दुबई : कपिलवस्तुका शिव डाँगीले कम्पनीमा भनसुन गरेर जतोतसो बिदा मिलाए । गतहप्ता दिल्लीको यात्रा रोजे । वैदेशिक रोजगारीको लागि १० वर्षदेखि डांगी दुबईमा कार्यरत छन् । ५ वर्षदेखि घरपरिवारसँग दसैं मान्न नपाएका डाँगी काठमाडौंको हवाई टिकट किन्न दुबईका धेरै ट्राभल्स धाए । सीधा नेपालको टिकट महँगो भए पछि उनले दिल्ली हुँदै नेपालसम्मको वैकल्पिक यात्रा रोजे ।
डाँगीलाई कम्पनीले बिदामा घर जानका लागि टिकट भत्ताबापत १५ सय दिराम दिने गरेको छ । दसैंको बेलामा त १५ सय रिदामले घर जानै पनि नपुग्ने र आउनका लागि झन धेरै पैसा खर्चिनुपर्ने उनको भनाइ छ ।
झापाका मनोज मिश्रले एक महिना अगाडि नै टिकटको जोहो गरेका थिए । ८० वर्ष उमेर पुगेका डाँडाका घाम जस्ता बुवाको हातको टीका थाप्न उनले झन्डै ३ हजार दिराम (१ लाख १० हजार रुपैयाँ) खर्च गरेर टिकट किने । सँगै बस्ने उनका साथीले भने ४५ (१ लाख ६४ लाख रुपैयाँ) सय दिराम तिर्नु परेको थियो । कपिलवस्तुका डाँगीलाई ट्राभल्सले नेपालको सीधा टिकट चाहिए ५ हजार दिराम (१ लाख ८२ हजार रुपैयाँ) पर्ने सुनाएपछि उनी भारत हुँदै नेपाल जाने निधो गरेका हुन् ।
यतिखेर दुबईको बरदुबईमा रहेका नेपाली ट्राभल्सहरूमा नेपाल जाने टिकट किन्ने नेपालीहरूको भिँड लागेको छ । कतिपय नेपालीहरूले टिकट महँगो भएको भन्दै आफ्नो छुट्टी स्थगित गरेका छन् । सामान्य अवस्थामा १२ सय दिर्हामदेखि १५ सय दिर्हाम (४०–५० हजार रुपैयाँ) पर्ने टिकटलाई दसैंको अवसर पारेर जहाज कम्पनीहरूले महँगो पैसा असुल गरिरहेका छन् ।
अन्य दिनहरूमा यूएईबाट नेपाल दैनिक ६ वटा उडान हुनेगरे पनि दसैंको बेलामा दैनिक १२ वटा सम्म सिधा र ट्रान्जिटका ८ गरेर २० वटा जहाजले काठमाडौं अवतरण गर्छन् । १५ दिनको अवधिमा यूएईबाट ५० हजारभन्दा बढी नेपालीहरूले दशैं मान्न नेपाल जाने अनुमान छ । भारत, कुबेत र अन्य राष्ट्र भएर नेपाल जाने यात्रीहरूको संख्या एकिन छैन ।
पछिल्लो अवस्थामा नेपालमा बाढी पहिरोले गर्दा बाटोको अनिश्चितताले गर्दा भारत हुँदै नेपाल जाने सँख्या उल्लेख्य बढेको दुबईमा रहेको नमस्ते ट्राभल्सका संचालक एकेन्द्र थापाको भनाइ छ । पूर्वका झापा, मोरङ र सुनसरी घर हुनेहरू भारतको कलकत्ताबाट बागडुग्रा एअरपोर्ट हुँदै र धनगढी, महेन्द्रनगर जस्ता पश्चिम घर हुनेहरू दिल्ली र लखनउ एअरपोर्ट हुँदै नेपाल जानेको क्रम बढेको थापाले बताए ।
एयरलाइन्सहरूले नेपालीहरूको चाडको बेलामा धेरै नेपालीहरूले यात्रा गर्ने हुनाले महँगोमा टिकट बेच्ने गरेका छन् । अन्य बेला हप्ताको ३ दिन मात्र उडान भर्ने नेपालको एकमात्र ध्वजाबाहक नेपाल एयरलाइन्स र नेपालकै हिमालय एयरलाइन्सले पनि १ लाख रुपैयाँभन्दा बढी लिएर यात्रु ओसारेका छन् ।
एक महिना पहिले दुबईमा टिकट नपाएर नेपालीश्रमिकहरूले सास्ती खेपिरहेको बेलामा भने नेपाल एयरलाइन्सले आफ्नो जहाजलाई नियमित चेकजाँचमा पठाएको थियो । उडानमा अनियमितता र समयको अविश्वसानीयता हुँदा अधिकांश नेपाली यात्रुहरू विदेशी एयरलाइन्सको भर पर्ने गरेका छन् । अन्य कुनै जहाजको टिकट नपाए विकल्पमा नेपाल एयरलाइन्स रोज्ने गरेको झापाकै युवराज मिश्रले बताए ।
यूएईको रस अल खैमहमा बिगत १६ वर्षदेखि कार्यरत मिश्रले यसैबीचमा गरेको १० पटकको यात्रामा १ पटक मात्र नेपाल एयरलाइन्स चढेको बताउँछन् । ’कतिबेला उड्ने हो, उड्ने हो कि हैन भरै हुन्न, आफ्नो एयरलाइन्स भनेर कसरी ‘रिस्क’ लिने ? मिश्रले भने । दसैंको बेलामा यूएईबाट मात्र ५० हजारभन्दा बढीश्रमिकहरू नेपाल जाने गरेको अनुमान छ । त्यस्तै कतार र साउदी अरबबाट २० देखि ३० हजारको हाराहारी गरी खाडीका मुलुकहरूबाट दसैं मान्नका लागि भनेर १ लाख भन्दा बढीश्रमिकहरू दशैं मान्न नेपाल जाने गरेको अनुमान छ ।
दसैंको बेला टिकट किन यति अचाक्ली महँगो हुन्छ ?
व्यवसायी थापाका अनुसार अहिलेको खुला बजारमा माग र पूर्तिको अवस्थाको कारण नै जहाजको भाडा बढेको हो । दसैंको बेलामा यात्रा गर्ने नेपालीहरूको संख्या बढी हुने र जहाजको संख्या कम हुने गर्छ ।
सामान्य दिनहरूमा दैनिक ५ सय यात्रुले यात्रा गर्थे भने दसैंको बेला दैनिक ३ हजारको हाराहारीमा यात्रुहरूले यात्रा गर्ने गरेका छन् । अर्को तिर यो बेला नेपाल जानेको संख्या बढ्ने तर नेपालबाट यूएई आउनेको संख्या केही कम हुने कारण पनि जहाजको भाडा महँगो हुने र अन्य मुलुकहरूको हकमा पनि यस्तो हुने गरेको व्यवसायी थापाको भनाइ छ ।
अर्कोतिर नेपालबाट दुबई घुम्न जानेहरूको संख्या ह्वात्तै बढेको छ । विभिन्न ट्राभल्सहरूमार्फत समूहमा दुबई घुम्न जाने नेपाली पर्यटकहरूको संख्या बर्सेनि बढिरहेको छ । नेपाली दूताबास अबुधाबीका अनुसार गत वर्ष २ लाख ७५ नेपालीहरू दुबईमा पर्यटक भिसामा आएका थिए । नेपालबाट दुबई उडान गर्ने जहाजको यात्रु चाप हेर्ने हो भने सन् २०२४ मा साढे ३ लाख नेपालीहरू पर्यटक भिसामा दुबई आउने अनुमान गर्न सकिन्छ ।
यद्यपि थापाले भने जस्तो ४० हजार रुपैयाँको टिकटलाई १ लाख ८० हजार रुपैयाँ पुग्नुलाई माग र पूर्तिको हिसाबलाई मात्र भने सकिन्न ।श्रमिक बोक्ने बजेटेड एयरलाइन्सलाई अनुगमन र निर्देशन गर्ने निकायको अभाबमा एअरलाइन्सको मिलेमतोमा भाउ बढाइएको छ । अन्तर्रास्ट्रिय एअरलाइन्सलाई नेपालको कानुन मात्रले नियमन गर्न सक्दैन । बरु यही समयमा नेपाल एअरलाइन्स र हिमालयले पनि अचाक्ली भाडा असुल गरे ।
शव पुर्याउनै सास्ती
दसैंमा यात्रुको चाप बढेको भन्दै यूएईमा मृत्यु भएका नेपाली कामदारहरूका शवलाई नेपाल पठाउन कठिनाइ भइरहेको छ । यूएईबाट काठमाडौं उडान भर्ने एयरलाइन्सहरूले लाश बोक्न आनाकानी गरेका छन् ।
दुबईमा मृत्यु भएका मकवानपुरका भीम बहादुर घिसिङको लाश नेपाल जाने पर्खाइमा दुबईको अस्पतालमा रहेको छ । यसैगरी अर्घाखाँचीका ताराबहादुर झाँक्री मगर र रौतहटका निरबहादुर थिङको शव पनि सम्पूर्ण प्रक्रिया पूरा गरी जहाज कुरेर दुबईको मर्चरीमा रहेका छन् । मोरङका विद्यानन्द राजवंशीको लाश पनि दसैंको कारण जहाजले बोक्न नमानेकाले यूएईको अस्पतालमा रहेको छ ।
सामान्य अवस्थामा दैनिक १ देखि २ वटासम्म लाश नेपाल पठाउने गरेको भए पनि अहिले यात्रुको चाप बढी भएकोले जहाजहरूले सेड्युल मिलाउन नसकेको नेपाली समाज यूएईका अध्यक्ष बेद प्रसाद अर्यालले बताए ।
अर्यालका अनुसार अहिले सम्पूर्ण पकृया पुरा गरेर नेपाल पठाउने पालोको पर्खाइमा बसेका लाशहरूको संख्या ५ रहेको छ । महिनौं अगाडि टिकट काटेर घर जाने यात्रुहरूको सामानको कारण लोड बढी हुनाले जहाजहरूले दसंै अगाडि लाश बोक्न आनाकानी गरेको उनको बुझाई छ । अध्यक्ष अर्यालका अनुसार अहिले यूएईमा १५ वटाभन्दा बढी नेपालीहरूको लाश नेपाल पठाउने प्रक्रियामा रहेका छन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
