थबाङका युवक नौ वर्षदेखि साउदी जेलमा

लिबाङ (रोल्पा): कमाउनका लागि साउदी अरब पुगेका रोल्पा थबाङका एक युवा नौ वर्षदेखि जेल जीवन बिताइरहेका छन् । थबाङ ४ जुरबाङका पञ्चबहादुर रोकामगर हत्या आरोपमा जेल परेका हुन् । नौ वर्षसम्म पनि उनीमाथि लागेको आरोपको फैसला नभएपछि उनी पुर्पक्षका लागि जेलमा छन् । उनले फेसबुक म्यासेन्जरमार्फत नेपालका प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालका नाममा खुलापत्र लेखेपछि उनको अवस्था सार्वजनिक भएको हो ।

पञ्चका परिवारले भने जेल परेको चार महिनापछि २०६४ सालमा खबर पाएका थिए । 'जेल परेको थाहा पाएपछि निकै रोएँ', पत्नी फुला रोकामगरले भनिन्, 'कमाउन गएका पति हत्या आरोपमा पक्राउ परेको सुन्दा होस हरायो । परिवारलाई छिमेकी धनबहादुर झाँक्रीले जेल परेको खबर सुनाएका थिए । उनी साउदी अरबमा भेडाबाख्रा पालन (मझरा) मा काम गर्दै आएका थिए । पञ्चका अनुसार मझरामै काम गर्ने भारतीय नागरिकको मृत्यु भएपछि उनलाई हत्या आरोपमा पक्राउ गरिएको थियो ।

भारतीय दूतावासको पहलमा मृतक भारतीय नागरिकका आफन्तले साउदी अरबको अदालतमा मुद्दा दायर गरेका थिए । मुद्दा दायर गरेपछि सुनुवाइका बेला मृतकका आफन्त र भारतीय दूतावासका प्रतिनिधि उपस्थित नभएको भन्दै अदालतले मुद्दाको सुनुवाइ समय सार्दै आएको छ । पाँच वर्षमा फैसला हुने भनिए पनि नौ वर्ष बितिसक्दा पनि कुनै सुनुवाइ नभएको पञ्चले प्रधानमन्त्रीलाई लेखेको पत्रमा उल्लेख छ ।

साउदीमा रहेको नेपाली दूतावासमार्फत नेपाल सरकारले पहल गरेमा सुनुवाइ हुन सक्ने साउदी अदालतले जनाए पनि साउदीमा रहेको दूतावासले पहल नगरेको पञ्चले गुनासो गरेका छन् । 'म गरिबको न त घर न त घडेरी नै भयो । पैसा कमाए भविष्य सुधार्ने आशाले साउदी आएको थिएँ', नेपालका प्रधानमन्त्रीलाई लेखिएको पत्रमा पञ्चले उल्लेख गरेका छन्, 'भेडा चराउने काम भए पनि इमानदार भई काम गरेर ९ वर्ष बिताएको थिएँ ।' पत्नी फुलाका अनुसार उनी दुई पटक घर बिदामा पनि आएका थिए ।

विदामा आएकै बेला आमाको समेत मृत्यु भयो । आमाको काजकिरिय सकेर उनी साउदी उडेका थिए । त्यतिबेलासम्म उनको पहिलो सन्तानका रूपमा अदिक रोकामगरको जन्म भइसकेको थियो । २ वर्षका अदिक काखमा भए पनि विदेश जानुपर्ने भएपछि पत्नीको गर्भमा अर्को भ्रुण छाडेर गएका थिए उनी । 'एक महिनाको गर्भ छाडेर जानु भएको हो', पत्नी फुला भन्छिन्, 'छोरी जन्मिएर आठ वर्षकी भई । बुाबु नै देख्न पाएकी छैन । अहिले घरमा तीनजनाको परिवार छ । देबर र देउरानी उता पति जेल परेपछि अलग्गिए । अंशबन्डा नभए पनि अलगअलग बस्दै आएका छौं ।'

कमाउन गएका पति जेल परेपछि परिवारको गुजारा चलाउन उनलाई मुस्किल परेको छ । ऋण लिएर भए पनि छोरा छोरी पढाउँदै आएको फुला बताउँछिन् । 'एक हल गोरु पालेर खेतीपाती गर्दै आएकी छु', फुला निराश हुँदै भन्छिन्, 'माइती रुकुमको लुकुम ९ मा पर्छ । थबाङबाट जान एक दिन लाग्छ । नजिक भए माइतीले पनि सहयोग गर्थे होलान् ।'

सामान्य लेखपढ गरेकी उनले पतिलाई जेलमुक्त गर्न सरकारी कुनै पनि निकायमा पहल नगरेको बताउँछिन् । 'सोझो मान्छे । कहाँ, कसलाई, के भन्ने ? यस्तो पीडामा सरकारले आफैं पहल गरेर पतिको रिहाइ गर्नुपर्ने हो', फुलाले भनिन् । उनकै छिमेकी एवं तत्कालीन नेकपा एमाओवादीका तर्फबाट पहिलो संविधानसभामा निर्वाचित सभासद् सन्तोषकुमार बुढामगरसँग भने पहलका लागि अनुरोध गरेको उनी बताउँछिन् ।

पञ्चले जेलबाट छिमेकी एवं नेपाल पत्रकार महासंघका निवर्तमान अध्यक्ष मौसम रोकामगरलाई फोन गरी दूतावासमार्फत नेपाल सरकारले पहल गरेमा आफू चाँडै नेपाल फर्कन सक्ने बताएका छन् । गाउँपालिकाको केन्द्र थबाङ राख्नुपर्ने माग गर्न काठमाडौं जाने तयारी गरेको पूर्वसांसद बरमण बुढामगरको नेतृत्वको टोलीले पञ्चको रिहाइका लागि पहल गर्न प्रधानमन्त्रीसमक्ष आग्रह गर्ने पत्रकार मौसमले बताए ।