दसैंको रमझममा नाटकको उत्सव

विराटनगरः दसैंले नेपालीको घर छोपिसकेको छ । दैलोसम्म आएको दसैंलाई अझ उल्लासमय बनाउन सहर र गाउँमा रमझम पनि सुरु हुँदैछ । सहरमा बस्नेहरू गाउँ फर्कंदैछन् । गाउँमा घर पोत्ने, सरसफाइ गर्ने र पिङ हाल्ने चटारो पनि छँदैछ । तर, विराटनगर र मोरङको ग्रामीण भेगमा भने दसैंको रमझमलाई नाटकको उत्सवले अझ उल्लासमय बनाएका छन् ।

मोरङको झोराहाट नाटकघरमा ‘घरभित्रको अर्को घर’ मञ्चन भइरहेको छ । दर्सैंको चाप बढेसँगै गाउँको यो थियटरमा दिनको दुई सो नाटक प्रदर्शन भइरहेको छ । नाटकका लेखक भरत गुरागाईंले भने, ‘दसैं मान्न गाउँ आएका र यही गाउँमा भएकालाई लक्षित गरेर हामीले फूलपातीका दिनसम्म सो राखेका छौं ।’ थिएटरको क्षमताभन्दा धेरै दर्शक आएपछि दिउँसो र साँझ गरी दुई सो चलाउने गरिएको गुरागाईंले बताए ।

‘घरभित्रको अर्को घर’ सामाजिक परिवेशको नाटक हो । यसमा एकजना वृद्ध मुख्य पात्रका रूपमा उभ्याइएको छ । छोराबुहारीले उनलाई पहिले माया गरेझैं गर्छन् तर सबै सम्पत्ति हडपेपछि ती वृद्धलाई वृद्धा श्रममा लगेर राखिदिन्छन्, फर्केर हेर्दैनन् । समयसँगै नेपाली समाज कसरी परिवर्तन हुँदैछ, घरभित्र कसरी बेग्लै संसारको सृष्टि भएर अभिभावकलाई एक्ल्याइँदैछ भन्ने कथाकै सेरोफेरोमा नाटक बगेको छ । नाटकका निर्देशक जीवन बराल भन्छन्, ‘इन्टरनेट र प्रविधिको विकाससँगै परिवारमा आएको विखण्डन र फेसबुकले जीवनमा पारेको प्रभावलाई पनि नाटकमा देखाउन खोजिएको छ ।’ समग्रमा नेपाली समाजले रूपान्तरणको नाममा पछ्याएको विकृति नै नाटकको मुख्य मर्म रहेको उनले बताए ।

नाटकमा कलाकार रामप्रसाद न्यौपाने, प्रयाग न्यौपाने, अनु श्रेष्ठ, मानङ लावती, सुनीता कट्टेल, प्रदीप सरदार, सुदीप कार्की, अनिल सरदार, मनीषा बराल, निराशा ढुंगेल, मनोज तिम्सिना, सुरज माझी र सबिन कोइरालाले अभियन गरेका छन् ।

दसैंकै मुखमा विराटनगरको आरोहण गुरुकुलले सुशीला कोइराला नाटकघरमा पनि नाटक हेर्ने व्यवस्था मिलाएको छ । चार दिनसम्म हाउसफुल रूपमा ‘छिँडीभरिको आकाश’ नाटक मञ्चन भएको छ ।

विराट् आदर्श साहित्यिक मञ्चको आयोजनामा वरिष्ठ आख्यानकार परशु प्रधानको ‘छिँडीभरिको आकाश’ कथालाई युवा साहित्यकार कटवाल दीपकले नाट्य रूपान्तरण गरेका थिए । नाटकको निर्देशन सञ्जय मुडियारीले गरेका हुन् । विश्वविद्यालयको कोर्समा समेत सामावेश यस कथाले गरिब नेपाली जनजीवनको चित्रण गरेको छ । नाटकमा साहित्यिक मञ्चमा आबद्ध कलाकारले अभिनय गरेका छन् ।

विराटनगरको आरोहण गुरुकुलमा पूर्वाञ्चल नाट्य यात्रा २०७३ अन्तर्गत नाटक मञ्चन हुने भएको छ । रंगकर्मी दयाहाङ राईले निर्देशन गरेको नाटक ‘डिग्री माइला’ यही कात्तिक १२ गते गुरुकुल आरोहणको सुशीला कोइराला नाटकघरमा मञ्चन हुन लागेको हो । काठमाडौंको मण्डला थियटर नेपालको लेट्स इन्टरटेन्मेन्ट प्रालिसँगको सहकार्यमा यात्रा हुँदैछ । कात्तिक ४ गते विराटनगरमै घुम्ती रंगमञ्च बस जूनकीरीमा राजन खतिवडाको निर्देशन रहेको मनचिन्ते फिरन्ते नाटक मञ्चन हुनेछ ।