काठमाडौं : १९८२ मा इन्डोनेसियामा ज्वालामुखीको मुस्लोका कारण उडिरहेको जहाजका चारैवटा इन्जिन अचानक बन्द भए ।
ए बिए ९ नाम गरेको उक्त जहाजका इन्जिन एकैचोटी बन्द भएपछि यात्रु आत्तिनु स्वभाविक नै थियो । क्याप्टेन एरिक मूडीले भने यात्रुलाई भनेका थिए, ‘महिला तथा सज्जनवृन्द, तपाईँहरुको क्याप्टेन बोल्दैछ, हामी एउटा सानो समस्यामा छौँ, सबै चारवटै इन्जिनहरु बन्भ भएका छन् । हामी हाम्रो अवरोध पन्छाउँदै छौँ । मलाई विश्वास छ, तपाईँहरु अति पीडामा हुनुहुने छैन ।’
संयोगवश् यसो भनेको १५ मिनेटपछि उक्त जहाजका सबै इन्जिन पुन सञ्चालित भए । र सहज रुपमा जहाज अवतरण भयो । खासगरी जहाज दुर्घटना हुनै लाग्दा के सबै पाइलटले एरिक मूडीले झैँ यात्रुलाई सूचना दिन्छन् त ?
रिपोर्टहरुले के देखाउँछन् भने, सामान्यतः जहाज दुर्घटना हुने खतरा देखिँदा पाइलटहरु यात्रुलाई यसबारे जानकारी गराउँदैनन् । जहाज खस्दै गर्दा जहाजभित्र कस्तो वातावरण हुन्छ भन्ने धेरैलाई लाग्ला । अमेरिकी पाइलट एलन क्लेमेन्टका अनुसार यो सबै दुर्घटनाअघि कति अवधिसम्म जहाजमा समस्या देखिन्छ भन्ने कुराले निर्धारण गर्छ । उनी भन्छन्, ‘यदी समय रह्यो भने ‘क्र्यू’ले नियन्त्रणमा लिने धेरै प्रयत्न गर्छ ।’
अचानक हुने दुर्घटनामा भने त्यस्तो कुनै सम्भावना नहुने उनको भनाइ छ । ‘एयर ट्रान्सपोर्ट एसोशिएसन’का पूर्व सुरक्षा निर्देशक टोम फरिरका अनुसार सकेसम्म यात्रुलाई जानकारी दिने प्रयत्न गरिन्छ । रिटायर्ड फाइटर पाइलट एन्डी रुड भने यात्रुलाई पूर्व सूचना दिनु ‘क्र्यू’को मुख्य प्राथमिकता नहुने बताउँछन् ।
उनी भन्छन्, ‘कुनै पनि जहाज दुर्घटना दुर्लभ घटना हो । जुन अचानक नै हुन्छ । यदी सम्भव छ भने आपतकालिन अवतरण गर्नुपर्छ । यदी समय छ भने पाइलटले यात्रुलाई जानकारी गराएर आपतकालिन अवतरणको तयारी गर्छ ।’
पूर्व अमेरिकी एयरलाईन्सका एक कर्मचारीको तर्क छ, ‘जहाज दुर्घटना निश्चित छ भनेर यात्रुलाई कहिल्यै पनि भनिएको हुँदैन ।’ अर्थात्, जहाज दुर्घटना हुन्छ भनेर पाइलटले घोषणा गरेको हुँदैन । २००० मा लस एन्जलसमा जहाजको आपतकालिन अवतरणबाट बाँचेका एक यात्रु भन्छन्, ‘पाइलटले कहिल्यै दुर्घटनाबारे खतरा यात्रुलाई सुनाउँदैन ।
(एजेन्सीहरुको सहायतामा)
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
