स्थानीय तहमा मनपरी सुबिधा
भैरहवा /बुटवल : रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिकाका मेयर बासुदेव घिमिरेले तामझाम सहित सेवा सुबिधा नलिने घोषणा गरे । पहिलो वर्षको तलव छात्रबृत्तिमा बाँडे । तर नगरपालिकाका वडाध्यक्षहरुले भने प्रदेश सरकारको ऐन विपरित सेवा सुबिधा लिदै आएका छन् ।
सेवा सुविधा सम्बन्धी ऐन नआउदै तिलोत्तमा वडाध्यक्षलाई मासिक १० लिटर इन्धन र एक हजार रुपैया सञ्चार खर्च दिने निर्णय गरेको थियो । ऐन आएपछि जनप्रतिनिधिले सुरुदेखिको नै तलव बुझे । ऐनले नदिएको निर्णय नया आर्थिक वर्षमा समेत यथावत छ ।
वडाध्यक्षलाई दिइएको यो सुबिधाले नगरपालिकाको वार्षिक करिव पाच लाख ब्ययभार थप्छ । नगरपालिकाका लेखा अधिकृत धनिश्वर पोख्रेलले त्यती धेरै सुबिधा नभएकाले यो वर्ष पनि निरन्तर रहेको बताए ।
तिलोत्तमा जस्तै रुपन्देहीका अन्य स्थानिय तहका जनप्रतिनिधिहरुले कानून विपरित सवारी साधन र इन्धनको सुविधा लिइरहेका छन् । कतिपय गाउँपालिकामा वडाध्यक्षहरुलाई मोटरसाइकल उपलब्ध गराइएको छ । वडासदस्य सम्मले यातायत खर्च र इन्धन लिने गरेका छन् । प्रदेश सरकारले गत जेठमा जारी गरेको स्थानिय तहका पदाधिकारी तथा सदस्यले पाउने सुविधा सम्बन्धी ऐनमा स्थानिय तहका प्रमुखले मात्र सवारी साधन सुविधा पाउने उल्लेख छ ।
शुद्धोधन गाउँपालिकामा स्थानिय तहका वडाअध्यक्षहरुलाई समेत मोटरसाइकल उपलब्ध गराइएको छ । वडाअध्यक्षहरुले मोटरसाइकिल सँगै वडाको कोषबाट इन्धन सुविधा समेत लिने गरेका छन् । ‘वडा सञ्चालनको लागि प्रति वडा मासिक ५० हजार छुट्याएका छौं । उहाँहरुले वडाकै कोषबाट आवश्यकता अनुसार इन्धन लिनुहुन्छ ।’ गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत अनन्तपाणी मरासिनिले भने ।
परि श्रमिक र सुविधा सम्बन्धी ऐनको दफा ५ मा यातायात सुविधा शिर्षकमा स्थानिय तहका प्रमुख बाहेक अरु जनप्रतिनिधिले ५ किलोमिटर भन्दा बढी पैदल हिड्न परेमा वा सवारी साधनमा आधाघण्टा भन्दा बढी लागेमा मात्र यातायात खर्च पाउने उल्लेख छ । तर स्थानिय तहका वडाअध्यक्षदेखी सदस्यसम्मले मनपरी रुपमा यातायात खर्च लिइरहेका छन् ।
रुपन्देहीको कञ्चन गाउँपालिकामा पनि वडाध्यक्षहरुले सरकारी मोटरसाइकिल सुविधा उपयोग गरिरहेका छन् । त्यसबाहेक वडाध्यक्षले मासिक २० लिटर तेल, कार्यापालिका सदस्यले १५ लिटर र सदस्यहरुले १ हजार बराबरको यातायात खर्च लिने गरेका छन् । यातायात खर्च सबै जनप्रतिनिधिले उपयोग गर्ने गरेको कञ्चन ५ का वडाध्यक्ष कृष्णप्रसाद अधिकारीले बताए । ‘असार सम्मको यो सुविधा लिएका छौं । अब यातायात खर्च कटौती हुन्छ भन्ने सुन्नमा आएको छ ।’ उनले भने ।
गैडहवा गाउँपालीकाले पनि प्रत्येक वडा अध्यक्षहरुलाई मोटरसाइकल उपलब्ध गराएको छ । त्यसबाहेक २५ सय रुपैया बराबरको तेल खर्च पनि उपलब्ध गराउँदै आएको छ । वडा सदस्यहरुको लागि मासिक ५ लिटर तेल दिने गरेको छ । उता रुपन्देहीको देबदह नगरपालिकामा वडाध्यक्षहरुले आफ्नै सवारी साधन प्रयोग गरेका छन् । तर मासिक २ हजार देखी ३ हजारसम्मको मासिक तेल सुविधा भने लिने गरेका छन् । यस अघि बैठक भत्ता मात्र लिने गरेको देबदह ५ का वडाध्यक्ष झिल्लुप्रसाद न्यौपानेले बताए ।
रुपन्देहीको सैनामैना नगरपालिकामा जनप्रतिनिधिहरुले बैठक भत्ता स्वरुप अतिरिक्त ५ सय रुपैैया समेत लिने गरेका छन् । ऐनमा बैठक भत्ता एक हजार लिन पाउने व्यवस्था छ । नगरपालिकाको लागि प्रदेश सरकारले सेवा सुविधा तोक्न भन्दा पहिलेदेखी नै बैठक भत्ता एक हजार र यातायात खर्च स्वरुप ५ सय रुपैया जनप्रतिनिधिले लिने गरेका थिए । सेवा सुविधा तोकिपछि जनप्रतिनिधिहरुले गत आर्थिक वर्षको तलब भत्ता एकमुष्ट रुपमा पाइसकेका छन् । यो आर्थिक वर्षको तलब भत्ता दिने काम बाँकी भएपनि यातायात खर्च स्वरुपको ५ सय रुपैया दिने नदिने बारे कुनै निर्णय नभएको नगरपालिकाका सुचना अधिकारी मणीराज पौडेलले बताए ।
रुपन्देहीको सिद्धार्थनगर नगरपालिकाले आर्थिक वर्ष ०७४÷०७५ मा जनप्रतिनिधी पदाधिकारी (मेयर, उपमेयर र वडाअध्यक्ष) ले प्रयोग गर्ने सवारी साधनको इन्धनको लागि नगर सभाबाट ८ लाख रुपैयाँ बिनियोजन गर्यो ।
नगरपालिकाका मेयरले आफु चढ्ने बा १ झ ३११६ नम्बरको गाडीमा वर्षभरीमा २ हजार ४ सय ७१ लिटर इन्धन (डिजल) प्रयोग गरे । त्यस्तै नगरपालिकाको उपमेयरले आफु चढ्ने लु २ झ ४०७ नम्बरको गाडीमा वर्ष भरीमा १ हजार ८ सय ३६ लिटर इन्धन (डिजल) प्रयोग गरेको नगरपालिकाका सूचना अधिकारी देव ज्ञवालीले बताए ।
नगरपालिकामा रहेको १३ वडाका वडाअध्यक्षहरु प्रति महिना १० लिटर इन्धन (पेट्रोल) उपयोग गरेका छन् । दश लिटरको दरले १३ वटा वडाअध्यक्षले वर्षभरीमा १ हजार ३ सय लिटर पेट्रोल उपयोग गरेका छन् । मेयर र उपमेयरले आफुखुशी इन्धन प्रयोग गर्दै आएपनि वडाअध्यक्षहरुलाई लागि लिटर नै तोकेर आफैले बनाएको नियममा उनीहरुलाई बाँधिएको छ ।
यस वर्ष ८ लाख रुपैयाँलाई बढाएर पदाधिकारीहरुको इन्धनको लागि १२ लाख रुपैयाँ पुराइएको छ । जनप्रतिनिधीहरुको जिम्मेवारी बढ्दै गइरहेको र पेट्रोलियम पदार्थको पनि मूल्य वृद्धि भइरहेको कारण गत वर्ष भन्दा चालु वर्षका लागि ४ लाख रुपैयाँ बढाएर १२ लाख रुपैयाँ पदाधिकारीहरुको इन्धनको लागि विनियोजन गरिएको नगरपालिकाका सूचना अधिकारी ज्ञवालीले बताए ।