दुई सय बालबालिका विद्यालयबाहिर

सुर्खेतः विद्यालय उमेरका बालबालिकालाई विद्यालयमा ल्याउन हरेक वर्ष भर्ना अभियान सञ्चालन गरिए पनि सर्खेतमा अहिले करिब दई सय बालबालिका विद्यालयभन्दा बाहिर छन् । जिल्ला शिक्षा कार्यालयको तथ्यांकमा नै अझै पनि जिल्लामा एक सय ७१ जना विद्यालय उमेरका बालबालिका विद्यालयभन्दा बाहिर रहेको उल्लेख छ ।

प्रत्येक वर्ष भर्ना अभियान सञ्चालन गरेर सबै बालबालिकालाई विद्यालयमा ल्याउने प्रयास हँदै आएको छ । तर विभिन्न कारणले गर्दा सर्खेतमा अहिले पनि एक सय ७१ जना बालबालिका विद्यालयमा भर्ना नभएको शिक्षा कार्यालयले जनाएको छ । जिल्लाभरका विद्यालयले शिक्षा कार्यालयमा दिएको तथ्यांकमा ती बालबालिका विद्यालयभन्दा बाहिर रहेको जनाइएको हो ।

आर्थिक अभाव, घरको काम, अभिभावक नहन, शारीरिक अपांगता, विद्यालय जान डराएका कारण र बालविवाह गरेका कारण उनीहरू विद्यालयबाहिर रहेको शिक्षा कार्यालयको भनाइ छ ।

शिक्षा कार्यालयले बितेको आर्थिक वर्षमा कार्यालयबाट सम्पन्न भएका काम र सफलता सार्वजनिक गर्दै यस्तो जनाएको हो । जिल्लामा विद्यालय उमेरका बालबालिकालाई विद्यालयमा ल्याउन चनौती रहेको कार्यालयले जनाएको हो ।

कार्यालयका अनसार अहिले जिल्लाका एक सय बालक र ७१ जना बालिका विद्यालयभन्दा बाहिर रहेका छन् । सहायक जिल्ला शिक्षा अधिकारी नीलकण्ठ रेग्मीले बाबआमासँगै भारत गएका कारण ५४, विद्यालय टाढा भएकाले २५, आर्थिक अभावका कारण २४, घरको कामले ११ र बाल श्रमिक ५ जना विद्यालयमा नगएको बताए ।

उनका अनसार पढ्ने मन नभएका ८, शारीरिक अपांगताका कारण १८, पाको उमेर भएका कारण ३, विद्यालय जान डराएर १, सस्तमनिस्थतिका कारण ९ र बालविवाह गरेका कारण १ जना विद्यालय उमेरका बालबालिका विद्यालय गएका छैनन् ।

 

वीरेन्द्रनगरमा रहेको जिल्ला शिक्षा कार्यालय सर्खेतको भवन ।अन्नपूर्ण

जिल्ला शिक्षा अधिकारी दीपा हमालले भनिन्, ‘अझैं पनि बालबालिका विद्यालयबाहिर छन्, उनीहरू सबैलाई विद्यालयमा ल्याउन धेरै चनौती छ । यो काममा सामूहिक प्रयास आवश्यक छ, हामी अब यसमा केन्द्रित हनेछौं ।' विद्यालय उमेरका कोही पनि बालबालिका शिक्षाबाट वञ्चित हन नहने उनको भनाइ छ । त्यसका लागि कार्यालय लागि परेको समेत जिल्ला शिक्षा अधिकारी हमालले जानकारी दिइन् ।

शिक्षा कार्यालयको तथ्यांकमा एक सय ७१ जना मात्र बालबालिका विद्यालयबाहिर रहेको जनाइए पनि अरू बालबालिका पनि विद्यालयबाहिर रहेको हन सक्ने सरोकारवालाले बताएका छन् । आर्थिक अभावकै कारण बालबालिकालाई अभिभावकले नै विद्यालयमा नपठाउने गरेको भन्दै सरोकारवालाले यसतर्फ ध्यान दिन आग्रह गरेका छन् ।

यस्तै शिक्षा कार्यालयले गएको आर्थिक वर्षमा जिल्लाको शैक्षिक गणस्तर वृद्धिका लागि विभिन्न काम गरिएको जानकारी दिएको छ । विद्यालयलाई बालमैत्री बनाउने अभियान सर भएको, विद्यालयमा बिहानी कक्षामा रोक लगाइएको, शिक्षकको दरबन्दी मिलान गरिएको, जिल्लाका चारवटा प्रवि समायोजन गरिएको, विद्यालयमा अंग्रेजी माध्यमबाट पनि पढाइ सर भएको र सरोकारवालासँग समन्वय भइरहेको कार्यालयले जनाएको छ ।

शिक्षा कार्यालयले बितेको आर्थिक वर्षमा कार्यालयमा विनियोजन भएकोमध्ये ६ करोड रकम काम सम्पन्न नहँदा फिर्ता भएको जनाएको छ । यस्तै चालू आर्थिक वर्षमा जिल्लाको शैक्षिक गणस्तर वृद्धिका लागि थप कार्यक्रम र योजनासमेत कार्यालयले तय गरेको छ । दरबन्दी अभाव, समयमा नै बजेट निकासा नहन, भौतिक सविधाको कमी र पाठ्यपस्तकको अभावले गर्दा गणस्तर वृद्धिमा चनौती थपिएको जिल्ला शिक्षा अधिकारी हमालको भनाइ छ ।