विद्यार्थीको रोजाइमा बाली विज्ञान

गोकुलेश्वर : जिल्लाको दोगडाकेदार गाउँपालिका श्रीकोटका हरीश बिष्टको रुचिको विषय थियो कृषि । उनले आईएससी पास गरेकै वर्ष बैतडीको गोकुलेश्वरमा कृषि तथा पशुविज्ञान कलेज स्थापना भयो । बाली विज्ञान पढेर कृषिक्षेत्रमा रमाउने उनको चाहना घरनजिकै खुलेको कलेजले पूरा गर्‍यो । उनले भने, ‘मेरो सानैदेखि कृषि रुचिको विषय हो । काठमाडौं वा अन्य कुनै ठाउँ गएर पढ्न सकिँदैन जस्तो लागेको थियो । आफ्नै जिल्लामा कृषि तथा पशुविज्ञान कलेज खुलेर बीएससी एजीको पढाइ हुँदा मैले पनि पढ्न पाएँ ।’

हरीशजस्तै सुदूरपश्चिमका धेरै ठाउँका विद्यार्थी बाली विज्ञानमा भविष्य खोज्न बैतडी आउँछन् । २०६७ सालमा स्थापना भएको गोकुलेश्वर कृषि तथा पशुविज्ञान त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट सम्बन्धन प्राप्त एक मात्रै सामुदायिक कलेज हो । यहाँ वार्षिक ५० जना विद्यार्थीलाई भर्ना लिइन्छ । त्यसमध्ये १५ जना सुदूरपश्चिमका विद्यार्थीका लागि कोटा छुट्ट्याइएको छ । कलेज स्थापना भएयता बीएससी एजीको तेस्रो ब्याच पास हुने अवस्थामा छ । ग्रामीण क्षेत्रका जेहेनदार विद्यार्थीले पनि कलेजमा पढ्न पाएको कलेज प्रमुख परमानन्द जोशीले बताए । ‘बाली विज्ञानमा स्नातक पढ्ने धेरैको चाहना हुन्छ । तर आर्थिक, सामाजिक कारणले त्यो सम्भव नभएका बेला यो क्षेत्रका विद्यार्थीले समेत पढ्न पाएका छन्’, उनले भने ।

आर्थिक अवस्था कमजोर भएका तर पढाइमा अब्बल विद्यार्थीले जिल्लाबाहिर गएर पढ्न नसकिरहेको अवस्थामा कलेज कोसेढुंगा सावित भएको स्थानीय सुरेश श्रेष्ठले बताए । ‘कलेजले सुदूरपश्चिममा पनि ठूलाठूला कलेज सञ्चालन गर्न सकिन्छ भन्ने सन्देश दिएको छ । समुदायको व्यवस्थापनमा प्राविधिक शिक्षालय सञ्चालन गर्न सकिन्छ भन्ने नमुना प्रस्तुत गरेको छ’, उनले भने ।

सुदूरपश्चिमका धेरै विद्यार्थी कलेजमा अध्ययनरत रहेको कलेजका प्रशासकीय अधिकृत गौरीदत्त जोशीले बताए । ‘यो सामुदायिक कलेज स्थापना भएपछि बाली विज्ञान पढ्ने विद्यार्थीको आकर्षण बढेको छ । दुई ब्याचको नतिजा शतप्रतिशत आएको छ । यो कलेजबाट उत्तीर्ण धेरै विद्यार्थीले जागिरसमेत पाइसकेका छन् ।’

बाजुराकी जानकी महतको पनि पहिलादेखि नै बाली विज्ञान रुचिको विषय हो । विज्ञानबाट प्लस टू तह उत्तीर्ण गरेसँगै बाली विज्ञानमा स्नातक गर्न कहाँ जाने होला भन्ने उनलाई चिन्ता थियो । तर बैतडीको गोकुलेश्वरमा बाली विज्ञान विषय पढाइ हुने थाहा पाएपछि आफूलाई ज्यादै खुसी लागेको उनले बताइन् । ‘आफ्नै ठाउँमा प्राविधिक विषय पढ्न पाउनु निकै खुसीको कुरा हो । हामीलार्ई आत्मनिर्भर बनाउन सहयोग गर्नेमा शंकै छैन’, उनले भनिन् । दार्चुलाको लेकम गाउँपालिका सर्मोलीकी दीपा भट्ट पनि बाली विज्ञानमा स्तातक गर्दै छिन् । छिमेकी जिल्लामै यस्तो अवसर पाउँदा उनी पनि दंग छिन् ।

कलेजमा दुई ब्याचमा करिब एक सय विद्यार्थी उत्तीर्ण भइसकेका छन् भने ५० जना विद्यार्थी अन्तिम परीक्षा दिइरहेका छन् । यहाँबाट उत्पादित जनशक्तिले कृषि क्षेत्रको योगदान पुर्‍याउने अपेक्षा रहेको जिल्ला कृषि विकास कार्यालय बैतडीका वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत दिव्यदेव भट्टले बताए ।