनसमाजवादी पार्टी नेपालका राजन मगर भएका थिए । उनले २ हजार ६० मत ल्याएका थिए । यस्तै विवेकशील साझा पार्टीका दीपेश थापाले ३४७ मत ल्याएका थिए । गत प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा ७९ हजार ६३ मत खसेको थियो ।
केन्द्रमा प्रभाव पार्ने पाण्डेलगातार निर्वाचित हुने नेतामा पर्छन् । २०१३ जेठ २९ मा धादिङको गजुरीमा जन्मिएका पाण्डे विद्यार्थी जीवनदेखि नै राजनीतिमा सक्रिय छन् । उनले ग्रामीण विकास विषयमा स्नातकोत्तर गरेका छन् ।
२०३२ सालमा जेल परेपछि पाण्डे राजनीतिमा सक्रिय भए । नेकपा (माले)को सहसचिव हुँदै पाण्डे २०४३ मा जिल्ला पञ्चायत सभापति भएका थिए । २०५० सालमा नेकपा (एमाले)को अञ्चल सचिव र २०५५ मा केन्द्रीय सदस्य बनेका थिए । धादिङबाट २०४८, २०५१, २०५६ र २०७० को प्रतिनिधि सभा सदस्य निर्वाचित भएका थिए ।
पाण्डेले स्थानीय विकास मन्त्रालयको जिम्मेवारी सम्हालिसकेका छन् । चार पटक प्रतिनिधि सभा सदस्य भइसकेका उनी २०७४ को निर्वाचनमा भने मुख्यमन्त्री बन्ने उद्देश्यले प्रदेश सभामा फर्किएका थिए । उनी धादिङ १ ‘क’ बाट बागमती प्रदेश सभामा निर्वाचित भएका थिए ।
एमाले विभाजन भएपछि पाण्डेले नेकपा (एकीकृत समाजवादी) रोजेका हुन् । सक्रिय राजनीतिमा आउनुअघि उनी शिक्षण पेशामा आबद्ध थिए ।
पाण्डेका प्रतिष्पर्धी त्रिपाठी धादिङमा युवा पुस्तामाझ परिचित छन् । धादिङको बेनिघाट गाउँपालिकामा जन्मेका त्रिपाठीले राजनीतिशास्त्रमा स्नातकोत्तर र कानूनमा स्नातक गरेका छन् ।
२०३६ सालमा अनेरास्ववियुको प्रारम्भिक कमिटीबाट राजनीतिक यात्रा सुरु गरेका थिए ।
काठमाडौंमा उच्च शिक्षा अध्ययन गर्ने क्रममा अनेरास्ववियुमै सक्रिय रहेका त्रिपाठीले नेपाल ल क्याम्पसको स्ववियु सचिव भएर काम गरेका थिए । २०५४ मा पार्टी विभाजन भएपछि त्रिपाठी धादिङ फर्केर सक्रिय राजनीतिमा लागेका थिए ।
२०५४ सालमा नेकपा एमालेको सदस्य भएका त्रिपाठी २०६० सालमा नेकपा एमाले धादिङको सचिव र उपाध्यक्ष हुँदै २०७२ सालमा नेकपा एमाले धादिङ जिल्ला अध्यक्ष बनेका थिए ।
यस्तो छ अंकगणित
यो निर्वाचन क्षेत्रमा सिद्धलेक, बेनीघाँट रोराङ, गल्छी, गजुरी, थार्के, धुनीवेशी गाउँपालिकाका सबै वडा (४५) पर्छन् ।
गत स्थानीय तहको निर्वाचनलाई नियाल्दा यो निर्वाचन क्षेत्रमा एमाले पहिलो राजनितिक दल हो ।
दोस्रो माओवादी केन्द्र र तेस्रो कांग्रेस हो भने चौथो दल नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टी हो ।
निर्वाचनमा वडाध्यक्षले प्राप्त गरेको मत विश्लेषण गर्दा एमालेले ३६ हजार ६८३ मत ल्याएको थियो ।
यस्तै, माओवादी केन्द्रले २४ हजार आठ सय ४८ मत ल्याएको थियो । कांग्रेसले १९ हजार चार सय ६ मत ल्याउँदा नेकपा एसले ८ हजार २८१ मत ल्याएको थियो ।
सिद्धलेक गाउँपालिकाको मेयरमा कांग्रेसका परशुराम खतिवडा ७ हजार ९५६ मत ल्याएर विजयी भएका थिए । खतिवडाका प्रतिद्वन्द्वी एमालेका प्रेमनाथ सिलवालले ६ हजार १७१ मत ल्याएका थिए ।
बेनीघाट रोराङ गाउँपालिकाको मेयरमा माओवादी केन्द्रका कृष्णबहादुर थपलियाले ७ हजार ६८० मत ल्याएर विजयी भएका थिए ।
थपलियाका प्रतिद्वन्द्वी एमालेका देवप्रकाश त्रिपाठीले ५ हजार ७२ मत ल्याएका थिए ।
गजुरी गाउँपालिकाको मेयरमा माओवादी केन्द्रका गणेशलाल श्रेष्ठ ६ हजार तीन सय ८ मत प्राप्त गरी विजयी हुँदा श्रेष्ठा प्रतिद्वन्द्वी एमालेका राजेन्द्रविक्रम बस्नेतले ४ हजार ५१ मत प्राप्त गरेका थिए ।
थार्के गाउँपालिकाको मेयरमा एमालेका रामकुमार आचार्य १० हजार ३५५ मत ल्याएर विजयी भएका थिए । आचार्यका प्रतिद्वन्द्वी कांग्रेसका रामप्रसाद बिडारीले ८ हजार ११६ मत ल्याएका थिए ।
प्रतिनिधि सभा निर्वाचन २०७४ मा एमाले र तत्कालीन माओवादीबीच गठबन्धन हुँदा एमालेका त्रिपाठी दोब्बर मतसहित विजयी भएका थिए । तर, अहिले परिस्थीति फरक छ । एमाले एक्लै चुनावी मैदानमा होमिएको छ भने कांग्रेस, माओवादी केन्द्रसहितको गठबन्धन छ ।
यो क्षेत्रमा नेकपा एकीकृत समाजवादी कमजोर देखिन्छ । समाजवादीका पाण्डेले माओवादी र कांग्रेसको मत तान्नुपर्ने देखिन्छ । कांग्रेस, माओवादी र समाजवादी गठबन्धनको मत जोड्दा ५२ हजार ५३५ छ भने एमाले एक्लैको ३६ हजार ६८३ मत छ ।
त्रिपाठीले पनि आफ्नो मत जोगाएर कांग्रेस र माओवादीको मत तान्नुपर्ने अवस्था छ ।