पोखरा : प्रदेश सभाले प्रदेश ४ को नाम गण्डकी राखेको छ । ५९ सदस्यीय सभामा शुक्रबार सहभागी ५६ मध्ये ५४ सांसदले गण्डकी प्रदेश नामकरणको प्रस्तावलाई पारित गरेका हुन् ।
सत्तारुढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)का सांसद मायानाथ अधिकारीले प्रदेशको नाम गण्डकी राखियोस् भनेर राखेको प्रस्ताव प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेपाल कांग्रेसका प्रमुख सचेतक मणिभद्र शर्मा, नेकपाकै सांसद गायत्री गुरुङ र राष्ट्रिय जनमोर्चाका सांसद कृष्ण थापाले समर्थन गरेका थिए ।
मत विभाजनका आधारमा नामकरणको प्रस्ताव निणयार्थ प्रस्तुत हुँदा नेकपा, कांग्रेस र जनमोर्चाका गरी ५४ सांसदले पक्षमा हस्ताक्षर गरेका थिए भने नयाँ शक्ति पार्टीका २ सांसद हरिशरण आचार्य र धनमाया लामा पोखरेलले मात्रै विपक्षमा हस्ताक्षर गरे ।
३ सांसद रहेको जनमोर्चाका टेकबहादुर घर्तीमगर बिरामी परेर संसदमा उपस्थित हुन सकेनन् । नेकपामा ३९ मध्ये सभामुख नेत्रनाथ अधिकारी बिरामी छन् । उनको जिम्मेवारी उपसभामुख सिर्जना शर्माले सम्हालेकी छन् । नेकपाका ३७, कांग्रेसका १५ र जनमोर्चाका २ गरी ५४ सांसदले गण्डकी प्रदेश नामकरणको पक्षमा मतदान गरेका हुन् । नयाँ शक्तिका हरिशरण आचार्यले पेस गरेको प्रदेशको नाम गण्डकी तमुवान राखियोस् भनेर राखेको संशोधन दुईतिहाई मतबाट अस्वीकृत भएको थियो ।
प्रदेश नामकरणबारे संविधानको धारा २ सय ९५ ले व्यवस्था गरेको छ । उक्त धाराको उपधारामा प्रदेशको नामकरण सम्बन्धित प्रदेश सभाको सम्पूर्ण सदस्य संख्याको दुई तिहाइ बहुमतबाट हुने उल्लेख छ । प्रदेश नामकरण भइसकेपछि मुख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङ र सांसदहरुले गण्डकी प्रदेश लेखेको ब्यानर बेलुनमा उडाएका थिए । त्यसपछि सांसदहरुले खुसीयाली साटासाट गरे ।
प्रदेश राजधानी र नामंकन समितिले बुझाएको प्रतिवेदनमाथि पहिलो चरणमा राजधानीबारे र दोस्रो चरणमा नामबारे संसदमा छलफल भएको हो । १८ असारको संसदले प्रदेश राजधानी पोखरा तोकिसकेको छ । बिही र शुक्रबार गरी नामकरणमाथिको छलफलमा ३७ जना सांसदले विचार राखे ।
प्रदेश मुख्यमन्त्रीसमेत रहेका नेकपा संसदीय दलका नेता पृथ्वीसुब्बा गुरुङले राजनीतिक हिसाबले सबैभन्दा उपयुक्त नाम गण्डकी भएको विचार व्यक्त गरे । उनले सामाजिक द्वन्द्व अन्त्यका निम्ति र स्थिरताका लागि गण्डकी नाम चयन गरिएको प्रष्टोक्ति दिए । ‘मुलुकलाई अखण्ड राख्न र जातिवादबाट जोगाउन मुलुक संघीयतामा गएको हो’, उनले भने, ‘समग्र जनताको माग सम्बोधन गर्ने हुनाले हाम्रो प्रदेशको नाम गण्डकी भनेका हौं ।’ उनले पहिचान पक्षधरहरुले उठाएको आवाजको सम्मान गर्नुपर्ने र आर्थिक, सामाजिक र राजनीतिक अधिकार उपलब्ध गराएर माग सम्बोधन गर्नुपर्ने विचार राखे । समावेशी राजनीतिक व्यवस्थाले केही माग सम्बोधन गरेको पनि उनको भनाइ थियो ।
साविक माओवादी केन्द्र संसदीय दलका नेता तथा हालको नेकपाका वरिष्ठ नेता एवं गृहमन्त्री हरिबहादुर चुमानले प्रदेशभित्रको विविध पहिचान हुने गरी गण्डकीका पक्षमा आफ्नो पार्टीले निर्णय गरेको बताए । ‘हाम्रो पहिचानले स्थिरता दिन सक्नुपर्छ’, उनले भने, ‘सामाजिक न्यायसहितको समृद्धि दिनुपर्छ ।’
पर्यटन मन्त्री तथा नेकपाका नेता विकास लम्सालले गण्डकी प्रदेश नामकरण गरेरै जाँदा समृद्धि हाँसिल हुने विचार राखे । कांग्रेस संसदीय दलका उपनेता मेखलाल श्रेष्ठ समुदायलाई विभाजन गरेर नदी र खानीहरुमा आँखा लगाउनेहरुलाई जवाफ दिन गण्डकी प्रदेश नामकरण गर्नुपरेको बताए । नेकपाका नेता रामजीप्रसाद बराल जीवनले पहिचानलाई जातिवादी देख्ने दृष्टिकोण एकात्मकताको पराकाष्ठा भएको धारणा राखे । ‘सबै भावना र आस्थालाई सम्मान गरी गण्डकी प्रदेश नामकरण उत्तम देखियो’, उनले भने । जनमोर्चाकी पियारी थापाले जातीयताका आधारमा नाम आउन नहुने विचार राखिन् ।
नेकपाका दीपक कोइरालाले संघीयताको विरोध गर्दै संघीयताकै फल खानु अनैतिक भएको भन्दै कांग्रेसप्रति व्यंग्य गरे । सोही पार्टीकी गायत्री गुरुङले सुखी नेपाली समृद्ध नेपालको उद्देश्य पूरा गर्न साझा पहिचानको नाम गण्डकी रोजिएको बताइन् । छलफलमा सांसदहरु धनमाया लामा पोखरेल, ओमकला गौतम, रोशन गाहा थापा, मनबहादुर गुरुङ, प्रकाशचन्द्र दवाडी, इन्द्रधारा विष्ट, लक्ष्मी सुनार, दीपक चर्तीमगर, पुष्पा केसी भण्डारी, कुमार खड्का लगायतले भाग लिएका थिए ।
यसैबीच नेकपाको स्थानीय पार्टी कमिटीको एकता कार्यदलका संयोजक तथा अर्थमन्त्री किरण गुरुङले गण्डकी प्रदेश नामकरणको निर्णयलाई स्वागत गर्न पार्टी कमिटीहरुलाई निर्देशन जारी गरेका छन् । विभिन्न जिल्लामा नेकपाले उक्त निर्णयको स्वागत गरिसकेको छ ।
प्रदेश नामकरणबारे संविधानको धारा २ सय ९५ ले व्यवस्था गरेको छ । उक्त धाराको उपधारामा प्रदेशको नामकरण सम्बन्धित प्रदेश सभाको सम्पूर्ण सदस्य संख्याको दुई तिहाइ बहुमतबाट हुने उल्लेख छ ।
..................................
प्रदेशको नाम गण्डकी राख्ने प्रस्ताव पारित भएपछि गण्डकी प्रदेश लेखिएको ब्यानर उडाउँदै मुख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङ र सांसदहरु । तस्बिर ः कृष्णमणि बराल÷अन्नपूर्ण
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
