दृष्टिविहीनको सगरमाथा सपना
संसारै नदेख्नेलाई संसार कस्तो लाग्छ होला ? हरेक चिजको रङ कालोबाहेक केही नदेखेको व्यक्तिले सपना चाहिँ कुन रङको देख्छन् ? सदा ब्रह्माण्डको कालो रङमात्र ठम्याएका एक दृष्टिविहीनले संसारकै निख्खर सेतो सगरमाथा चढ्ने सपना देखेको सुन्दा धेरैलाई अपत्यारिलो लाग्नु स्वाभाविक हो । विश्वकै अग्लो शिखर सगरमाथा चढेर यसअघि अमेरिकी दृष्टिविहीन नागरिक एरिक वाइमेरले नयाँ कीर्तिमान राखिसकेका छन् ।
वाइमेरजस्तै नेपालका एक दृष्टिविहीन अमिट केसीले पनि सगरमाथा चढ्ने सपना देखेका छन् । यसलाई दुनियाँले तबमात्रै पत्याउनेछ, जब उनको सपना साकार हुनेछ ।
बागलुङ सुर्कवामा जन्मेका अमिट जन्मजातै दृष्टिविहीन हुन् । उनको आरोहण यात्रा आगामी चैत्र २० गते प्रारम्भ हुँदैछ । ह्वाइट केनको सहाराले हिँड्डुल गर्ने अमिटले त्यसकै पूर्वपरीक्षास्वरूप ६ हजार एक सय ८६ मिटर अग्लो सोलुखुम्बुको 'आइल्यान्ड पिक' र ६ हजार ६ सय ६५ मिटरको 'मेरा पिक'को सफल आरोहण गरिसकेका छन् । यी दुई हिमाल आरोहणले उनमा आत्मविश्वास बढेको छ ।
'यी दुई टाकुरा त सजिलै चढेँ ! सगरमाथा कसो नचढुँला र ? ' उनी भन्छन्, 'यी दुई हिमाल चढ्नु मेरा लागि ठूलो परीक्षा थियो, जसलाई सहजै पास गरेँ ।'
सबलांगलाई जस्तो सहज अवश्य हुँदैन नेत्रहीनको हिमाल आरोहण । 'मलाई निकै सकस भएको थियो तर पनि म सफल भएँ,' उनी आफ्नो प्रारम्भिक आरोहण अनुभव सुनाउँछन्, 'गाइडको निर्देशनमा शरीरदेखि खुट्टाको सन्तुलन मिलाएर उक्लनुपर्ने हुन्थ्यो । कतिपय ठाउँमा चार हात खुट्टा घिस्रिएर पनि हिँड्नुपर्यो ।'
०००
सगरमाथा चढ्ने आत्मविश्वास कसरी पलायो उनमा ? दृष्टिविहीनका लागि सूचना तथा प्रविधि सहजीकरण अभियानमा संलग्न उनका साथी खुमराज शर्माले उनमा आत्मविश्वासको ज्योति भरिदिए । शर्माको सम्पर्कमार्फत एक अमेरिकी नागरिक क्लेफसँग उनको संगत भयो । क्लेफमार्फत उनले रक क्लाइम्बिङदेखि एडभेन्चर्सअन्तरर्गतका अरू खेल सिके र निःशुल्क तालिम लिए । क्लेफको त्यो हौसला र साथले उनको साहसको चुली पनि उच्च भयो ।
उनको गाउँबाटै देखिन्छन्-धौलागिरि, अन्नपूर्ण र माछापुच्छ्रे हिमशृंखलाका दुई दर्जन बढी सेता टाकुरा । तर, अमिटले कहिल्यै ती टाकुराको वास्तविक आकृति देखेका छैनन् । अरुले भनेको विम्बलाई मस्तिष्कमा टाँगेर उनी हिमालको महसुससम्म गर्न सक्छन् । 'हिमाल भनेका हिउँले ढाकिरहने पहाड नै हुन्' भन्ने ठान्थे उनी । आइसल्यान्ड र मेरा पिक आरोहणसँगै उनले हिमाललाई अझ फरक किसिमले महसुस गरेका छन् । अब उनको मस्तिष्कमा एउटै अजंगको हिमाल छ । त्यो उनको लक्ष्यको हिमाल हो, विश्वकै शिर सगरमाथा बनेर उभिएको छ जो ।
अब उनको उद्देश्य नै सगरमाथा भएको छ । सुरुमा त उनको यो अठोटलाई परिवारका सदस्यले नै पत्याएनन् । तर, जब छापादेखि विद्युतीय सञ्चार माध्यमबाट 'सगरमाथा-सपना' समाचार बनेर फैलियो अनि मात्र परिवारलाई त्यो खबर विश्वसनीय लाग्यो । अहिले उनको अभियानप्रति परिवार सकारात्मक छ ।
'दृष्टिविहीन हुनु जिन्दगीको आर्थिक अपूर्णता हो । जिन्दगीमा हिम्मत गर्ने हो भने असम्भव केही छैन,' उनी निकै सकारात्मक देखिन्छन् यतिखेर, 'तर, आफूले गर्ने कामप्रति निरन्तर मेहनत, विश्वास र अठोट चाहिँ हुनैपर्छ । चुनौतीलाई अवसरमा परिणत गर्न सक्नुपर्छ ।' आफू जिन्दगीमा जहिल्यै दृढनिश्चयी र आत्मविश्वासी रहेको उनी सुनाउँछन् ।
०००
अमिट अहिले सबै प्रक्रिया पूरा गरेर एउटा दिनको प्रतीक्षामा छन्, जुन दिन उनलाई संसारले चिन्नेछ । चार वर्षअघिदेखि मस्तिष्कमा हुर्काइराखेको उनको अठोटले फल लाउन अब केही महिनामात्र बाँकी छ । आगामी चैत्र २० गते उनी आफ्नो समूहका साथ काठमाडौंबाट सगरमाथातर्फ प्रस्थान गर्दैछन् । साइतदेखि आरोहणसम्मको समयावधि ६५ दिन तोकिएको छ । 'दिनहरू नजिकिँदै जाँदा सपनाहरू पनि 'सगरमाथा' मात्रै चढेको देख्छु,' उनी मुस्कुराउँदै सुनाउँछन् ।
उनको यो सपना साकार तुल्याउन अनेक सहयोगी हात फेला परेका छन् । राज्यदेखि उनका शुभचिन्तक सबैले साथ दिइरहेका छन् । सरकारले १० लाख नगद दिएको त छ नै । आरोहण गर्दा तिर्नुपर्ने राजस्वबापतको सबै बिमा रकम पनि मिनाहा गरिदिएको छ । तर पनि उनलाई थप ५० लाख रकम जोहो गर्नु छ । उनको यो बजेट अनुभवी गाइड, आरोहण गर्दा लाग्ने उपकरण, लत्ताकपडा र अरू सहायक सामग्री खरिदका लागि खर्च हुनेछ ।
आर्थिक सहयोग जुटाउन उनी आफैं दौडधुप गरिरहेका छन् । 'थुप्रै संघसंस्था र व्यक्तिहरूले सहयोगको आश्वासन त दिएका छन् तर रकम भने हात पर्न सकेको छैन । खाँचो भनेको अर्थको नै हो । धेरै आश्वासनभन्दा पनि जसले जे–जति सकिन्छ, सहयोग हात परे हुन्थ्यो,' उनी गुनासो पोख्छन् ।
०००
समाजशास्त्रमा स्नातकोत्तर गरेका अमिटले गुजाराका लागि लामो समय बागलुङ बजारको एक स्कुलमा शिक्षण पेसा गरे । पछि सगरमाथा चढ्ने सोचकै कारण उनले मास्टरी छोडिदिए । अनेक दुःख-संघर्ष, केही कठोर निर्णय र हिम्मतले आज यो स्थितिसम्म ल्याइपुर्याएको छ उनलाई ।
उनको सफलताको बलियो आधार आफ्नै जीवनसंगिनी विद्या केसी बनेकी छिन् । दुई सन्तानलाई सम्हालेर अमिटलाई सगरमाथा चढ्ने आँट र हौसला उनले दिनदिनै भरेकी छन् । सबैको साथ-सहयोग पाएर यो अठोट पूर्ण भएको दिन उनलाई संसार जितेझैं लाग्नेछ ।