विद्युत् कटौतीको मारमा उद्योग
विराटनगर : प्रदेश १ को प्रमुख औद्योगिक क्षेत्र विराटनगरमा दैनिक १५ पटकसम्म विद्युत् कटौती हुन थालेपछि उद्योगी व्यवसायी समस्यामा परेका छन्। दैनिक हुने औद्योगिक लोडसेडिङ र ट्रिपिङले उद्योगी व्यवसायी मारमा परेका हुन्।
विद्युत् नियमित नहुँदा कच्चा पदार्थ कुहिन र बिग्रन थालेको छ। यसले व्यवसायमा करोडौं घाटा बेहोर्नुपरेको मोरङका उद्योगी व्यवसायीले गुनासो गरेका छन्। उद्योग संगठन मोरङका अध्यक्ष भीम घिमिरेले औद्योगिक लोडसेडिङको समस्या तत्काल समाधान नभए विराटनगर क्षेत्रबाट उत्पादन हुने औद्योगिक वस्तु आधा घट्ने बताए। ‘दैनिक १२÷१५ पटकसम्म विद्युत् कटौती हुन्छ, मेसिन खोल्दाखोल्दै बन्द हुन्छ, जेनेरेटरले धान्ने अवस्था हुँदैन, उद्योगीले उत्पादनका लागि खरिद गरेको कच्चा पदार्थ बिग्रनु त छँदैछ, विद्युत् आउने जाने हुँदा उद्योगका मेसिनसमेत बिग्रने अवस्थामा पुगेका छन्’, अध्यक्ष घिमिरेले भने।
सुनसरी–मोरङ करिडोरमा जस्तो विद्युत्मा समस्या देशका अन्य स्थानमा नभएको उद्योगीको तर्क छ। संगठनका उपाध्यक्ष राजकुमार गोल्छाले यस क्षेत्रमा देशका अन्य औद्योगिक क्षेत्रभन्दा धेरै विद्युत् कटौती हुने गरेको दाबी गरे। उनले भने,‘देशका अन्य स्थानमा यस्तो समस्या छैन, सुनसरी–मोरङ करिडोरमा सबैभन्दा धेरै कटौती छ, अहिले बर्खा लागेपछि त झनै कटौती बढेको छ।’
केही दिनअघि मात्र बाढीले औद्योगिक क्षेत्रमा ठूलो क्षति पुर्याएको र अहिले लगातारको विद्युत् कटौतीले उद्योगी तंग्रने अवस्थामानै नपुगेको उद्योगीको गुनासो छ।
प्राधिकरणको बेवास्ता
सुनसरी–मोरङ करिडोर क्षेत्रमा विद्युत् पोल, तार पुराना हुनुको साथै औद्योगिक क्षेत्रमा राखिएका ट्रान्सफरमर पनि फेर्नुपर्ने अवस्था आएको छ। तर, विद्युत् प्राधिकरणले यसमा ध्यान दिएको छैन। नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ प्रदेश १ का कार्यकारी निर्देशक राधारमण भण्डारीले गर्मीको समयमा मोरङका उद्योग विद्युत्कै कारण चल्न नसक्ने बताए।
मोरङ र सुनसरीका अधिकांश उद्योग कोसी राजमार्ग, विराटनगर–रंगेली र दुहवी–इनरुवा सडकखण्ड आसपासमा छन्। यहाँ सानाठूला गरेर ६ सय उद्योग सञ्चालनमा रहेको नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ प्रदेश १ को तथ्यांकले देखाएको छ। सुनसरी–मोरङ करिडोरबाट यस क्षेत्रमा विद्युत् वितरण गरिँदै आएको छ।
विद्युत् कटौती नरोकिए चाबी सरकारलाई
निरन्तर विद्युत् कटौतीको समस्या झेलेका मेरङका व्यवसायीले यसको समाधान चाँडै नभए उद्योग बन्द गरेर सरकारलाई चाबी बुझाउने चेतावनी दिएका छन्। विद्युत्को भोल्टेज कम हुने कारण औद्योगिक उपकरणमा क्षति पुग्ने गरेको र उत्पादन नहुँदा दैनिक करोडांै घाटा बेहोर्नुपरेको भन्दै मोरङका उद्योगीले विद्युत् प्राधिकरणले अविलम्व समस्या समाधान नगरे उद्योग बन्द गरेर चाबी विद्युत् प्राधिकरणलाई सुम्पने चेतावनी दिएका हुन्।
उद्योग संगठन मोरङका कार्यकारिणी समिति सदस्य तथा उद्योगी सुरेन्द्र गोल्छाले विद्युत््कोे अवस्थाका कारण उद्योग पूर्णक्षमतामा सञ्चालन हुन नसकेको बताए। मोरङका उद्योगी सुनिल धनावतले भने, ‘उद्योगी व्यवसायीले छलफल गरेका छौं। सबैको समस्या एउटै हो। विद्युत् नियमित नभए उद्योग खोलेर कामै छैन। समस्याको समाधान गर्न विकल्प खोज्न र सहयोग गर्न उद्योगी सधैं तयार छांै, तर समाधान नगरे चाबी बुझाउँछौं।’
बाढीले पोल ढल्दा समस्या
सुनसरी–मोरङ करिडोरमा प्राधिकरणले विद्युत् विस्तार गरेको धेरै वर्ष भयो। सबै संरचना पूरा छन्। यस क्षेत्रमा गाडिएका पोल, टाँगिएका तार र राखिएका ट्रान्सफरमर पूरा हुँदा उद्योगमा राम्ररी विद्युत् प्रसारण हुन नगरेको नेपाल विद्युत प्राधिकरणका अधिकारी स्वीकार गर्छन्।
विद्युत् प्राधिकरण विराटनगर शाखा कार्यालयका प्रमुख राजीव सिंहले भारत र नेपालको विद्युत्चेन्जओभर गर्नुपर्ने र बाढीले ढालेको पोल मर्मत र नयाँ राख्नुभएकाले अहिले पटक–पटक विद्युत्अवरुद्ध हुने गरेको बताए। असारमा आएको बाढीका कारण विद्युत् प्राधिकरणलाई ठूलो क्षति हुनुका साथै ठाउँठाउँमा विद्युत्को पोल र पोलमै रूख ढलेकाले विद्युत्लाइनमा समस्या छ। धेरै पोल पुराना भएकाले फेर्ने कामसमेत भइरहेको छ।
दुहवी ग्रिड प्रमुख रेवतकुमार चौधरीले रंगेली, कटहरीका उद्योग लामो दूरीमा स्थापना भएकाले दुहवी ग्रिडबाट त्यस क्षेत्रका उद्योगमा आपूर्ति गरिएको विद्युत्मा भोल्टेज ड्रप हुने समस्या समाधान गर्न प्राधिकरणले काम गरिरहेको बताए।