काठमाडौं : सरोकारवालाहरूले नेपालको धितोपत्र बजारमा दीर्घकालीन स्थायित्वमा जोड दिएका छन्। धितोपत्र बजारको नियामक नेपाल धितोपत्र बोर्ड तथा सरोकारवालाहरू बजार, लगानीकर्ता र ब्रोकरहरूले नयाँ औजार तथा विकल्पको अभ्यास र नीतिगत सुधारमार्फत् बजारलार्ई परिपक्व बनाउन सकिने बताएका हुन्।
नेपाल आर्थिक पत्रकार संघ (नाफिज)ले आयोजना गरेको आर्थिक मन्दिमा पुँजीबजारः सम्भावना र चुनौती विषयक अन्तरक्रिया कार्यक्रममा बोल्दै नेपाल धितोपत्र बोर्डका अध्यक्ष रमेशकुमार हमालले केही सातामै मार्जिन ट्रेडिङसम्बन्धी नीति आउने बताए। ‘केही दिनमा मै ब्रोकरमार्फत प्रवाह हुने मार्जिन ट्रेडिङ सम्बन्धी नीति कार्यान्वयनमा आउँछ,’ अध्यक्ष हमालले भने। त्यसका लागि ‘इन्ट्रा डे ट्रेडिङ’ पनि सञ्चालन हुने जानकारी दिए। ‘धितोपत्र बजारको रिफर्म गर्ने आँट र विज्ञता बोर्ड टिमसँग छ,’ उनले भने, ‘समग्र अर्थतन्त्रमा देखिएको निराशाले सेयर बजारमा पनि केही कन्फिडेन्टमा कमी देखिएको छ। तर, अर्थतन्त्रका सूचक खराब अवस्थामा नभएको र अझै सुधारउन्मुख भएको छ। सबै सकारात्मक हुनुपर्छ। कन्फीडेन्को कमी छ, त्यसलार्ई बढाउनुपर्छ।’
बोर्डले हाइड्रोपावर तथा वास्तविक क्षेत्रका कम्पनीमा स्वतन्त्र सञ्चालकहरूको छुट्टै योग्यता तोक्ने पनि उनको भनाइ छ। अध्यक्ष हमालले ब्रोकर कमिसन घटाउने पक्षमा बोर्ड नभएको स्पष्ट पारे।
बोर्डले हकप्रद सेयर बारे पनि नयाँ नियम ल्याउने तयारी गरिरहेको छ। साथै सार्वजनिक निष्कासनमा बुक बिल्डिङ विधिमा पनि चाँडै ब्रेक थ्रु हुने विश्वास बोर्डको छ। अध्यक्ष हमालले सार्वजनिक निष्कासनमा १० कित्ते नीतिमा पनि केही पुनरावलोकन गर्ने संकेत गरेका छन्।
‘बोर्डले समग्र बजार र अवस्थाका विश्लेषण र अध्ययन गरेर सुझबुझ पूर्ण निर्णय गर्छ,’ उनले भने, ‘१० कित्ते नीति पुनरावलोकन गर्नु पर्नेछ। त्यसबारे अध्ययन गर्नेछौं।’ बजारमा संस्थागत लगानीकर्ताको अभाव भएको बोर्डको निष्कर्ष छ। पछिल्लो समय नेप्से इन्डेक्स र बजार पुँजीकरणलार्ई समयानुकुल रूपमा वैज्ञानिक बनाउनु पर्ने आवाज उठेको छ। साथै, धितोपत्र बोर्डले रियल टाइम निगरानीको आवश्यकता औंल्याएको छ।
स्टक ब्रोकर एसोसिएसन अफ नेपालका अध्यक्ष धर्मराज सापकोटा मार्जिन ट्रेडिङअन्तगर्तत रिकभरीमा नीतिगत सहयोग चाहिने आवश्यकता औंल्याउँछन्। यस्तै, अक्सन मार्केट र सेटलमेन्ट ग्यासेन्टी फन्ड जस्ता उपकरण ल्याएर बजारमा स्थायित्व कायम गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ।
‘मार्जिङ ट्रेडिङको लागि ऐनमै व्यवस्था गर्नुपर्छ, त्यसो हुँदा सेटलमेन्टमा सहज हुनेछ,’ सापकोटोले भने। सापकोटाका अनुसार हाइड्रोपावरलगायत वास्तविक क्षेत्रका कम्पनीमा लकइन अवधि सकिएलगत्तै सप्लार्ई चाप बढ्नेछ र त्यस्तो बेलामा मूल्य कम भएको भन्दै लगानीकर्ताले सेयर किन्न थाले फस्नेतर्फ सजग रहन अनुरोध गरे।
धितोपत्र ब्रोकर एसोसिएसनका महासचिव कृष्ण गिरी नेप्सेमा नै सूचिकृत कम्पनीको लकिङ डाटा उपलब्ध हुनुपर्ने बताउँछन्। मनिटरी मार्केटको ट्रेजरी बिललगायतका औजारहरू पनि धितोपत्र बजारमा नभएको भन्दै थप उपकरण विस्तारमा जोड उनले दिए। उनले इन्डेक्स फन्ड, सर्ट सेल जस्ता औजार बजारमा चाहिने बताए। सर्ट सेल नभएपनि इन्ट्रा डे ट्रेडिङ जस्ता औजार ल्याउनुपर्ने गिरीको भनाइ छ।
नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका कार्यकारी सदस्यसमेत रहेका सेयर लगानीकर्ता अम्बिकाप्रसाद पौडेल सेयर बजार कति घट्यो र प्रभावित भयो भनेर हेर्नको लागि बढ्दाको इन्डेक्स र बजार पुँजीकरण मात्रै पर्याप्त नहुने बताउँछन्।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
