प्यूठान : स्वर्गद्धारी नगरपालिका–३ भिंगृ प्यूठानकी छमा रोकायको तीन रोपनी खेत छ । घर नजिकैको बलाङफाँटको खेत माडीखोला नजिकै पर्छ । करिव एकसय मिटर दुरी नजिकै माडीखोला बगिरहेको छ । तर, सिंचाई सुविधा नहुँदा उनले समयमा कहिल्यै खेत रोप्न पाउँदैनन् । ‘आकाशको पानी पर्खिदै महिनौ वित्छ’,उनले भनिन्,–‘यसपाली समयमा पानी परेन् । दुई महिना ढिलागरी रोपाइँ हुँदैछ ।’
भिंगृका झण्डै डेढसय बढी किसानहरुको पीडा यस्तै छ । दुइ÷तीन बाली खेती गर्ने मन भएपनि सिंचाइको सुविधा नहुँदा जसोतसो एकवाली गर्न किसानहरु बाध्य छन् । रोपाइँका लागि राखिएको ब्याड सुक्न थालिसकेको छ । आकाशबाट पानी परेपछि मात्र धनवाङखोलामा मुल फुट्ने स्थानीय ३२ वर्षिय मिना रोकायले गुनासो गरिन् ।
‘पानी प¥यो भने जसोतसो एक दिनमा दुइ÷चार गरा खेत भिज्छन्’,उनले भनिन्,–‘रातभरी जाग्राम बसेर खेतमा पानी चार्नुपर्छ ।’ दशमुरी अन्न उव्जनी हुने खेत पानीकै अभावले बाँझै राख्नुपर्ने बाध्यता उनले सुनाइन । ‘मेयरको खेतपनि यही छ’,उनी भन्छिन्,‘नगरपालिकाले चाहेमा माडीखोलाको पानी ल्याउन सक्छ । तर, यसप्रति जिम्मेवार बनेको पाइएन ।’
खेत नजिकै बगिरहेको माडीखोलाको पानी तानेर ल्याउन किसानहरुले माग गरेका छन् । वर्षौदेखि माडीको पानी तानेर ल्याउन माग गरिरहेपनि आफूहरुको मागप्रति सम्वन्धित निकाय गैरजिम्मेवार बनेको किसानको आरोप छ । माडीखोलाले कुनैपनि क्षेत्रमा फाँट बनाएको छैन् । खोलादेखि माथिल्लो भेगमा फाँट छन् । खोलाको नजिक रहेका धेरैजसो किसानहरु पीडित बनेका छन् ।
सिंचाइको सुविधा नहुँदा सयौँ हेक्टर क्षेत्रफल खेत किसानले बाँझै राख्न बाध्य भएका छन् । रोकायटोल, सोँड, उपल्लोटोल, ददेरी, बाहुनटोल, चिरावारी लगाएत क्षेत्रका किसानहरुले सिंचाई नहुँदा समयमा रोपाइँ गर्न पाउदैनन् । पर्याप्त पानीको सुविधा भएमा किसानहरुले व्यवसायिक तरकारीखेती गर्ने सेमत सोँच बनाएका छन् । एउटै वालीका लागि खोलाको पानी ल्याउन महंगो परेपनि व्यवसायिक कृषि उत्पादन गरेर आम्दानीसँग जोडिने किसानहरुको चाहाना छ । सडक सञ्जालको सहज पहुँच भएकाले उत्पादन भएका सामग्री बजारसम्म पु¥याउन समस्या नभएकाले पानीको सुविधा मिलाइदिन किसानहरुले जनप्रतिनिधीसँग आग्रह गरे ।
जिल्लाका अन्यत्र क्षेत्रका किसानहरुले धानमा लागेको झार गोड्न थालिसकेका छन् । झिमरुक फाँटमा रोपेको धानले प्यूठान उपत्यका हरियाली बनिसक्यो । भिंगृ क्षेत्रका किसानहरुले अझै आधाखेत पनि रोपेर सकेका छैनन् । समयमा खेतीगर्न नपाउँदा अन्न उव्जनीमा कमी हुने किसानहरुले गुनासो गरे । घरको आयस्रोत कमजोर हुनेहरुलाई एकवाली लगाउँदा धेरै समस्या पर्ने गरेको छ ।
माडीखोलाको पानी ल्याउने विषयमा आफूहरु लागिरहेको स्वर्गद्धारी नगरपालिकाका नगरप्रमुख नेत्र बहादुर रोकायले बताए । जिल्लामा संचालित लुंग्रिमाडी करीडोर सिंचाई आयोजनासँग सम्वन्य गरेर केही वर्षभित्रमै सिंचाइको सहज पहुँच पु¥याउनेमा उनले विश्वस्त दिलाए । वर्षौदेखि अँधुरै रहेको लुंग्रिमाडी सिंचाइ आयोजनाले किसानहरुलाई आश्वासन मात्र दिएको समेत उनले सुनाए । ‘धेरै किसानहरुको खेत बाँझै छ । समयमा रोपाइँ हुनै सक्दैन’,उनले भने,‘स्थानीय सरकारले पहल गर्छ ।’ पञ्चायतदेखि यस क्षेत्रका किसानहरुको एउटै माग सिंचाइ बनिरहेको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
