टेलिकमको प्राथमिकतामा फोरजी
काठमाडौं : नेपाल टेलिकमले द्रुत गतिको मोबाइल इन्टरनेट (फोरजी)लाई लगानी प्राथमिकतामा राखेको छ । टेलिकमले काठमाडौं उपत्यका र पोखरामा दिइरहेको फोरजी सेवा अब एकैपटक देशैभर पुर्याउने गरी आक्रामक योजना सार्वजनिक गर्ने तयारी गरेको छ । फोरजीको सेवा विस्तारका लागि सार्वजनिक प्रस्ताव आह्वान गर्ने टेलिकमको तयारी छ ।
टेलिकमले सञ्चालक समितिसमक्ष बोलपत्र आह्वानको प्रक्रिया स्वीकृत गराउन प्रस्तावसमेत पेस गरेको छ । यस विषयमा समितिमा छलफल सुरु भएको टेलिकमकी प्रबन्ध निर्देशक कामिनी राजण्डारीले जानकारी दिइन् । टेलिकमले गत पुसबाटै फोरजी विस्तार थालेको हो । नयाँ फ्रिक्वेन्सी, सीडीएमए र वाइम्याक्सका उपकरण व्यवस्थापन र एलटीईको स्पेस निर्माणलगायतका कारण विस्तारमा ढिलाइ भएको छ । फोरजी नयाँ प्रविधि भएको हुँदा अध्ययनमै समय लागेको राजभण्डारीको भनाइ छ ।
टेलिकमले चालू आर्थिक वर्षमा कम्पनीको सेवा तथा गुणस्तर सुदृढीकरणमा २२ अर्ब रुपैयाँ लगानी गर्ने घोषणा गरेको छ ।
टेलिकमले चालू आर्थिक वर्षमा कम्पनीको सेवा तथा गुणस्तर सुदृढीकरणमा २२ अर्ब रुपैयाँ लगानी गर्ने घोषणा गरेको छ । यो लगानीको यति प्रतिशत फोरजीमा भनेर नछुट्ट्याएको भए पनि नयाँ प्रविधिमै अधिकांश रकम लगानी हुने राजभण्डारीको बताइन् । टेलिकम पुरानो प्रविधि विस्थापन गर्दै नयाँ प्रविधिलाई आत्मसात् गर्दै जान थालेको छ ।
अहिले सेवा दिइरहेको सीडीएमए र वाइम्याक्ससहितका प्रविधि फोरजीको तुलनामा कम उपयोगी छन् । अब जति पनि नयाँ अनुसन्धान र आविष्कार सबै फोरजी तथा फाइभजीमा हुन थालेको छ ।
डाटा सेवामा निकै प्रभावकारी प्रविधि पनि फोरजी नै हो । यो प्रविधिको कभरेज र क्षमता बढाएर देशैभर सेवा विस्तार गर्न लागिएको टेलिकमको भनाइ छ । टेलिकमका अनुसार टूजीमात्रै पुगेको स्थानमा र थ्रीजी पुगिसेककासहित सबै ठाउँमा अब एकैपटक फोरजीको प्रविधि पुग्ने भएको छ । टेलिकमले फोरजी चलाउनकै लागि थप फ्रिक्वेन्सीको आवश्यकतासमेत उल्लेख गरेको टेलिकमका सहप्रवक्ता शोभन अधिकारीले बताए । ‘टेलिकमले हाल १८ सय ब्यान्डविथमा प्रविधि तटस्थताका आधारमा फोरजी सुरु गरको छ ।' अझै पाँच मेगाहर्ज सोही ब्यान्डमा फ्रिक्वेन्सी आवश्यक भएको अधिकारीले जानकारी दिए ।
एक करोड मोबाइल सेवा विस्तार
टेलिकमले आर्थिक वर्ष २०७४/०७५ भित्रै एक करोड मोबाइल सेवा विस्तार गर्ने भएको छ । टेलिकमले मुलुकभर गुणस्तरीय मोबाइल सेवा उपलब्ध गराउने उद्देश्यअनुसार चालू आवभित्रै सेवा विस्तारको योजना सम्पन्न गर्ने योजना अघि सारेको छ । यो सेवा विस्तारबाट दुर्गम तथा बिकट ग्रामीण भेगसम्मका ग्राहकलाई सेवा दिइनेछ ।
हाल टेलिकमको मोबाइल प्रायोगकताएको संख्या एक करोड ५३ लाख १८ हजार छ । यो संख्या अघिल्लो वर्षको तुलनामा १९ प्रतिशतले बढी हो । मोबाइल सेवाको प्रयोगकर्ता बढ्दै गएका कारण टेलिकमको सीडीएमए र ल्यान्डलाइनको वृद्धिदर भने निकै न्यून छ । सीडीएमएको वार्षिक वृद्धिदर तीन र ल्यान्डलाइनको एक प्रतिशत रहेको टेलिकमको गत असार मसान्तसम्मको तथ्यांकले देखाएको छ ।
दैनिक २२ सय नयाँ प्रयोगकर्ता
टेलिकमको मोबाइल डाटा तथा इन्टरनेट प्रयोगकर्ता दैनिक २२ सयले थपिँदै गएका छन् । टेलिकमले सार्वजनिक गरेको पछिल्लो तथ्यांकअनुसार एक वर्षमा आठ लाख १३ हजार तीन सय २५ याँ प्रयोगकर्ता थपिएका छन् । अघिल्लो वर्ष टेलिकमको कुल डाटा प्रयोगकर्ताको संख्या ७६ लाख सात हजार सात सय ६९ रहेकामा गतवर्ष ८४ लाख २५ हजार आठ सय ९४ पुगेको छ । यो संख्या कुल इन्टरनेट प्रयोगकर्ताको तथ्यांकमा आधारित रहेको टेलिकमले जानकारी दिएको छ ।
टेलिकमको अहिले पनि बजारमा डाटा सेवाको बजार हिस्सा ५४ प्रतिशत छ । ४४ प्रतिशतको बजार हिस्सा एनसेलको छ भने बाँकी अन्य कम्पनीको बजार हिस्सा रहेको पनि नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले सार्वजनिक गरेको गत वैशाखसम्मको तथ्यांकले देखाएको छ ।