गाैतमले ताके अब बाँके ३
काठमाडौं : गत चुनावमा पराजित नेता वामदेव गौतमलाई जसरी पनि सांसद बनाउन नेकपा प्रयासरत छ । त्यसका लागि डोल्पामा ठाउँ खाली गराउन खोजियो । त्यहाँका कार्यकर्ताले मानेनन् । अब पार्टीको ध्यान बाँके ३ मा केन्द्रित भएको छ । त्यो मिलाइदिन महासचिव विष्णु पौडेल लागिपरेका छन् ।
पौडेलले वाके ३ का सांसद नन्दलाल रोकायलाई शुक्रबार बोलाएर ठाँउ खाली गरिदिन आग्रह गरेका छन् । रोकायले यसको पुष्टि गरेका छन् । उनले पौडेललाई पार्टीले राष्ट्रिय आवश्यकता ठानेर आधिकारिक निर्णय गरेमा सोच्न सकिने जवाफ दिएका थिए ।
‘वामदेवजीलाई संसदमा ल्याउनैपर्ने राष्ट्रिय आवश्यकता हो भने र त्यसमा पार्टीले निर्णय गर्छ भने म छोड्न तयार छु भनेर मैले जवाफ फर्काएको छु,’ अन्नपूर्ण पोस्टसँग उनले भने, ‘व्यक्तिगत हिसाबले म छोड्न तयार छैन, तर पार्टीले निर्णय गरे छोडछु ।’
महासचिव पौडेलले भने गौतमलाई चुनाव लडाउने÷नलडाउने भन्ने विषयमा पार्टीले निर्णय लिने बताए । ‘उहाँ उठने हुनुभयो भने हामी अािधकारिक निर्णय गरेरै सार्वजनिक गर्छौं नि’, उनले भने । रोकायसँग शुक्रवार उनले गरेको कुराकानीलाई भने उनले इन्कार गरे । ‘तपाईलाई यो कुरा कसले भन्यो, यस विषयमा कुनै छलफल र निर्णय भएको छैन’, उनले भने ।
गत प्रतिनिधिसभा चुनावमा देशभर वामपन्थी उम्मेदवारले जितिरहँदा वर्दिया १ बाट गौतम पराजित भएका थिए । उनलाई कांग्रेसका सञ्जयकुमार गौतमले हराएका थिए । बाँके ३ त्यसमै जोडिएको क्षेत्र हो । हारमा उनले ‘अन्र्तघात’ लाई दोष दिँदै आएका छन् । पार्टीका दुई अध्यक्ष (केपी ओली र पुष्पकमल दाहाल) सँग संसदमा आफनो आवश्यकताकबारे सोच्न कुरा राख्दै आएका थिए ।
अन्नपूर्णसँग शनिवार छोटो प्रतिक्रियामा गौतमले निर्वाचन लड्ने रुचीका विषयमा खासै जवाफ नै दिएनन् । उनले भने– ‘यस विषयमा मलाई अहिले जानकारी नै छैन ।’ नेकपाभित्रै सचिवालय सदस्य गौतम उपचुनावमार्फत संसद छिर्ने विषयमा मतएकता देखिएको छैन । यसबारे सचिवालय वैठकमा एकपटक सामान्य छलफल चलेपनि निर्णयकै तहमा भने पुग्न सकेको छैन । अध्यक्ष ओलीले यसमा मुख खोलिसकेका छैनन् । अर्का अध्यक्ष दाहाल र वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपाल यसमा सकारात्मक छन् ।
ओलीले भने निकट नेताहरुसँग गौतमलाई चुनावै लडनुपर्ने आवश्यकता किन प¥यो भन्ने आधारविना निर्णयमा नजाने बताएको नेकपा स्रोतले जनायो । डोल्पाका सांसद धनबहादुर बुढा वामदेवलाई ठाउँ छोड्न तयार थिए । तर स्थानीय नेता, कार्यकर्ता त्यसमा असहमत रहे । त्यहाँको प्रयास असफल भएपछि उनी प्यूठानकी राजमो सांसद दुर्गा पौडेललाई राजीनामा गराउने प्रयासमा लागे । त्यो पनि सफल भएन । पौडेल नेकपा (मसाल) का महासचिव मोहनविक्रम सिंहकी श्रीमती हुन् । यसपछि रुकुम पूर्वबाट तत्कालीन माओवादी केन्द्रकी कमला रोकालाई राजीनामा गराउने चर्चा चल्यो । रोकाले यस विषयमा पार्टीले निर्णय गरे पनि अश्वीकार गर्ने सार्वजनिक रुपमै वताइन् ।
ललितपुरमा नवराज सिलवाललाई घरमै बोलाएर वामदेवले आग्रह गरे । तर त्यही पदका लागि एमाले बनेका सिलवालले छोड्ने कुरै भएन । त्यसपछि गौतमको दृष्टि प¥यो नवलपुर (पूर्वी नवलपरासी) । नवलपुरका तिलक महतलाई राजीनामा गराउने योजनापनि पूरा भएन । र, पुगे– बाँके ।
कम्प्युनिस्टको प्रभाव क्षेत्र रहेको बाँके ३ का तीन वटै स्थानीय तह खजुरा, वैजनाथ र जानकी नेकपा (त्यसमा पनि तत्कालीन एमाले) ले जितेको छ । गत निर्वाचनमा रोकायले कांग्रेसका बादसाह कुर्मीलाई करिब पाँच हजार मतान्तरले हराएका थिए । रोकायले ३१ हजार ६ सय १ मत ल्याएका थिए भने कुर्मीले २६ हजार ६ सय १७ । त्यहाँको प्रदेश सभामा पनि दुवै क्षेत्रमा नेकपाले जितेको छ ।
२०७० को निर्वाचन एमालेका दलबहादुर सुनार र २०६४ मा तत्कालिन माओवादीकी पूर्णाकुमारी सुवेदी (पूर्व उपसभामुख) उक्त क्षेत्रबाट विजयी भएका थिए । पुराना वामपन्थी नेता रोकाय राजनीतिमा वामदेवका समकालीन हुन् । उनी पञ्चायतकालमा साविकको सीतापुर गाउँ पञ्चायतबाट जनपक्षीय उम्मेदवारका रुपमा प्रधानपञ्च भएका थिए । उनी इमान्दार र पुराना नेता मानिन्छन् । उनी एमाले बाँकेका निवर्तमान अध्यक्षसमेत हुन् । माक्सवाद दर्शनका ज्ञातासमेत रहेका रोकाय अध्यक्ष हुँदा बाँकेका तत्कालिन चारवटा मध्ये तीन क्षेत्रमा एमालेले जितेको थियो ।