सिस्टम बसाल्नु नै ठूलो कुरा हो । नेपाल टेलिकमले अबको केही समयमा आफ्नो छुट्टै सिस्टम पाउनेछ । यसका लागि एक वर्षको अवधि लाग्ने अनुमान छ । अहिले टेलिकमको गुणस्तरमा पनि ठूलो सुधार आइसकेको छ । सेवा विस्तार भएको छ । यति हुँदाहुँदै पनि निजी क्षेत्रले जस्तो रफ्तार टेलिकमले लिन नसकेकामा गुनासो भने आइरहेको छ । हामीले सेवाग्राहीको गुनासो नै नआउने गरी काम गर्न सकेका छैनौं । त्यसमा अनेकौं कारण छन् ।
टेलिकमको सबैभन्दा ठूलो हिस्सा सरकारी भएकाले यसलाई आफ्नै नियम कानुनले बाँधेको छ । टेलिकमले काम गर्दा निजीजस्तो एकल निर्णयले हुँदैन । हाम्रो आफ्नै ऐन छ । यसले सार्वजनिक खरिद ऐन तथा नियमावलीमा टेकेर मात्रै अघि बढ्नु पर्छ । प्रक्रिया पुर्याएर अगाडि बढ्नुपर्ने भएकाले ढिला हुने पनि गरेको छ । हामीले हरेक खरिद प्रक्रियालाई अनिवार्य टेन्डर गर्नुपर्ने हुन्छ । टेन्डर गर्दा सामान्यतया ४५ दिन बितिहाल्छ । हामीलाई यहाँ त, हात खुट्टा बाँधेर धावकसँग दौडिन पठाएजस्तै हो । खुलेआम दौडनेसामु घिस्रिँदै सीमारेखा पार गर्नुपर्ने अवस्था हामीलाई छ । यस्तो अवस्थामा पनि टेलिकमले ग्राहकलाई दिने सेवामा कुनै कन्जुस्याइँ भने गरेका छैनौं । हामी सरकारी संस्था भएकाले नाफामुखीभन्दा सेवालाई प्राथमिकता दिइरहेका छौं । ग्राहक जहाँ छन्, त्यहाँ टेलिकमको सेवा पुगोस् भन्ने हाम्रो चाहना हो । त्यहीअनुसार काम पनि भएको छ ।
पछिल्लो एक वर्षको अवधिमा टेलिकमले आफ्नो सेवालाई निकै प्राथमिकतासाथ अगाडि बढाएको छ । विशेष गरी फोरजी, फाइबर टु दि होम र मोबाइल मनीलाई प्राथमिकता दिएका छौं । फोरजी सेवा काठमाडौं र पोखरामा विस्तार भइसक्यो ।
अहिलेको समय भनेकै फोरजी प्रविधिको हो । यो प्रविधिको सहायताले नेपालजस्तो भूभाग भएको ठाउँमा जस्तोसुकै काम पनि सम्भव हुनेछ । टेलिकमले फोरजीलाई प्राथमिकता दिएकै कारण अब एकै पटक देशभर विस्तार योजना बनाइरहेको छ । फाइवर टु दी होमलाई पनि व्यवस्थित र ग्राहकमैत्री बनाउने काम भइरहेको छ । टेलिकम ग्राहकलाई घरमै गएर ग्राहकले खोजेजस्तो सेवा दिन सक्ने अवस्थामा पुगेको छ । यसका लागि एक्सचेन्ज गेट–वे विस्तार भएको छ । टेलिकमले ग्राहकलाई डाटा र भ्वाइस सेवामा विभिन्न आकर्षण योजनासमेत प्रस्तुत गरिरहेको छ । यसको प्रतिफलस्वरूप डाटा सर्भिसमा ठूलो सफलता हात पारेको छ । फोरजीको सुरुवात पछि करिब ४० प्रतिशत हाराहारीमा डाटा सर्भिसमा वृद्धि भएको छ ।
अहिले नेपालको ६० प्रतिशत मानिसले नेपाल टेलिकमको सेवा प्रयोग गरिरहेका छन् । ३० प्रतिशतले डाटा प्याकेज प्रयोग गर्छन् । डाटा प्याकेजको तुलनमा डबल भ्वाइस प्रयोग भएको छ । फोरजीको विस्तारपछि डाटा प्याकेजमा उल्लेखनीय सफलता मिलेको छ । डाटा सर्भिसबाट हुने गरेको आम्दानीमा ४० प्रतिशत वृद्धि भएको छ ।
फोरजी सेवा
फोरजी सेवा टेलिकमको महŒवाकांक्षी योजना हो । अहिले पहिलो प्राथमिकतासाथ अघि बढेको छ । देशभर पुग्ने योजना अगाडि बढेको भए पनि अबको केही समयमै भैरहवामा फोरजी सेवा विस्तार हुँदै छ । फोरजी विस्तारको कार्ययोजना व्यापक बनिरहेको छ । जसको मोटामोटी खाका तयार भइसकेको छ । ग्राहकले फोरजी सेवा यो स्थानमा छ त्यो स्थानमा मात्र छ भन्नु नपरोस् भनेरै देशैभरको योजना अगाडि सारिएको हो । यसको विस्तार पहिले अब क्षेत्रगत रूपमा हुँदै देशभर पुग्दै छौं । अहिले टेलिकमको सेवा पुगेको सबै ठाउँमा फोरजी सेवा पुग्नेछ । यो सेवा गुणस्तरीय पनि हुनेछ ।
अहिले टेलिकमको थ्रीजी सेवा देशका अधिकांश स्थानमा पुगेको छ । टुजी मात्रै पुगेको स्थानमा पनि एकैपटक फोरजीको तयारी भइरहेको छ । थ्रिजी विस्तारसँगै विस्तारै टुजी विस्थापित हुँदै छ । जब, फोरजी सबै स्थानमा विस्तार हुनेछ, अहिले जहाँ थ्रिजी पुगेको छ, त्यहाँ फोरजी त अवश्य जाने नै छ तर जहाँ टुजी मात्र छ अब त्यो स्थानमा पनि एकै पटक फोरजी सेवा पुग्नेछ । फोरजी सेवाको विस्तारसँगै सोहीअनुरूप ग्राहक लक्षित विभिन्न प्याकेज पनि आउँछ । टेलिकमले सस्तो मूल्यमा ग्राहकलाई म्युजिकसँग जोड्ने कोसिस गरिरहेको छ । अहिले ग्राहकले गीत युट्युबाट सुनिरहेका छन्, अब टेलिकमले त्योभन्दा सस्तो मूल्यमा आफ्नै सेवा विस्तार गर्नेछ ।
यसअघि संसद्को विकास समितिले पनि टेलिकमलाई एक वर्षभित्र फोरजी सेवा देशभरि विस्तार गर्न निर्देशन दिएको छ । तर, त्यो निर्देशनअनुसार काम गर्न नयाँ फ्रिक्वेन्सीको आवश्यकता छ । नयाँ फ्रिक्वेन्सी पाएपछि हामी सेवा विस्तार गर्न पनि सक्छांै । तर, अहिलेसम्म थप फ्रिक्वेन्सी प्राप्त हुन सकेको छैन । पुरानो फ्रिक्वेन्सीमा मात्रै सबैतिर फोरजी विस्तार गर्न सकिने अवस्था छैन । तैपनि, टावर निर्माणदेखि आवश्यक सामग्री संकलनसहितको पूर्वाधारको काम भने अगाडि बढाइरहेका छांै ।
फाइबर टु दि होम
नेपाल टेलिकमले फाइबर टु दि होम (एफटीटीएच)लाई निजी क्षेत्रले गरेजस्तो विस्तार गर्न नसक्ने होइन । टेलिकमसँग पूर्वाधार पनि छ । हामीले यो सेवा सबै अन्डर ग्राउन्डमार्फत दिइरहेका छौं । इन्टरनेटको विषयमा पहिला एडीएसलमा डाटा इन्टरनेट सेवा थिएन । विस्तारै त्यसैमार्फत इन्टरनेट सेवा सुरु भयो । अहिले आइपी बेसको डिजिटल सेवाको विस्तार भएको छ । पुरानो प्रविधिलाई विस्तार गरेर हामीले आइपी डिजिटल सेवामा पनि डेढ लाख प्रयोगकर्ता पुर्याउन सकेका छौं । पहिले ६ किमिको दूरीमा कपर वायर राखेर डाटा सेवा दिने गरेकोमा अहिले एक किमिको दूरीमा कपर वायर राखेर डाटा सर्भिस दिइरहेका छांै । फाइबर टु होम मात्र नभएर फाइबर टु विल्डिङको सेवा पनि छ । ठुल्ठूला बिल्डिङमा पाँच सय क्यापासिटीको एक्सचेन्ज गेटवेको व्यवस्था गर्ने गरेका छांै । यसलाई नेपालको जुनसुकै ठाउँमा पनि जडान गर्न सकिन्छ । फाइबर टु होम फोररजीजस्तै भयो । फरक तारसहित र ताररहित मात्रै हो । जहाँ बढी प्रयोगकर्ता छन्, जहाँ बढी मात्रामा डाटा खपत हुन्छ, त्यहाँ एफटीटीएच विस्तार हुन्छ । अहिले टेलिकमले ग्राहकको आवश्यकताअनुसार भनेको समयमा चाहेको स्थानमा सेवा दिन सक्ने भएको छ ।
अप्टिकल फाइबर
फाइबर विस्तारको काम पनि द्रुतगतिले भइरहेको छ । ग्रामीण भेगमा इन्टरनेटको पहुँच पुगोस् भनेर थालिएको अप्टिकल फाइबर विस्तारको काम राम्रोसँग बढिरहेको छ । भूकम्प प्रभावित चार जिल्लामा टेलिकमले इन्टरनेट सेवा पुर्याउने जिम्मा पाएको छ । यो योजनाअनुसार दु्रतगतिमा काम भइरहेको छ । कति स्थानमा त डाटा सर्भिस प्रयोगमै ल्याइसकेका छौं ।
हट स्पट सेवा विस्तार
हट स्पटका रूपमा हामीले पहिलो चरणमा १० स्थानलाई तोकेका थियौं । त्यसमा सार्वजनिक स्थल, हस्पिटल, स्कुलसहितका स्थान परेका छन् । अब हट स्पटलाई पनि विस्तार गरेर देशभर पुर्याउने योजना टेलिकमको छ । जहाँ ग्राहक छन् त्यो स्थानमा हाम्रो सेवा पुग्नेछ । कतिपय स्थानमा हामीले केही समयका लागि निःशुल्क यो सेवा प्रदान गरिरहेका छौं । अझ यसलाई विस्तार गर्न हामीले अध्ययन गरेर कतिवटा सामुदायिक विद्यालय, अस्पतालमा कसरी सेवा पुर्यान सकिन्छ भनेर काम भइरहेको छ ।
गुणस्तरीय सेवामा प्राथमिकता
ग्राहकलाई गुणस्तरीय सेवा प्रदान गर्न सेवा विस्तारका शैलीमा परिवर्तन आएको छ । नयाँ–नयाँ प्रविधिलाई प्रयोगमा ल्याइएको छ । उदाहरणका लागि सुन्धारामा ५–६ वटा महल छन्, जहाँ मानिसको चाप बढी हुन्छ त्यो महलमा रहेका मानिसले पनि राम्रो सेवा पाउनुपर्छ भनेर समान पहुँचको नीति अपनाइएको छ । हामी चाहन्छांै सहरमा बस्ने र गाउँको कुनामा बस्ने मानिसले पनि एकै किसिमको सेवा प्रयोग गरून् । साउन १ गतेबाट गुणस्तर कमजोर भए क्षतिपूर्ति दिनुपर्ने नियम तोकिएको छ । त्यसको तयारीमा पनि हामी जुटिसकेका छौं । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरण (एनटीए)ले मोबाइल एप निर्माण गरेर ग्राहकबाट सेवाको गुणस्तरबारे जानकारी लिन्छ । हामी तोकिएको गुणस्तरीय सेवा दिन तयार छौं ।
हामीले फाइबर विस्तारमा कुनै पनि बिटिएस बन्द नहुने गरी वान प्लस वान मोडल अपनाएका छौं । त्यसका लागि ब्याट्री ब्याकअपको पनि व्यवस्था त्यसैअनुसार भएको छ । कुरा गर्दागर्दै फोन काटिने (कल ड्रप) भएको खण्डमा क्षतिपूर्ति दिने भनिएको छ । हाम्रो सेवा ताकिएको गुणस्तर हुनेछ । कतिपय स्थानमा भने मोबाइल सेटमा आएको समस्याले पनि हुन सक्छ । फोन कटेपछि उक्त स्थानमा रहेको बिटिएसमा खराबी आएको पाइए कम्पेन्सेसन हुन सक्छ । सेवा विस्तारको क्रममा टेलिकमले एउटै ढोकाबाट सबै सेवा ग्राहकले प्रदान गरिरहेको छ । अहिले जुनसुकै ठाउँमा पनि हामीले हाम्रो सेवालाई सरल र सहज बनाएका छौं । कस्टमर सेवा केन्द्रको विस्तार भएको छ । ग्राहकलाई विभिन्न योजना ल्याएका छौं भने कतिपय आउने क्रममा छन् । जस्तो ग्राहकलाई अप्ठ्यारो परेको अवस्थामा सापटी दिने, सस्तोमा आफ्नै म्युजिक सिस्टम प्रदान गर्ने, मोबाइल मनीका लागि सर्भिस प्रदान गर्नेलगायत योजना सार्वजनिकको तयारीमा छौं ।
(रञ्जनहरि कोइराला र राजु बास्कोटाले गरेको कुराकानीमा आधारित)
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
