प्रविधिले किसान खुसी : खेतमै धान काट्ने र झार्ने मेसिन (फोटो र भिडियो)

सिरहा : खेतमा धान बाली पाकिसकेको थियो । किसानलाई बाली भित्र्याउन चटारो छ । लहान नगरपालिका १४ वस्तीपुर गाउँका किसान रामदयाल साह धान काट्न गाउँमा मजदुर खोजे । उनले मजदुर पाएनन् । पाउँदा पनि महँगो ज्याला माग्यो । अन्ततः उनीप्रति घण्टा ६ हजार रुपैयाँमा खेतमै धान काट्ने र पेल्ने मेसिन बोलाए । आफ्नो ७ कठ्ठा खेतको धान ३० मिनेटमै भित्रिआए ।

उनी जस्तै गाउँका वस्तीपुर गाउँका दर्जनौँ किसानले मेसिन लगाएर धान बाली घर भित्रिआएका छन् । किसान धान बाली लगाउने बेला जति मेहनत गर्छ । त्यति मेहनत भित्र्याउन पनि लाग्छ । काट्न, पेलाउन सबै काममा मजदुर लाग्छ । उब्जनी भएको आधी बाली मजदुरकै मजदुरी तिर्नमा सकिन्छ । तर, प्रविधि आएपछि किसानलाई सहज भएको छ ।

‘मजदुरले तीन दिनसम्म लगाएर गर्ने काम मेसिनले एकछिनमै सकायो,’ किसान साहले भने,‘धान भित्र्याउन यसवर्ष खर्च कमै लाग्यो ।’ गाउँमा आजभोलि मजदुर खोज्नपनि झन्झटिलो हुँदै गएको उनले सुनाए । काम गर्न आउँदा ज्याला बढी लाग्छ । खाना, खाजा त्यसमा रक्सी पनि खुवाउनु पर्ने बाध्यता रहेको उनले बताए । प्रविधिले किसानलाई खेती गर्न सहज बनाएको उनले सुनाए । 

‘धानको खेत तयार गर्न ट्याक्टर लगाउनुपर्छ । रोप्न मजदुर लाग्छ । त्यसपछि पानी र मल खाद्य हाल्नुपर्छ,’ सोही खुसीयाली यादवले भने,‘काट्ने बेला फेरि मजदुर । पेल्ने बेला मेसिन । सबैठाउँमा खर्च तिर्दै जाँदा हिसाब बराबर भइहाल्छ ।’ पछिल्लो पटक खेतमै पुगेर मेसिनले काट्ने र पेल्ने काम एकै पटक गर्दा सहज भएको उनले बताए । 

‘गाउँ–गाउँमा मजदुर भेट्दैन् । सबै काम गर्ने बैदेशिक रोजगारमा गएका छन्,’ रामप्रसाद यादवले भने, ‘खेती गर्न अप्ठ्यारो लागिरहेको बेला प्रविधिले साहस थपेको छ ।’ सरकारले किसानलाई मल र विउविजनमा सहुलियत गरिदिए खेती गर्न आकर्षित हुने उनको भनाइ छ । खेतबाट धान भकारी राख्दा सम्म हप्तौँ लाग्थ्यो अब प्रविधि आएपछि एकैदिनमै त्यति काम भइरहेको उनले सुनाए।