दाङ: एक सातादेखिको अविरल वर्षाका कारण दाङका धेरै क्षेत्रहरु डुवानमा परेका छन् ।
बस्ती र बजार समेत डुवान भएका छन् भने, कतिपय सडक, पुलपुलेसा बगेका छन् । यस्तै बाढी र पहिरोको उच्च जोखिममा दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिकामा रहेको पातुखोला क्षेत्र पनि उच्च जोखिममा रहेको छ ।
राष्ट्रिय स्तरमा नै सबै भन्दा बढी जोखिम क्षेत्रको रुपमा मानिएको तुलसीपुरको पातुखोला क्षेत्र अहिले पनि उच्च जोखिममा रहेको छ ।
लामो समयदेखि खोलाकै रुपमा बगेको उक्त क्षेत्र नेपालमा चलेको सशस्त्र द्वन्द्वको समयदेखि मानवीय अतिक्रमणमा परेको थियो । झण्डै १८/२० वर्षको अवधिका खोला कुलोमा परिणत भएको छ । बगर बजार र बस्तीमा परिणत भएको छ ।
पातुखोला क्षेत्रको ५ किलोमिटर क्षेत्र अहिले पूर्ण रुपमा बस्तीको रुपमा विकास भएपछि यो क्षेत्र उच्च जोखिममा देखिएको हो । मानवीय लापरवाहीका कारण अहिले यो क्षेत्र उच्च जोमिममा रहेको र यसका लागि सरकारले सुरक्षाको उपायहरु खोजिरहेको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नं ९का वडा अध्यक्ष घनश्याम ढकालले बताए ।
उनले जनप्रतिनिधि विहीन अवस्थामा भूमाफियाको सक्रियताको कारण बगर बस्तीमा रुपान्तरण भएको र खोला नहरका परिणत भएको बताए । जनप्रतिनिधि नभएको बीचको १५ वर्षमा पातुखोलामा चलखेल भएको बताए । संरक्षणका लागि तीनै तहका सरकार जुटेको भए पनि त्यो पर्याप्त नभएको बताए ।
बाढीले विभिन्न सममा पुर्याएको क्षति र भविष्यमा गर्नसक्ने क्षतिको सम्भावित क्षेत्र हेर्दा यो क्षेत्र उच्च जोखिमपूर्ण स्थान रहेको स्थानीयहरुको भनाइ छ । प्रकृतिलाई मानवीय चुनौत दिइरहेकोले कालान्तरमा खोलाले आफ्नो लय समात्ने ठूलो जोखिम रहने स्थानीय नारायण भण्डारीले बताए ।
उनले विपतका नाममा त्यही क्षेत्रमा राज्यले पछि राहातको नाममा थुप्रै पैसा समेत खर्च गर्नु पर्ने अवस्था रहने भन्दै त्यो अवस्था आउन नदिन समयमा नै सोच्नुपर्ने बताए । यसमा अहिले नै सहज भएका सबै सुरक्षित हुने अवस्था आउने तर्क गरे ।
पातुखोलाको सिरान सल्यानको कपुरकोट क्षेत्र हो । त्यो क्षेत्र केही वर्षदेखि दलदल क्षेत्र बनेकाले पहिरोको समेत उच्च जोखिम रहेको र पहिरो खस्ने वित्तिकै त्यसको असर तुलसीपुर क्षेत्रमा पर्ने र पातुखोला क्षेत्र पूर्णरुपमा प्रभावित रहने अवस्था छ । पातुखोला क्षेत्रमा मात्रै हजारै घरहरु निर्माण गरिएका छन् भने, दशौँ हजार मानिसहरु बसोबास गर्दैआएका छन् ।
स्थानीय पदम केसीले पातुखोला संरक्षणका लागि तटबन्धहरु निर्माण भइरहेको भए पनि जोखिम भने कम नभएको बताए । उनले बगरको बस्ती र बजार भएकाले जुनकुनै समयमा पनि समस्या आउन सक्ने उल्लेख गरे ।
तुलसीपुर उपमहानगरपालिका १ राम्रीको फेदीबाट उरहरीको सुकौरा बबइसम्म पर्ने पातुखोलाको रेड क्षेत्र पहिचान र खोजी गर्न यसअघि नै प्रयास भएको थियो । यसका साथै भविस्यमा गर्ने क्षतिको विषयमा अध्ययन अनुसन्धान समेत गरिएको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
