स्वास्थ्य चौकी इन्चार्ज नहुँदा नवजातको मृत्यु

चरिकोट: दोलखाको शैलुङ गाउँपालिका–४ मागापौवामा समयमै उपचार नपाउँदा एक शिशुको ज्यान गएको छ । आइतबार राति करिब १२ बजे व्यथा लागेको मागापौवा निवासी वर्ष २० की सविना सुवेदीले जन्म दिएकी शिशुको उपचारका लागि चरिकोट ल्याउने क्रममा मृत्यु भएको छ ।

सविनाकी आफन्त सुस्मिता सुवेदीले राति व्यथा लागेलगत्तै मागापौवा स्वास्थ्य चौकीका इन्चार्ज टपेन्द्र साहलाई फोन गर्दा उनले चरिकोट लैजान भनेपछि चरिकोट ल्याउने क्रममा शिशुको मृत्यु भएको बताइन् । सुस्मिताको भनाइअनुसार समयमै स्वास्थ्य चौकीका चिकित्सकले उपचार गरेको भए शिशु बचाउन सकिन्थ्यो । इन्चार्ज साहले फोनमा आफू चरिकोटमा रहेको र बर्थिङ सेन्टरमा पनि कोही नभएकाले चरिकोट लैजान भनेको बताए ।

पेटमा रहेको बच्चा उल्टो रहेको परिवारका सबैलाई पूर्वजानकारी थियो । तर, ८ महिनामै बच्चा जन्मिएकाले समस्या भएको सुस्मिताले बताइन् । सुरुमा खुट्टा र जिउ निस्किए पनि एउटा हात र टाउको अड्किएपछि इन्चार्ज साहलाई गुहारेका थिए । तर, चिकित्सक गाउँमा नभएकाले सन्तान गुमाउनुपरेको सुत्केरी सविना बताउँछिन् । अहिले सुत्केरीको अवस्था सामान्य रहेको अस्पतालले बताएको छ ।

बर्थिङ सेन्टरमा रहने अनमीलाई पेटमा उल्टो रहेको शिशु कसरी जन्माउने तालिम दिइएको भए पनि उनीहरू नआउँदा शिशुको मृत्यु भएको अस्पतालको भनाइ छ । मागापौवा स्वास्थ्य चौकीका इन्चार्ज साहले भने आफू गाउँमै रहेको तर चौकीमा आउनुभन्दा सुत्केरीलाई चरिकोट लैजान नजिक पर्ने भएकाले उतै जान सुझाव दिएको बताए ।

स्वास्थ्य चौकीमा सुत्केरी नगराउँदा आमा र शिशु दुवैको मृत्यु हुने जोखिम बढेको छ । बर्थिङ सेन्टरमा नियमित चिकित्सक नबस्दा पनि सुत्केरी हुने बेलामा जिल्लाका कुनाकाप्चाका गाउँबाट गर्भवतीलाई सदरमुकाम चरिकोट ल्याउनुपर्ने बाध्यता छ ।

गाउँमै उपचार सकिने बिरामीलाई पनि पछिल्लो समय प्रस्तावित चरिकोट अस्पतालमा रिफर गरेर पठाउने गरेको चिकित्सक बताउँछन् । लामो बाटोमा गर्भवती ल्याउँदा निकै जोखिम हुने उनीहरूको भनाइ छ ।

स्थानीयले चेतना अभावकै कारण गर्भवतीलाई बर्थिङ सेन्टरमा सुत्केरी गराउन नलैजाने गरेको प्रस्तावित चरिकोट अस्पतालका डाक्टर विनोद दंगालले जानकारी दिए । उनले हाल एक महिनामा सयभन्दा धेरै गर्भवती चरिकोट अस्पतालमा सुत्केरी हुन आएको बताए । तीमध्ये अधिकांश बर्थिङ सेन्टर भएकै ठाउँका भएको पनि उनले जानकारी दिए । बर्थिङ सेन्टरले जोखिम मोलेर सुत्केरी गराउनुको साटो चरिकोटमा रिफर गरेको पाइएको छ । मागापौवा, बोच, नाम्दु र सुन्द्रावतीस्थित सेन्टरले गर्भवतीलाई चरिकोट रिफर गर्ने गरेको बताएका छन् ।