ग्रामीण भेगमा थ्रीजी सेवाले ल्याएको परिवर्तन

सिन्धुलीः दैनिक भिडियोमा गफ गर्न पाउँदा विदेशमा भएका श्रीमानसँग टाढा भएको महसुससमेत नभएको सिता श्रेष्ठको भनाइ छ । विगत एक वर्षदेखि कतारमा मजदुरी गर्दै आएका श्रीमानसँग अहिले दैनिक रूपमा भिडियोमै कुराकानी हुने गरेको सिन्धुली बाशेश्वरकी श्रेष्ठको अनुभव छ ।

हो पनि जुनरूपले ग्रामीण भेगबाट विदेशीने मानिसको संख्यामा वृद्धि भइरहेको छ, त्यही अनुरूप ग्रामीण इलाकामा इन्टरनेटको प्रयोगमा उल्लेखनिय वृद्धि हुँदै गएको छ । २०६४ सालमा सुरु भएको नेपाल टेलिकमको थ्रीजी इन्टरनेट सेवाले ग्रामीण भेगमा ठूलै परिवर्तन ल्याएको छ ।

गत असोजबाट ७५ एैं जिल्लामा पुगिसकेको थ्रीजी सेवा विस्तारकैक्रममा भए पनि यसको प्रयोगमा उल्लेखनीय वृद्धि भएको नेपाल टेलिकमका सह-प्रवक्ता शोभन अधिकारी बताउँछन् ।

‘भिडियो मात्र नभएर दुरसञ्चार कम्पनीले प्रदान गर्दै आएको इन्टरनेट सेवाले गाउँलाई सहर र विदेशसँग जोड्न मद्धत गरेको छ । विस्तारै हामी पनि फेसबुक र भाइवरमा साथीभाइसँग जोडिएका छौं,’ सन्तोस श्रेष्ठ बताउँछन् । उनका अनुसार गाउँका मानिसले मोवाइलमा इन्टरनेटभन्दा फेुसबुक चल्छ भन्छन् । हो पनि इन्टरनेट भन्ने नै थाहाँ नभएका सबैले बुझेको पनि फेसबुक र भाइवर हो ।

श्रेष्ठका अनुसार गाउँमा कापीमा लेख्न नजान्नेले पनि फेसबुकमा च्याट गरिरहेको पाइन्छ । यसले फेसबुकमा रमाउँन निरक्षरताले रोकेको देखिदैन । रोमनमा टाइप गरेर फेसबुकमा च्याट गर्दै गरेका ४३ वर्षीया ज्ञानु विश्वकर्मा कहिलै स्कुल गएनन् ।

न उनी सरकारले साक्षरताको लागि सञ्चालनमा ल्याएको प्रौढ शिक्षा कार्यक्रममा सहभागी भए । तर केही वर्षअघि तीन वर्षका लागि कतार गएका उनले साथीको सहयोगमा फेसबुक चलाउन सिके । अहिले उनी त्यही फेसबुकमा आफ्ना आफन्त र साथीभाइसँग गफ गर्ने गरेको बताउँछन् ।

थ्रीजीको विस्तारसँगै इन्टरनेटको पहुँचमा रहेका मानिसको संख्या पनि बढ्दो छ । नेपाल दुरसञ्चार प्राधिकरणले असारमा जारी गरेको रिपोर्ट अनुसार एक करोड १३ लाख ८४ हजारभन्दा बढी मानिस इन्टरनेटको पहुँचमा रहेका छन् । यो नेपालको कुल जनसंख्याको ५२ प्रतिशत हो । अहिले फेरि नेपालमा फोर जी सेवाको कुरा चलिरेहेको छ ।

जुन आगामी माघदेखि सञ्चालनमा ल्याउन टेलिकमलाई नेपाल दुरसञ्चार प्रधिकरणले स्विकृत प्रदान गरिसकेको छ । टेलिकमले पनि तोकिएको समयमा फोर जी सेवा सञ्चालनमा ल्याउन आवश्यक तयारी सुरु गरिसकेको जनाएको छ । माघबाट फोर जी सेवा सञ्चालनमा आए पनि ग्रामीण भेगका बासिन्दाको लागि भने यो आकासको फल आखाँ तरी मर जस्तै हो ।

किनभने फोर जी सेवा पहिलो चरणमा काठमाडौं र पोखरामा सञ्चालनमा आउँनेछ र विस्तारै देशभर विस्तार गर्ने योजना टेलिकमले बनाएको छ । यो विस्तारको लागि कति वर्ष लाग्ने हो कुनै एकिन छैन ।

त्यसैले थ्रीजी सेवा सबैको पहँचमा रहेको इन्टरनेट सेवा हो । थ्रीजीभन्दा पहिले पनि टूजी इन्टरनेट सेवा उपलब्ध थियो तर त्यो खासै प्रभावकारी थिएन । टूजी नेटवर्कमार्फत फेसबुक खुलेता पनि भिडियो च्याटका लागि संभव थिएन । उनका अनुसार जबदेखि थ्रीजी सेवाको सुरु भयो ग्रामीण भेगमा यसको माग बढ्दै गएको छ ।

थ्रीजी सेवाले ग्रामीण भेगमा फेसबुक र भाइवरबाट माथि उठेर ई-एजुकेसन, ई-एग्रिकल्चर, ई-कमर्समा पनि मद्धत गरिरहेको शर्मा बताउँछन् । त्यतिमात्र नभएर आर्थिक आयआर्जनका लागि पनि यसको प्रयोग बढ्न थालेको उनी बताउँछन् । त्यसैले ग्रामीण भेगमा थ्रीजी सेवालाई अझ प्रभावकारी बनाउँन जरुरी रहेको नेपाल दुरसञ्चार प्राधिकरणका प्रवक्ता मिनप्रसाद अर्याल बताउँछन् । उनका अनुसार अहिले थ्रीजी सेवा जिल्लाका सबै सदरमुकाममा पुगेको अवस्था छ । त्यसलाई विस्तार गरी गाउँगाउँमा पुर्‍याउन आवश्यक रहेको छ ।