मासिँदै देउडा संस्कृति
चैनपुर: सुदूरपश्चिमको सांस्कृतिक पहिचान बोकेको देउडा खेल (नाच) पातलिँदै गएको छ । गाउँघरमा महिला पुरुष, केटाकेटीबीच खेलिने देउडा खेल लोप हुँदै गएको हो । सुदूरपश्चिम क्षेत्रको पहिचानका रूपमा रहेको देउडा गीतका लागि महिला समूह नभएपछि लोप हुँदै गएको स्थानीयको भनाइ छ ।
पुरुष समूहसँग मायाप्रीति दुःखसुखका गीत गाएर देउडा खेल्ने महिला समूह हराउँदै गएका छन् । अहिले कुनै कुनै महिला समूहले टाढाटाढाबाट आएर पनि स्थानीय चाडपर्वमा देउडा गीत पुरुषसँग गाउने गरेका छन् ।
सुदूरपश्चिमका चाडपर्वमा महिला पुरुषको देउडा खेल आकर्षक मानिन्छ । यसवर्ष सदरमुकाम चैनपुरको शिलदेवी जात्रामा बाजुराको काडाँघर भएकी दुर्गा सार्की र धौली सार्कीले दुई दिनसम्म बझाङका पुरुषसँग देउडा खेलिन् । उनीहरूलाई निमन्त्रणा गर्ने संस्थाले १२ हजार रुपैयाँ दिएर बिदाइ गरेको थियो ।
उनीहरूको राम्रो खेल देखेर छान्नामा लाग्ने दसैं मेलामा पनि त्यहाँका आयोजकले दुवैलाई १५ हजार दिएर बोलाए । दुर्गा विकले भनिन्, 'चाडपर्वमा देउडा खेल्न गाउँगाउँबाट बोलावट आउछ । पैसा आयस्रोत पनि बनेको छ ।'
छान्नामा देउडा खेलेर घरजाने सोच बनाएकी दुर्गाले थलारा आठबिसको जात्रामा २० हजार पारिश्रमिक दिने भएपछि मेलामा पुगेको बताइन् । देउडा विशेषगरी बाजुराको केही स्थान खप्तड मेला, सैनडाँडा, शिलदेवी जात्रामा खेलिन्छ ।
देउडा खेल्ने पुरुषहरू शेरबहादुर सिंह, भीम धामी, जयराज जोशी, दिलबहादुर सिंहसँग महिला खेलाडीहरू बझाङकी राजकला धामी, बाजुराकी सुना विक, दुर्गा सार्की, धौली सार्कीको मेलापर्वमा कडा प्रतिस्प्रर्धा हुन्छ ।
अहिले देउडा खेल पातलिँदै गएको कालुखेतीका शेरबहादुर सिंहले बताए । उनका अनुसार धनगढीमा भएको देउडा खेलमा बाजुराकी सुना विकले ६० हजार पुरस्कार हात पारेकी थिइन् । थलारा पिखेतका बलबहादुर रोकाले सुदूरपश्चिमको देउडा संकृति लोप हुँदै गएकाले यसको संरक्षणमा सरोकारवाला लाग्नुपर्ने बताए ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
