दार्चुलामा अब ‘स्याउ जोन’, तर किसानलार्इ बजारकै चिन्ता
कात्तिक १४, २०७५ बुधबार १४:३१:०
दार्चुला : प्रधानमन्त्री कृषि आधुुनिकीकरण परियोजना अन्तरगत दार्चुला जिल्लामा पनि ‘स्याउ जोन’ कार्यक्रम सञ्चालन हुने भएको छ ।
कृषि तथा पशुपंक्षी विकास मन्त्रालय अन्तरगतको उक्त परियोजनाले ६ वर्षमा दार्चुलाको ५ सय हेक्टर जमिनमा स्याउ खेती गरिने बताइएको छ । यही चालु आर्थिक वर्षदेखि सुरु गरी ०८१ सम्म सञ्चालन हुने परियोजनामा ७० प्रतिशत लगानी संघीय सरकार र ३० प्रतिशत स्थानीयको लगानी हुने परियोजना कार्यान्वयन इकाइ दार्चुलाका निम्ति प्रमुख विष्णुप्रसाद ओझा बताए ।
जिल्लाको हिमाली क्षेत्रमा पर्ने व्यास गाउँपालिकाको व्यास, राप्ला र सुन्सेरा, अपी हिमाल गाउँपालिकाको खण्डेश्वरी र सितोला तथा नौगाड गाउँपालिकाको इयरकोटका विभिन्न ठाउँमा स्याउ फलाइने परियोजना कार्यान्वय इकाई कार्यालयले जनाएको छ ।
‘समुद्री सतहबाट २ हजार ५ सयदेखि ३ हजार ५ सय मिटर उचाइसम्मको भू–भागमा स्याउ उत्पादन गर्न सकिने छ,’ उनले भने, ‘स्याउ खेतीका लागि गाउँपालिकासँग समन्वय भइरहेको छ । केही गाउँपालिकाहरूमा माटो परीक्षणको कार्य चलेको छ ।’
व्यास गाउँपालिकामा माटो परीक्षणका लागि प्राविधिकहरूको टोली व्यासको छाङरु र तिंकर गएको छ । स्याउ उत्पादनबाट आयआर्जन गरी जनताको जीवनस्तर माथि उकास्ने उद्देश्यले ‘स्याउ जोन’ लागू कार्यक्रम देशभरका हिमाली जिल्लाहरूमा लागु भएको कार्यालयले जनाएको छ ।
जिल्लाका विभिन्न ठाउँमा उन्नत जातको बीउ, नयाँ पद्धति तथा प्रविधि अपनाएर सुहाउँदो अनुकुल परिस्थिति हेरेर समुद्री सतहबाट २ हजारदेखि ४ हजार मिटरको उचाइमा पनि स्याउ खेती गर्न सकिने कृषि प्राविधिक हरिदत्त जोशी बताउँछन् ।
यो कार्यक्रम लागु भएपछि स्थानीयस्तरमा कृषकहरूको आम्दानीको स्रोत बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ । स्याउको बीउको राम्रो उन्नत जातको लगभग प्रतिकिलो ३५ हजारदेखि ४५ हजारसम्म पर्छ । स्याउको बोटको प्रतिबोट ७५ रुपैयाँदेखि एक हजार ५ सयसम्म पर्ने अनुमान गरिएको छ । चालु आवको कार्यक्रम सञ्चालनका लागि यहाँ १ करोड २३ लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरिएको निमित्त प्रमुख ओझाले जानकारी दिए ।
बजारर्क चिन्ता :
जिल्लाका हिमाली क्षेत्रका किसानले करिब एक दशकयता व्यावसायिक रूपमा स्याउ उत्पादन गर्दै आएका छन् । व्यास र अपी हिमाल गाउँपालिकाका केही ठाउँमा पछिल्ला वर्षहरूमा व्यावसायिक रूपमा स्याउ उत्पादन गरिए पनि ढुवानीको समस्या भोग्दै आएको किसानहरूको गुनासो छ । बजारको समस्याले अधिकांश स्याउ बारीमै कुहिँदा किसान चिन्तित छन् ।
बजार र ढुवानी समस्याका कारण बारीमा फलेको स्याउलाई बजारसम्म पुर्याउन नसक्दा यो क्षेत्रमा व्यावसायिक खेतीमा ठूलो समस्या भोगिरहेको व्यास गाउँपालिकाका अध्यक्ष दिलीप सिंह बुढाथोकीले बताउँछन् ।
राज्यले यहाँको उत्पादित स्याउलाई बजारसम्म सहज रूपमा पुर्याउने व्यवस्था गर्न सके वा स्थानीयस्तरमा स्याउको चिस्यान केन्द्र स्थापना गरे यहाँका सबै स्थानीयले व्यावसायिक स्याउ खेती गर्नसक्ने बुढाथोकी बताउँछन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
