भरतपुर : भूकम्प गएको तीन वर्षपछि पीडितले बल्ल जग्गा पाएका छन् । चितवनको राप्ती नगरपालिका वडा नं १३ एसिकाईका ११ र तापाङका दुई परिवारले जग्गाको धनीपुर्जा पाएका हुन् । भूकम्पले पूरै बस्ती चिरा परेपछि उनीहरूलाई त्यहाँबाट कालिटारमा स्थानान्तरण गरिएको हो ।
सुरक्षित स्थानमा जग्गा हेर्ने क्रममा भूकम्प पुनर्निर्माण प्राधिकरणले कालिटारमा रहेको उक्त जग्गा बस्नयोग्य सिफारिस गरेको थियो । राप्ती नगरपालिकाकी मेयर प्रभा बराल र भूकम्प पुनर्निर्माण प्राधिकरणका प्रमुख इन्जिनियर राजेन्द्र कार्कीले पीडितहरूलाई कालिटार पुगेर जग्गाधनी पुर्जा वितरण गरेका हुन् ।
‘हामीले जियोलिजिकल सर्भे गर्दा यो ठाउँलाई उचित ठान्यौं’, प्राधिकरणका प्रमुख इन्जिजियर राजेन्द्र कार्कीले भने, ‘विद्यालय, खानेपानी स्रोत नजिक भएकोले पनि यो ठाउँ राम्रो छ ।’ उनका अनुसार एसिकाईमा भएका सबै जग्गा सरकारले दिन नसक्ने भएकोले कालिटारमा घर भए पनि खेतीका लागि भने उनीहरू एसिकाई नै जानेछन् ।
‘उनीहरूलाई सुरक्षित स्थानमा स्थानान्तरण गर्ने सरकारको लक्ष्य हो’, उनले भने, ‘सबै बारी नै दिन सक्दैन, मात्र परिवारको जीवन सुरक्षित हुनुप¥यो ।’ खानेपानी धारा, शौचालय, प्लेग्राउन्डको क्षेत्रफलबाहेक प्रतिघर साढे आठ धुर जग्गा उपलब्ध गराइएको छ । ‘यी सबै गरेर १२ धुरभन्दा बढी जग्गा प्रतिपरिवारले पाउँछन्’, उनले भने । उचित स्थानको अभावले पुर्जा वितरण गर्न समय लागेको प्राधिकरणले जनाएको छ । कालिटारबाट एसिकाई पुग्न दुई घण्टा पैदल हिँडेर उकालो जानुपर्छ ।
राप्ती नगरपालिकाकी मेयर प्रभा बरालका अनुसार एकल महिलाको हकमा बाहेक अन्य परिवारको हकमा श्रीमान्- श्रीमतीकै नाममा जग्गाधनी पुर्जा बनाइएको छ । अबको १० वर्षसम्म यी १३ परिवारले यो जग्गा बेचबिखन गर्न नपाउने गरी घरको नक्सासहित पुर्जा वितरण गरिएको उनले बताइन् । गाउँको नजिकमा एकीकृत बस्ती बस्न मिल्ने जग्गा नभएकोले कालिटार आएको उनको भनाइ छ । जग्गाधनी पुर्जा पाएपछि पीडित परिवार पनि खुसी छन् । तर, खुसीसँगै तीन वटा बर्खा र हिउँद टहरोमै बिताएका पीडित परिवार यो बर्खा पनि टहरोमै बिताउनुपर्ने हो कि भन्ने चिन्तामा छन् ।
‘जग्गा खोज्न त यतिको समय लगाएको प्राधिकरणले यो दुई महिनामा के घर बनाइदेला र खै ? ’ पीडित मनिलाल चेपाङले गुनासो गर्दै भने, ‘अब बर्खा लागेपछि बजारबाट सामान ल्याउन सकिँदैन ।’ आफूसँग घर बनाउने हैसियत नहुँदा जग्गा पाएर पनि घर बनाउन सरकारकै भर पर्नुपरेको उनी बताउँछन् । अर्का पीडित इन्द्रलाल चेपाङलाई पनि बर्खाअघि नै घर बनाइदिए हुन्थ्यो भन्ने लागेको छ । तीन वर्षसम्म टहरोमा कष्ट सहेर बस्नुपरेको भन्दै उनले भने, ‘सरखारले घर बनाइदिन्छु त भनेको छ । तर, छिटो बनाइदिए हुन्थ्यो ।’
अहिले १३ घरको लागि जग्गा सम्याएर नाप्ने काम सकिएको छ । प्राधिकरणका अनुसार सबैका घर एउटै डिजाइनको हुनेछ । एकीकृत बस्तीकै लागि सरकारले मोटर बाटोको ट्र्याकसमेत खोलिदिएको छ । उनीहरूले प्रभावितका लागि सरकारले दिएको पहिलो किस्ता बुझिसकेका छन् ।
लालपुर्जा लिँदै राप्ती-१३ का भूकम्पपीडित । तुलमान गुरुङ
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
