जापानी सम्राट् सिंहासन छाड्दै
टोकियो: जापानी सम्राट् अकिहितोले सोमबार राष्ट्रको प्रतीक राजसिंहासनको कर्तव्य निर्वाह गर्न सम्भव नभई गद्दी परित्याग गर्नसक्ने जनाउ दिएका छन् । आमजनताका नाममा सोमबार भिडियो सन्देश प्रसारण गर्दै आफ्नो बिग्रँदो स्वास्थ्यस्थितिप्रति चिन्ता व्यक्त गरेर उनले यस्तो संकेत दिएका हुन् ।
सन्देशमा उनले आफू कमजोर हुँदै गएको, जर्जर शरीर र दुर्बलताका कारण राष्ट्रको प्रतीक भई कर्तव्य निर्वाह गर्न कठिन भएको बताएका छन् । भिडियो सन्देशमा ८२ वर्षीय सम्राट्ले भनेका छन्, ‘पहिलाजस्तो आफ्नो कर्तव्य निर्वाह गर्न अब मेरो स्वास्थ्यस्थिति अनुकूल भएन । तसर्थ जनताको आस्थाको केन्द्र रहेको राजसिंहासनको दायित्व र मर्ममा कटौती गरेर बसिरहन सुहाउँदैन ।'
सम्राट् अकिहितोको खस्कँदो स्वास्थ्यस्थिति र आफ्ना उत्तराधिकारी ५६ वर्षीय युवराज नारुहितोलाई गद्दी सुम्पिनेबारे गत महिनादेखि स्थानीय जापानी सञ्चारमाध्यममा विभिन्न अड्कलबाजी भइरहेका थिए । यस्तो बेला राजप्रासादबाट दस मिनेट लामो उक्त सन्देश सोमबार सार्वजनिक भएको हो ।
यसैबीच प्रधानमन्त्री सिन्जो आबेले विज्ञप्ति प्रकाशित गरी सम्राट्को सन्देश आएलगत्तै उनको बिग्रँदो शारीरिक अवस्था, बढ्दो उमेर र निर्वाह गर्नुपर्ने कर्तव्यलाई ध्यानमा राखी आफू चिन्तित भएको बताएका छन् । राज्यले सम्राट्को हितका लागि के सहयोग गर्नसक्छ भन्ने विषयमा गम्भीरतापूर्वक विचार गरिने उनले बताए ।
स्थानीय सञ्चारमाध्यमका अनुसार सम्राट् जीवित छँदै सिंहासन परित्याग गरी उत्तराधिकारीलाई सुम्पिन केही अप्ठ्यारा छन् । सन् १९४७ मा जापानमा लागू भई हालसम्म विद्यमान रहेको राजप्रासादसम्बन्धी ऐन (इम्पेरियल हाउस ल) मा गद्दीनसीन सम्राट्ले सिंहासन परित्याग गरी उत्तराधिकारीलाई सुम्पिने प्रावधान छैन । यो ऐन संशोधन नगरी गद्दी त्याग गरेर उत्तराधिकारीलाई सुम्पिने सम्राट् अकिहितोको इच्छा पूरा गर्न कानुनतः बाधा पर्छ ।
कानुनविज्ञहरूको एक समूह गठन गरी त्यसले औपचारिक परामर्श दिएपछि मात्र ऐनमा संशोधन र फेरबदल गर्न सकिन्छ । पहिलेका उदाहरणअनुसार यस्तो प्रक्रियामा बर्सौंको समय लाग्नसक्छ ।(रासस÷सिन्ह्वा)