काठमाडौं : मेलम्ची खानेपानी आयोजनाका काम पुनः ठप्प भएको छ। आयोजना प्रमुखको राजीनामा माग गर्दै कामदार, ठेकेदार तथा स्थानीय बिक्रेता आन्दोलनमा उत्रिएपछि मेलम्चीको काम रोकिएको हो।
बुधबारबाट मेलम्चीको सम्पूर्ण काम बन्द भएको छ। पछिल्लो समय मेलम्चीको ठेक्का पाएको चिनियाँ कम्पनी सिनो हाइड्रोलाई कामदार र ठेकेदारको सम्पूर्ण रकम भुक्तानी नभएसम्म काममा नजान पनि चेतावनी दिइएको छ। मेलम्चीको निर्माण जिम्मा लिएको इटलियन कम्पनी सीएमसीले काम छाडेको आठ महिनापछि सिनो हाइड्रोले निर्माणको ठेक्का पाएको हो।
खानेपानी मन्त्रालय तत्कालीन सचिव र आयोजना प्रमुखको दबाब थेग्न नसकेर काम छाड्न बाध्य परिएको सीएमसीले आयोजनाको सुरुङ निर्माण सामग्री आपूर्ति, मजदुर पारि श्रमिक र स्थानीय बिक्रेताको उधारोसमेत गरी एक अर्ब ६५ करोड ७४ लाख रुपैयाँ भुक्तानी गर्न बाँकी छ। सीएमसीले उपठेकेदार, मेसिनरी औजार भाडामा लगाउने निर्माण व्यवसायी, सामग्री आपूर्तिकर्ता र ढुवानीकर्तालाई सबैभन्दा धेरै भुक्तानी दिन बाँकी छ। करिब आठ सय मजदुरले तीन–चार महिनाको तलब, भत्ता पाएका छैनन्। स्थानीय बिक्रेतासँग किनेको मोबाइल रिचार्ज कार्डदेखि सिटामोलसम्मको उधारो तिर्न बाँकी छ। यो रकम भुक्तानी नभएसम्म काम गर्न नदिने भन्दै आन्दोलन थालिएको छ।
मेलम्ची आयोजना पीडित संघर्ष समितिका संयोजक विष्णुमणि आचार्यले छिटोभन्दा छिटो मेलम्चीको पानी काठमाडौं पुर्याउने र भुक्तानी हुन बाँकी रकम एकमुष्ट नपाएसम्म काम हुन नदिने चेतावनी दिए। ‘भुक्तानी हुन बाँकी रकम एकमुष्ट पाउनुपर्यो,’ उनले भने, ‘पानी छिटो काठमाडौं लाने ग्यारेन्टी नभएसम्म काम हुन दिँदैनौं।’ दुई दशक लामो मेलम्ची सपनामा अवरोध पुर्याउने र अझै पछाडि धकेल्ने रहर आफूलाई नभएको उनले बताए।
आयोजना प्रमुख सूर्यराज कँडेल आफंै ट्र्याकर व्यवसायी भएको कारण मेलम्चीको काम ढिलाइ भएको भन्दै संघर्ष समितिका संयोजक आचार्यले कँडेलको राजीनामा माग गरेका छन्।
बुधबार मेलम्ची बजारमा रहेको आयोजनाको मुख्य कार्यालय अगाडि धर्ना दिइएको छ। अम्बाथानमा भइरहेको काम पनि बन्द गरेर ठेकेदारले आन्दोलनमा ऐक्यबद्धता जनाएका छन्। बिहीबार अम्बाथानमा पनि धर्ना दिने कार्यक्रम रहेको उनले बताए। संघर्ष समितिले गरेको धर्नालाई प्रदेश सभा सांसद इन्द्रमाया गुरुङ, नेकपाका पार्टी प्रतिनिधि उत्तम आले, कांग्रेसका क्षेत्रीय सभापति एकमान तामाङ, राप्रपाका क्षेत्रीय सभापति फडिन्द्र दाहालसमेत ठेकेदार, कामदारको सहभागिता थियो। बिहीबार सबै साइट बन्द गर्दै मेलम्चीको नाम रहेको सबै गाडी चलाउन नदिने आन्दोलनको कार्यक्रममा छ। शुक्रबारबाट मेलम्चीका सबै कार्यालयमा तालाबन्दी गरी आन्दोलनलाई अझ सशक्त बनाउने संघर्ष समितिले जनाएको छ।
०४८ सालमा तत्कालीन प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईले मेलम्ची ल्याउने घोषणा गरेका थिए। त्यसयता सबै दलको एजेन्डामा मेलम्ची खानपानी पर्ने गरेको छ तर अहिलेसम्म काठमाडौंबासीका लागि मेलम्ची पानी सपनाजस्तै भएको छ। केपी ओलीले प्रधानमन्त्री भएलगतै दसैंबाट काठमाडौंबासीलाई मेलम्चीको पानी खुवाउने घोषणा गरेका थिए। ठेकेदारलाई नै भगाइएपछि प्रधानमन्त्री ओलीले आफू ब्रिफिङ गर्ने क्रममा सचिवले झुक्याएको अभिव्यक्ति दिनुपर्यो।
सीएमसीले काम छाडेर हिँडेपछि सरकारले उसको धरौटी जफत गरेको छ। आयोजनाका अनुसार सात सय मिटर सुरुङ ढलान गर्न बाँकी छ। मेलम्चीको हेडबक्र्स, भेन्टिलेटर साफ्ट, स्कोडा मेसिनलगायत प्राविधिक काम गर्न बाँकी छ। सीएमसीले छाडेपछि सिनो हाइड्रो हेडबक्र्स ९० करोड र सुरुङको बाँकी काम ७५ करोड रुपैयाँमा ठेक्का लिएको छ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
