कसरी गर्ने परीक्षाको तयारी ?

सोलुुुुखुुुुम्बुुुु घर भएका सुुुुदीप फुुयाँल अहिले टाइम्स स्कुुुुल कुुुुलेश्वरमा कक्षा ८ मा पढ्छन् । उनी कक्षामा सधैं प्रथम हुुुुन्छन् । स्कुुुुलमा पढाएको कुुुुरा हरेक दिन घरमा आएर पढ्छन् । सरले पढाएका कुुुुरा घरमा आएर पढ्दा परीक्षामा गाह्रो नहुुुुने फुुयाँल बताउँछन् । परीक्षाको समयमा पनि उनी अन्य समयमा जस्तै हतार नगरी पढ्छन् ।

कक्षामा सरले पढाउँदा नबुुुुझेका कुुुुरा उनी सरलाई सोधिहाल्छन् । सरले पढाएका कुुुुरालाई कापीमा लेख्छन् । स्कुुुुलमा हुुुुने हरेक सांस्कृतिक कार्यक्रममा भाग लिन पनि उनी छुुटाउँदैनन् ।

पढ्नकै लागि कहिलेकाहीँ गुुुुगल तथा युुुुट्युुबको पनि उनी सहयोग लिन्छन् । उनले हरेक दिन चार घन्टा पढ्ने गरेका छन् । रेडियो तथा टेलिभिजनमा हरेक दिन समाचारसमेत सुुुुन्छन् उनी ।

चैतको महिनामा विद्यालयको अन्तिम परीक्षा सुुुुरु हुुुुन्छ । सबैलाई राम्रो नम्बर ल्याउने रहर हुुुुन्छ । परिवारले पनि आफ्नो छोराछोरीलाई राम्रो अंक ल्याउन दबाब दिन्छन् । तर, विद्यार्थीलाई यस्तो दबाब दिँदैमा उनीहरूको परीक्षा राम्रो हुुुुँदैन । दबाब दिँदा उनीहरूले राम्रो नम्बर ल्याउन नल्याउने बताउँदै अभिभावक गौरी तमुुुु भन्छिन्, ‘बच्चाहरूलाई परीक्षाको हाउगुुुुजीबाट मुुुुक्त गराउने, साथीजस्तै भएर सिकाउने, पढ्ने, खेल्ने, घुुुुम्ने र रुटिङ मिलाएर पढाउने गर्नुुपर्छ ।’

बालबालिकालाई थर्काउने र पिट्ने गर्नुुुु हुुुुँदैन । समयसमयमा खानेकुुुुरा खान दिनुुुुपर्छ । कमजोर भएको विषयमा फकाउँदै उनीहरूलाई पढाउनुुुु पर्छ । उनीहरूसँग मीठो बोल्नुुुुपर्छ र कहिले पनि अरूको बच्चाहरूसँग तुुुुलना गर्नुुुु हँुुुुदैन ।

शान्ति विद्यागृह मावि लैनचौरकी शिक्षिका शोभा काफ्ले विद्यार्थीलाई परीक्षाको समयमा मात्र नभएर अन्य बेलामा पनि मायालुुुु वातावरणमा सिकाउनुुुु पर्नेमा जोड दिन्छिन् । ‘हामीले आफ्ना बच्चाहरूलाई घर तथा स्कुुुुलमा अध्ययनशील र अनुुुुशासित वातावरण निर्माण गर्ने सक्यौं भने उनीहरूको नतिजा पनि उत्कृष्ट निस्कन्छ’ उनी भन्छिन्,‘ सबैले हौसला प्रदान गर्नुुुुपर्छ ।’

विद्यालयमा धेरै बच्चाहरूलाई एकैपटक सिकाउनुुपर्ने हुुुुनाले शिक्षकले अलि ध्यान पुुुु¥याउनुुुुपर्ने हुुुुन्छ । कक्षामा सबै स्तरका विद्यार्थी हुुुुन्छन् । उनीहरूलाई एकै तरिकाले पढाउँदा सबैले नबुुुुझ्न सक्छन् । ससाना उत्प्रेरणात्मक कथा र प्रेरक प्रसंग सुुुुनाउँदै उनीहरूलाई पढाइप्रति रुचि जगाउनुुुुपर्छ । राम्रो गर्र्नेलाई पेन्सिल तथा चकलेट पुुुुरस्कार दिएर पनि पढाइप्रति चाख जगाउन सकिने शिक्षकको सुुझाव छ । यसरी पढ्ने

: आफूले पढेका विषयलाई परीक्षामा मात्रै नभई शिक्षकले पढाएकै दिन घरमा गएर दोहो¥याउने । आफूले बारम्बार अभ्यास गर्दा पनि नजाने शिक्षकशिक्षिका वा साथीसँग सोध्ने गर्नुपर्छ ।

: पहिले पाठ बुझेर पढ्ने, त्यसका महत्वपूर्ण बुँदाहरूलाई टिपेर याद गर्ने, यसलाई केही दिनसम्म पढेपछि नहेरी भन्ने प्रयास गर्नुपर्छ ।

: पाठ्यक्रममात्र नभई योसँग सम्बन्धित बाहिरी पुस्तकको राम्रो अध्ययन गरेमा परीक्षामा राम्रो अंकका साथ उत्र्तिण हुन सकिन्छ ।

: पुस्तक र कापीका पाना मात्रै पल्टाउनुभन्दा आफूलाई अलि गाह्रो लाग्ने पाठलाई प्राथमिकतामा राखेर पढ्ने बानी बसाल्नुपर्छ ।

: मन लगाएर उपयुक्त वातावरणमा पढेमा विद्यार्थीले छोटो समयमै परीक्षाको राम्रो तयारी गर्न सक्छ ।

: आफूले पहिले नै दिएका परीक्षाका प्रश्नहरूलाई हेर्ने र त्यसको समाधान गरेर शिक्षक वा अभिभावकलाई देखाउने ।

: पहिलेदेखि बनाइएको नोट अथवा मुख्य पाठ्यपुस्तक तथा सन्दर्भ पुस्तकलाई नै बढीभन्दा बढी अध्ययन गर्नुपर्छ ।

: परीक्षाको दिन आएपछि तनाव लिएर आत्तिनुभन्दा पहिलेदेखि नै रुटिन बनाएर सबै विषयलाई दोहो¥याउनु राम्रो हुन्छ ।

: सबै विषयलाई बराबर प्राथमिकतामा राखेर अध्ययन गर्ने बानी बसाल्नुपर्छ ।