विनोद चौधरीको सम्पत्ति २० अर्ब थपियो
काठमाडौः नेपाली उद्यमी विनोद चौधरीको सम्पत्ति एक वर्षमा २० अर्ब रुपैयाँ थपिएको छ । उनको सम्पत्ति १.३ बिलियन अमेरिकी डलर (एक खर्ब ३० अर्ब रुपैयाँ) पुगेको छ । चर्चित अमेरिकी म्यागेजिन फोब्र्सले सार्वजनिक गरेको २०१७ का विश्वका अर्बपतिको सूचीमा उनी १० स्थान माथि उक्लिएर १५६७ औं स्थानमा परेका छन् । अघिल्लो वर्ष उनी एक अर्ब १० करोड डलर सम्पत्तिसहित १५७७ औं स्थानमा थिए ।
विनोद चौधरी चर्चित व्यावसायिक घराना चौधरी समूहका अध्यक्ष हुन् । चौधरी परिवार सन् २०१३ देखि फोब्र्सको अर्बपति सूचीमा पर्दै आएको छ । नेपालबाट अर्बपतिको सूचीमा पर्ने चौधरी एकमात्र व्यवसायी हुन् । माइक्रोसफ्ट कम्पनीका अध्यक्ष बिल गेट्स लगातार चौथो वर्ष विश्वकै धनाढ्य बन्न सफल भएका छन् । उनी ८६ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित विश्वकै धनाढ्य बनेका हुन् । अघिल्लो वर्ष उनको सम्पत्ति ७५ अर्ब डलर थियो ।
यो वर्ष फोब्र्स पत्रिकाको सूचीमा धनाढ्य १३ प्रतिशतले बढेर दुई हजार ४३ पुगेका छन् । यसमध्ये एक सय ९५ नवधनाढ्य अनुहार हुन् । चीनबाट सबैभन्दा बढी ७६ जना र अमेरिकाबाट २५ जना नवधनाढ्य फोब्र्सको सूचीमा परेका छन् । विश्वभरका अर्बपतिको कुल सम्पत्ति ७.६७ ट्रिलियन डलर पुगेको फोब्र्सले जनाएको छ ।
डलर अर्बपति चौधरीको बैंक, फुड, इलेक्ट्रोनिक, बियर, होटेल, सिमेन्ट, हाइड्रो, शिक्षा लगायतका क्षेत्रमा लगानी छ । उनको नबिल बैंकबाटै वर्षमा डेढ अर्बभन्दा बढी रुपैयाँ आम्दानी हुन्छ । चौधरीले सबैभन्दा बढी सफलता पाएको वाइवाइ चाउचाउ र हस्पिटालिटी बिजनेसमा हो । उनी वाइवाइ र होटेलको विश्वव्यापी विस्तारमा लागेका छन् । वाइवाइ र होटेलको विश्वव्यापी विस्तारले नै उनलाई फोब्र्सको अर्बपत्ति सूचीमा उभ्याएको हो ।
फोब्र्सले २० अर्ब सम्पत्ति बढेको सूची सार्वजनिक गर्दा चौधरी बिजनेस एक्स्पान्सनमा विदेश दौडाहामा छन् । निकट भविष्यमै युरोपेली मुलुक सर्बियाबाट वाइवाइ उत्पादन सुरु हुँदैछ । युरोपबाट उत्पादन सुरु गर्ने वाइवाइ सम्भवतः पहिलो नेपाली ब्रान्ड हो । नेपाल र भारतमा बजार पिटिरहेको वाइवाइ विश्वका तीन दर्जन मुलुकमा पुग्छ । निकट भविष्यमा साउदी अरेबिया र बंगलादेशमा पनि वाइवाइ उत्पादन हुँदैछ । एसिया, मध्यपूर्व, युरोप, अफ्रिका, ल्याटिन अमेरिकामा प्लान्ट खोलेर वाइवाइ संसारभर फैलाउने अभियानमा चौधरी छन् । सन् २०२० सम्म वाइवाइको उत्पादन वार्षिक पाँच अर्ब प्याकेट पुत्वयाएर विश्व चाउचाउ बजारमा पाँच प्रतिशत हिस्सा पुत्वयाउने अभियान छ । अहिले वाइवाइको विश्वमा २.५ प्रतिशत हिस्सा पुगिसकेको छ ।
हस्पिटालिटी बिजनेसमा पनि उत्तिकै चम्किएका छन् । नेपाल, भारत, श्रीलंका, माल्दिभ्स, अमेरिका, चीन, अफ्रिका लगायतका मुलुकमा उनका दर्जनौं लक्जरी होटेल तथा रिसोर्ट सञ्चालनमा छन् । गत वर्षमात्र नेपालको चितवनस्थित मेघौलीमा लक्जरी सफारी रिसोर्ट मेघौली सेराइ सञ्चालनमा आएको छ । यसको व्यवस्थापन भारतको प्रख्यात होटेल÷रिसोर्ट ब्रान्ड ताजले सम्हालेको छ । ताज समूहअन्र्तगतको ताज सफारी ब्रान्डमा चौधरी ५० प्रतिशत हिस्सेदार छन् । उनका धेरै लक्जरी होटेल सञ्चालनको तयारीमा छन् । वाइवाइ र होटेललाई विश्वभर विस्तार गर्ने उनको अभियान छ ।
उनको बुवा लुनकरणदास चौधरीले नेपालमा पहिलो पटक डिपार्टमेन्टल स्टोर खोलेको फोब्र्सले उल्लेख गरेको छ । ६१ वर्षीय उनी १८ वर्षको उमेरदेखि फेमिली बिजनेसमा संलग्न छन् । पछिल्लो समय उनी सामाजिक क्षेत्रमा पनि उत्तिकै सक्रिय देखिन्छन् । उनले नवलपरासीमा रहेको चौधरी उद्योग ग्राममा मोटो रकम खर्चिएर भव्य शाश्वत धाम निर्माण गरेका छन् । यसको हालैमात्र राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले उद्घाटन गरिन् ।
डलर अर्बपति चौधरीको बैंक, फुड, इलेक्ट्रोनिक, बियर, होटेल, सिमेन्ट, हाइड्रो, शिक्षा लगायतका क्षेत्रमा लगानी छ ।
विश्वका अर्बपतिको सूचीमा सेयरका बादशाह मानिने वारने बफेट ७५.६ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित दुई नम्बरमा परेका छन् । उनको सम्पत्ति एक वर्षमा १४.८ अर्ब डलर थपिएर दोस्रो बन्न सफल भएका हुन् । सूचीको तेस्रो नम्बरमा अमेजान डटकमका जेफ बेजोस (७२.८ अर्ब डलर) परेका छन् । उनले एक वर्षमा २७ अर्ब ६० करोड डलर सम्पत्ति थपेर विश्वमै सबैभन्दा बढी सम्पत्ति जोड्ने दहरिएका छन् । जाराका संस्थापक अमान्सीओ आर्टेगा ७१.३ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित चौथो नम्बरमा छन् । अघिल्लो वर्ष उनी दोस्रो नम्बरमा थिए । उनको सम्पत्ति ४.३ अर्ब डलरले बढेको फोब्र्सले जनाएको छ ।
फेसबुकका संस्थापक ३२ वर्षीय मार्क जुगरबर्ग ५६ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित पाँचौ नम्बरमा परेका छन् । यस्तै, अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प ३.५ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित पाँच सय ४४ स्थानमा खुम्चिन पुगेका छन् । अघिल्लो वर्ष उनी सूचीको दुई सय २० स्थानमा थिए । सबैभन्दा रोचक पक्ष सूचीको पहिलो नम्बरमा रहेका बिल गेट्स विगत २३ वर्षमा धनाढ्यको सूचीमा १८ पटक पहिलो नम्बरमा पर्न सफल भएका छन् । धनाढ्यको सूचीमा एक सय एक वर्षीय डेभिड रकफेलर पनि परेका छन् । अमेरिकी रियल स्टेट व्यवसायी उनी ३.३ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित अर्बपति सूचीमा परेका हुन् । इटालीकी ९९ वर्षीय फ्रान्सा फिसोलो २५.२ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित सूचीको २९औं स्थानमा छिन् । उनीहरू सूचीका सबैभन्दा बढी उमेरका व्यवसायी हुन् ।
अर्बपति सूचीको सबैभन्दा कान्छो धनाढ्यमा नर्बेकी २० वर्षीय अलेसान्ड्रा एन्डेसेन परेकी छन् । उनको १.२ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित उनी सूचीको १६७८ नम्बरमा छिन् । नर्बेकै क्याथरिना एन्ड्रेसेन (२१ वर्ष) सबैभन्दा कान्छो धनाढ्यको दोस्रो नम्बरमा छन् । उनको सम्पत्ति पनि १.२ अर्ब डलर छ । उनीहरू दिदी बहिनी हुन् । सूचीमा ४० वर्षभन्दा कम उमेरका ५६ जना अर्बपतिको सूचीमा परेका छन् ।
फ्रान्सकी ९४ वर्षीय लिलियाने बुटेनकोर्ट ३९.५ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित सबैभन्दा धनी महिला बन्न सफल भएकी छन् । उनी धनाढ्यको सूचीमा १४औं नम्बरमा छन् । दोस्रो धनी महिलामा ३३.८ अर्ब डलर सम्पत्तिसहित वाल–मार्टकी सञ्चालिका एलिस वाल्टन परेकी छन् । उनी सूचीको १७औं स्थानमा छन् ।
यो वर्ष पनि अर्बपतिको सूचीमा अमेरिकनको बर्चस्व देखिएको छ । अमेरिकाका पाँच सय ६५ जना अर्बपतीको सूचीमा परेका छन् । चीन दोस्रो नम्बरमा छ । चीनबाट तीन सय १९ जना (हङकङ ६७, मकाउ १) धनाढ्यको सूचीमा छन् । तेस्रो नम्बरमा रहेको जर्मनीबाट एक सय १४ र चौथोमा भारतबाट एक सय एक जना अर्बपतिको सूचीमा छन् । भारतबाट लगातार चार पटकसम्म सय जना अर्बपतिको सूचीमा पर्दै आएका छन् ।